Είναι συνεχώς επαναλαμβανόμενη η αίσθηση ότι ως πολίτης βρίσκεται κανείς προ τετελεσμένων γεγονότων σε πολλά θέματα και σε πολλά επίπεδα. Πιο πρόσφατο παράδειγμα από την καθημερινότητα της Θεσσαλονίκης υπήρξε η περίπτωση τοποθέτησης προστατευτικής περίφραξης στο Ανάκτορο του Γαλερίου.
Πρόκειται για άλλο ένα παράδειγμα που ο συντονισμός των αρχών και ο δημόσιος διάλογος έλαβε χώρα εκ των υστέρων και αφού είχε προηγηθεί μία αναστάτωση και κυρίως είχε γεννηθεί η απορία ποιος και γιατί έλαβε μία τέτοια απόφαση. Και όλα αυτά ενώ μιλάμε για ένα δημόσιο χώρο υψηλής ιστορικής και συμβολικής αξίας που συν τοις άλλοις αποτελεί διαχρονικά τμήμα της καθημερινότητας των πολιτών της Θεσσαλονίκης.
Τα συναφή παραδείγματα τα τελευταία χρόνια -και όχι μόνο- είναι πολλά. Είχαμε συζητήσει σε παλαιότερη στήλη τον παράδοξο τρόπο λήψης της απόφασης μεταφοράς του ποδηλατόδρομου στη Λεωφόρο Νίκης.
Λίγους μήνες νωρίτερα είχε ξεσπάσει θύελλα αντιδράσεων για τις κλαδεύσεις δέντρων από την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου Θεσσαλονίκης, από τη διοίκηση Ζέρβα, υπόθεση στην οποία στο Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ επιχειρήσαμε να συνεισφέρουμε με μία πρόταση για δομημένο ανοιχτό διάλογο προς ενίσχυση της ενημέρωσης και της διαφάνειας.
Σε μικρότερη κλίμακα, εδώ και μερικές εβδομάδες για τη διενέργεια του δρομολογίου του αστικού λεωφορείου 5 χρησιμοποιούνται μικρότερα οχήματα χωρίς τροποποίηση της συχνότητας διέλευσης με αποτέλεσμα τη δημιουργία συνωστισμού και εντέλει την παροχή μίας υπηρεσίας πολύ κατώτερης του αναμενομένου. Τους λόγους γι’ αυτή την αλλαγή πρέπει να τους αναζητήσει κανείς καθώς δεν υπάρχει πουθενά είτε στις στάσεις είτε εντός του οχήματος εξήγηση ή/και ενημέρωση για τη διάρκεια αυτής της ταλαιπωρίας.
Όλα τα παραπάνω περιστατικά, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του το καθένα, ενδεικτικά μίας κυρίαρχης τάσης έλλειψης διαφάνειας, ενημέρωσης και εν τέλει συμμετοχής των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Σήμερα, με τα εργαλεία που υπάρχουν ευρέως διαθέσιμα, δεν υπάρχουν τεχνικές δικαιολογίες για τέτοιου είδους ελλείμματα.
Είναι κρίσιμο σε μία εποχή που η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στους θεσμούς έχει κλονιστεί για τα καλά -όπως διαπιστώσαμε μεταξύ άλλων και στην πρόσφατη πανελλαδική δημοσκόπηση της Kapa Research για το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ- να γίνουν τα απαραίτητα βήματα προκειμένου να αμβλυνθεί η κυρίαρχη αίσθηση ότι τίποτα δε λειτουργεί και οι αποφάσεις, μικρές ή μεγάλες αλλά σίγουρα με αποτύπωμα στην καθημερινότητα όλων, λαμβάνονται ερήμην.
Υπό αυτό το πρίσμα, στο Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ θα επιχειρήσουμε την υποστήριξη της διενέργειας Συνελεύσεων Πολιτών για το Κλίμα σε διάφορες περιοχές της χώρας το προσεχές διάστημα. Το εργαλείο αυτό που δοκιμάζεται σε ολοένα και περισσότερες χώρες σε τοπικό επίπεδο και μπορεί να αποτελέσει μια πλατφόρμα ενδυνάμωσης των τοπικών κοινοτήτων γεφυρώνοντας το χάσμα που συνήθως υπάρχει με τις αρχές και τους υπόλοιπους φορείς.
Είναι αναγκαίο να δούμε τη λειτουργία της δημοκρατίας μας χωρίς τετελεσμένα.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 25-26.10.2025