Φόβοι υπάρχουν για το άμεσο μέλλον της γεωργίας στη χώρα μας, με αγρότες να καλλιεργούν τις μισές διαθέσιμες εκτάσεις τους και άλλους να σκέφτονται να τα παρατήσουν και να αλλάξουν επάγγελμα.
Το αυξημένο κόστος παραγωγής, η μη καταβολή επιδοτήσεων και οι μειώσεις στις τιμές που πωλούν τα προϊόντα τους, οδηγούν τους περισσότερους σε οριακή κατάσταση. Μάλιστα, όπως δήλωσαν πολλοί από τους αγρότες που διέσχισαν με τρακτέρ το κέντρο της Θεσσαλονίκης το πρωί της Τρίτης, δεν έχουν χρήματα ούτε για τα καύσιμά τους.
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και η απόφαση να μεταφερθεί ο έλεγχος στην ΑΑΔΕ, έχει καθυστερήσει τις επιβολές επιδοτήσεων στους αγρότες που έχουν να λάβουν χρήματα από το Πάσχα. Από τη μία, προσπαθούν να υπάρξει κάθαρση και έλεγχος για όσους λάμβαναν παράτυπα και παράνομα επιδοτήσεις. Σαφώς και πρέπει να γίνει αυτός ο έλεγχος και να επιστραφούν όλα τα χρήματα που έλαβαν όσοι δεν τα δικαιούνταν, αλλά, όπως όλα δείχνουν, μαζί με... τα ξερά καίγονται και τα χλωρά στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ παρέσυρε στο χείλος του γκρεμού και τους αγρότες που πραγματικά κόπιαζαν για τις καλλιέργειές τους και βασίζονταν σε αυτές για τα προς το ζην.
Η ακρίβεια, η εκτόξευση τιμών σε φυτοφάρμακα, ρεύμα και καύσιμα, με την ταυτόχρονη καθυστέρηση καταβολής επιχορηγήσεων, έχουν γονατίσει την πλειοψηφία των αγροτών. Η επόμενη μεγάλη πανελλαδική αγροτική σύσκεψη θα πραγματοποιηθεί στις 23 Νοεμβρίου στη Νίκαια της Λάρισας και θεωρείται δεδομένη η κλιμάκωση των κινητοποιήσεων σε όλη τη χώρα.
«Τα πράγματα είναι μη αναστρέψιμα»
Με δραματικό τρόπο περιγράφει τη κατάσταση που βιώνουν οι παραγωγοί, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Μαλγάρων, Κώστας Ανεστίδης, λέγοντας πως τους πήραν και την τελευταία μπουκιά από το στόμα με τις καθυστερήσεις των επιχορηγήσεων. «Τα πράγματα είναι μη αναστρέψιμα, η τελευταία μας μπουκιά ήταν οι επιδοτήσεις και μας την έφαγαν και αυτή. Το κόστος παραγωγής αυξάνεται συνεχώς και οι τιμές που παίρνουν οι έμποροι τα προϊόντα μας μειώνονται. Δεν βγαίνουμε πλέον», αναφέρει ο κ. Ανεστίδης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία και τους υπολογισμούς του κ. Ανεστίδη, σε πολλές περιπτώσεις οι αγρότες μπαίνουν «μέσα» αυτήν τη στιγμή. «Για παράδειγμα, εγώ βγάζω 400 κιλά βαμβάκι, το πουλάμε 37 λεπτά το κιλό, που σημαίνει ότι παίρνουμε 148 ευρώ. Τα έξοδά μας και το ενοίκιο ανά στρέμμα είναι πάνω από 250 ευρώ. Οπότε μπαίνουμε ‘μέσα’», εξηγεί.
Παράλληλα, κάνει λόγο για έλλειψη ελέγχου στην αγορά και αθέμιτο ανταγωνισμό με τα εισαγόμενα προϊόντα. «Δεν μπορεί να εναρμονίζονται οι δικές μας τιμές με αυτές από τα προϊόντα που εισάγονται. Στις χώρες απ’ όπου εισάγουμε, το ρύζι πωλείται στο ένα τρίτο της τιμής μας, αλλά δεν υπάρχει φυτοπροστασία, και το πετρέλαιο κοστίζει 30 λεπτά το λίτρο», υπογραμμίζει. «Οι αρμόδιοι είναι ανίκανοι να ελέγξουν τα σούπερ μάρκετ και βρίσκουν τρόπους να εισάγουν φθηνά και αμφίβολης ποιότητας προϊόντα», συμπληρώνει.
«Σκέφτομαι να τα παρατήσω»
Η τρίτη γενιά αγροτών πλέον απειλείται με εξαφάνιση. Νέοι που σπούδασαν και πίστευαν ότι οι σπουδές τους σε συνδυασμό με την εμπειρία των παλιότερων θα εξελίξουν τη δουλειά τους, άρχισαν να απογοητεύονται. Ο 29χρονος Ιάσωνας Βογιατζής σπούδασε Γεωπονία και τα τελευταία πέντε χρόνια ασχολείται με τα χωράφια του παππού και του πατέρα του. Καλλιεργεί βαμβάκι και σιτηρά, αλλά φέτος δηλώνει πως δεν αντέχει άλλο το ασφυκτικό κόστος παραγωγής και την απαξίωση του μόχθου του.
