Κυβέρνηση: Μία διετία γεμάτη μίνι και μεγάλες κρίσεις

Δύο χρόνια με πολλές εσωτερικές κρίσεις. Αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της ταινίας που περιγράφει την περίοδο της δεύτερης κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη που αυτές τις μέρες συμπληρώνει δύο χρόνια και μία εβδομάδα θητείας.

Σε μία περίοδο όπου, εκτός από τις -ουκ ολίγες- γεωπολιτικές αβεβαιότητες, ο πρωθυπουργός κλήθηκε να αντιμετωπίσει αρκετά έντονα και διαφορετικά προβλήματα. Πολλοί, μάλιστα, θεωρούν ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ αποτελεί την κορύφωση αυτών των κρίσεων, όχι τόσο εξαιτίας της σημασίας του, όσο επειδή έρχεται να προστεθεί σε μία σειρά προγενέστερων κρίσεων που αντιμετώπισε η κυβέρνηση την τελευταία διετία, μεγαλώνοντας έτσι το φορτίο που κουβαλά και δημιουργώντας την αίσθηση ότι η συσσώρευση τόσων προβλημάτων μπορεί και να κλονίσει την πολιτική κυριαρχία που έχει η ΝΔ εδώ και έξι χρόνια.

Κορυφαίο ζήτημα, βέβαια, της τελευταίας διετίας ήταν η υπόθεση των Τεμπών που κυριάρχησε ξανά στην πολιτική επικαιρότητα για σχεδόν τρεις μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων η κυβέρνηση κλήθηκε να αντιμετωπίσει, από τη μία, ζητήματα κοινοβουλευτικής διαχείρισης, όπως συνέβη με τις υποθέσεις των Προανακριτικών, αλλά και κοινωνικές αντιδράσεις, με αποκορύφωμα τα δύο μεγάλα συλλαλητήρια που πραγματοποιήθηκαν τους δύο πρώτους μήνες του 2025.

Όλα ξεκίνησαν, βέβαια, από διάφορες μίνι κρίσεις. Στις 28 Ιουλίου το 2023, δηλαδή μόλις έναν μήνα μετά την ορκωμοσία της δεύτερης κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο τότε υπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νότης Μηταράκης, αναγκάστηκε να παραιτηθεί, γιατί ουσιαστικά «συνελήφθη» να κατευθύνει τη διαχείριση μεγάλων πυρκαγιών που βρίσκονταν σε εξέλιξη, κάνοντας διακοπές στην Πάρο. Εκείνο το καλοκαίρι ξεκίνησε και η αρχή του τέλους για τον διάδοχό του στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Οικονόμου, ο οποίος πλήρωσε με την αποχώρησή του από την κυβέρνηση δύο κακές στιγμές της ΕΛΑΣ. Πρώτον, τη… βόλτα που έκαναν σε όλη την Ελλάδα Κροάτες, πριν μαχαιρώσουν στην Αθήνα τον φίλαθλο της ΑΕΚ Μιχάλη Κατσουρή. Και δεύτερον, τα επεισόδια που έγιναν στο πλαίσιο αγώνα βόλεϊ γυναικών μεταξύ του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, που προκάλεσαν τον θάνατο από φωτοβολίδα του αστυνομικού Γιώργου Λυγγερίδη. Έτσι, η αποχώρηση του Γιάννη Οικονόμου στον πρώτο ανασχηματισμό που έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον Ιανουάριο του 2024 ήταν μάλλον μία φυσιολογική εξέλιξη. Εκτός κυβέρνησης είχε βρεθεί ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2023 και ο τότε υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ο οποίος παραιτήθηκε στον απόηχο της ναυτικής τραγωδίας στο Blue Horizon, η οποία στοίχισε τη ζωή στον Αντώνη Καργιώτη. Σημαντική εσωτερική κρίση θεωρείται και η αποπομπή των Γιάννη Μπρατάκου και Σταύρου Παπασταύρου, δύο πολύ στενών συνεργατών του Κυριάκου Μητσοτάκη που υπήρξαν και στελέχη πρώτης γραμμής στο Μέγαρο Μαξίμου, οι οποίοι σε μία περίοδο έντασης των σχέσεων μεταξύ του Βαγγέλη Μαρινάκη και της κυβέρνησης επέλεξαν να παρευρεθούν σε κοινωνική συνάθροιση στο σπίτι του επιχειρηματία και βρέθηκαν εκτός κυβέρνησης.