«Έχουμε 500 στρέμματα, φέτος καλλιεργώ τα μισά, γιατί δεν βγαίνουμε οικονομικά. Αν συνεχίσουμε έτσι, σκέφτομαι να τα παρατήσω. Θα ψάξω κάποια άλλη δουλειά, σχετική με το πτυχίο μου», αναφέρει ο Ιάσωνας Βογιατζής. Ενδεικτικά, για να αντιληφθούμε την αύξηση του κόστους παραγωγής, εξηγεί πως «το λίπασμα από 22 ευρώ στα 40 κιλά, αυξήθηκε στα 30 ευρώ, ενώ το σιτάρι από 25 λεπτά πλέον το πουλάμε 19 λεπτά το κιλό και το βαμβάκι από 70 λεπτά έπεσε στα 38 λεπτά».
Οι επιβολή επιχορηγήσεων θα είναι μία μικρή ανάσα για τους παραγωγούς, όπως λέει ο 29χρονος αγρότης. «Αυτήν την περίοδο θα έπρεπε κανονικά να σπέρνουμε, αλλά σταματήσαμε. Τα χρήματα που έχουμε δεν βγαίνουν ούτε για τα καύσιμα. Αν δείτε, το 50% του κάμπου της Επανομής έμεινε ακαλλιέργητο», τονίζει. Όσο για την επιχορήγηση πετρελαίου, αναφέρει ότι «είναι για μία ημέρα δουλειά».
«Μας οδηγούν στην εξαθλίωση»
Ο 31χρονος Δημήτρης Τσίλιας από τον Τρίλοφο Θεσσαλονίκης, είναι τρίτης γενιάς αγρότης και έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων. Με βλέμμα ψύχραιμο αλλά φωνή πικρίας, περιγράφει μία πραγματικότητα που δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας. «Έχει φτάσει ο κόμπος στο χτένι», αναφέρει, «δεν γίνεται να τα παρατήσω όλα, αλλά μας οδηγούν στην εξαθλίωση. Είμαστε μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας».
Με την οικογένειά του καλλιεργούν βαμβάκι και σιτηρά σε 1.500 στρέμματα. Ωστόσο, και αυτοί φέτος αποφάσισαν να καλλιεργήσουν τα μισά στρέμματα, λόγω υψηλού κόστους. «Τελευταία φορά που πιάσαμε λεφτά στο χέρι μας ήταν το Πάσχα, και οι επιχορηγήσεις αυτές αφορούσαν την προηγούμενη χρονιά. Δεν πήραμε ούτε την προκαταβολή. Ήρθε η ώρα να πραγγείλουμε λιπάσματα και πετρέλαιο και ζητήσαμε τις μισές ποσότητες. Δεν γίνεται αλλιώς», επισημαίνει ο 31χρονος.
Ο Δημήτρης Τσίλιας, όπως και πολλοί αγρότες, ζητά οι επιδοτήσεις να δίνονται βάσει τιμολογιών και ανά κιλό, ώστε να είναι δίκαιος ο καταμερισμός. «Ζητάμε η επιδότηση να δίνεται επί των τιμολογίων που κόβουμε, ανάλογα τα πόσα κιλά δηλώνουμε και όχι τα πόσα χωράφια έχουμε. Δεν μπορώ να παίρνω ίδια επιδότηση εγώ που τιμολογώ και ένας συνταξιούχος που απλά δηλώνει χωράφια και δεν καλλιεργεί. Στο τέλος, από την επιδότηση μας μένουν 12 ευρώ ανά στρέμμα, λόγω του καταμερισμού, και μετά μας λένε ότι είμαστε το επάγγελμα των επιδοτήσεων. Αλλά έτσι είναι, μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά».
«Δεν πληρώθηκα ούτε 1 ευρώ για το πετρέλαιο»
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Κώστας Ρούζιος, παραγωγός ρυζιού και βαμβακιού από τη Χαλάστρα, περιγράφει μία εικόνα πλήρους ασφυξίας για τους παραγωγούς. «Όλα είναι στα ύψη για εμάς τους παραγωγούς και εγώ ακόμη δεν πληρώθηκα ούτε 1 ευρώ για το πετρέλαιο που έλεγαν. Η επιστροφή που μας δίνει το Κράτος μπορεί να εφαρμοστεί στο 30% των πρατηρίων, έτσι σε πολλά, μας λένε ότι δεν μπορούν να τραβήξουν τα στοιχεία από την ΑΑΔΕ», τονίζει.
Ο 32χρονος σπούδασε Γεωπονία με σκοπό να επενδύσει περισσότερα με γνώσεις στο αντικείμενό του. Ωστόσο, πλέον, σκέφτεται σοβαρά να παρατήσει χωράφια και ορυζώνες, ψάχνοντας ένα άλλο επάγγελμα που θα του εξασφαλίσει ένα σίγουρο εισόδημα. «Δεν βγαίνει πλέον, αν συνεχίσουμε έτσι, όλοι θα τα παρατήσουμε. Θα δούμε τι θα αποφασίσουμε στις 23 Νοεμβρίου και είμαστε έτοιμοι να βγούμε στους δρόμους», αναφέρει ο Κώστας Ρούζιος.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 16.11.2025