Η σημαντικότερη, ίσως, εσωτερική κρίση της ΝΔ τα πρώτα δύο χρόνια, που κατά πολλούς προκάλεσε και τις απώλειες που καταγράφηκαν στις ευρωεκλογές του 2024, ήταν το νομοσχέδιο για τα ομόφυλα ζευγάρια που κυριάρχησε στην πολιτική επικαιρότητα για πάνω από δύο μήνες. Τελικά, στην ψηφοφορία που διεξήχθη στα μέσα Φεβρουαρίου στη Βουλή καταγράφηκαν σημαντικές απώλειες για τη ΝΔ, καθώς από τους 158 βουλευτές της υπέρ ψήφισαν οι 106, κατά 21, ενώ απείχαν οι 31. Αυτή η εσωτερική αναταραχή επηρέασε και την εκλογική επίδοση του κόμματος στις ευρωεκλογές του 2024, όπου το κυβερνών βρέθηκε να χάνει 12 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2023. Αυτό το εκλογικό σοκ προκάλεσε και τον πρώτο ουσιαστικά μεγάλο ανασχηματισμό, με απομακρύνσεις σημαντικών υπουργών, όπως του Κώστα Σκρέκα, του Δημήτρη Καιρίδη και του Λευτέρη Αυγενάκη, ο οποίος, στη συνέχεια για άλλους λόγους, διαγράφηκε από τη ΝΔ και αργότερα επανήλθε στην ΚΟ του κόμματος.

Εξίσου πολιτικά κρίσιμος και με πολλαπλά μηνύματα ήταν και ο δεύτερος ανασχηματισμός του Κυριάκου Μητσοτάκη που πραγματοποιήθηκε τον φετινό Μάρτιο, όταν και απομακρύνθηκαν «βαριά» ονόματα των προηγούμενων κυβερνήσεων, όπως ο Χρήστος Σταϊκούρας και ο Θόδωρος Σκυλακάκης, ενώ και η επιλογή του Αρίστου Δοξιάδη για τη θέση του υφυπουργού Ανάπτυξης που τελικά αντικαταστάθηκε, δημιούργησε μία μίνι εσωτερική αναταραχή στη ΝΔ.

Οι διαφοροποιήσεις των πρώην πρωθυπουργών Αντώνη Σαμαρά (κυρίως) και Κώστα Καραμανλή αποτέλεσε, επίσης, ένα επεισοδιακό κεφάλαιο της διετίας της δεύτερης κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη. Οι κοινές εμφανίσεις των δύο πρώην αρχηγών της ΝΔ ξεκίνησαν λίγο μετά τις ευρωεκλογές με αφετηρία την περίφημη εκδήλωση στο Πολεμικό Μουσείο, όπου παραβρέθηκαν πάνω από 30 βουλευτές της ΝΔ. Οι κοινές εκδηλώσεις των 2 συνεχίστηκαν, όπως και οι διαφοροποιήσεις, με τον Αντώνη Σαμαρά να ανεβάζει τους τόνους και τελικά τον Νοέμβριο του 2024 να τίθεται εκτός της ΝΔ στον απόηχο μίας συνέντευξης που παραχώρησε στην εφημερίδα «Το Βήμα» και όπου η κριτική του προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη κινήθηκε σε πολύ υψηλούς τόνους.

Τέλος, το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ θεωρείται εξίσου σημαντικό, γιατί καταρχάς προκάλεσε τις πιο μαζικές παραιτήσεις κυβερνητικών στελεχών της εξαετίας του Κυριάκου Μητσοτάκη: αποχώρησαν ένας υπουργός (Μάκης Βορίδης), τρεις υφυπουργοί (Διονύσης Σταμενίτης, Τάσος Χατζηβασιλείου και Χρήστος Μπουκώρος) και ένας γενικός γραμματέας (Γιώργος Στρατάκος). Και κατά δεύτερο, γιατί πλήττει σοβαρά την αδιάφθορη πανοπλία της κυβέρνησης και δημιουργεί σκιές στο αφήγημα, που ήταν και παραμένει ένα από τα κυρίαρχα για τον πρωθυπουργό, για την αντιμετώπιση και το χτύπημα του «βαθέους κράτους». Ένα στοίχημα που δεν κερδήθηκε στην υπόθεση του ΟΣΕ, όπως φάνηκε και στο τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, αλλά ούτε και στις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, όπως δείχνουν οι τελευταίες αποκαλύψεις για τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 06.07.2025