Του Κωνσταντίνου Ζ. Μέκου
1. Αναγκαιότητα Αποκέντρωσης / Αποσυγκέντρωσης
Τις τελευταίες δεκαετίες εντείνεται η τάση υπερσυγκέντρωσης φορέων, αρμοδιοτήτων, πόρων, υψηλόμισθων θέσεων στην Αττική. Τίποτε δεν μεταφέρεται εκτός Αττικής, ενώ συνεχώς ιδρύονται και νέοι φορείς (εννοείται, εντός Αττικής). Τρανταχτό παράδειγμα αποτελούν οι Ανεξάρτητες Αρχές, στη διοίκηση των οποίων τοποθετούνται αρεστοί στην εκάστοτε κυβερνώσα παράταξη ή / και συνταξιούχοι δικαστές. Με μία απλή επίσκεψη στη Διαύγεια, μπορεί κανείς να εντοπίσει περί τις 25 Ανεξάρτητες Αρχές, με εντυπωσιακά ονόματα και ανύπαρκτες συνήθως επιτυχίες. Μπορεί, βέβαια, μετά να αναρωτηθεί γιατί υπάρχουν πολιτικοί που εκλέγονται (ή επιθυμούν να εκλεγούν) εκτός Αττικής, αλλά παριστάνουν ότι δεν βλέπουν το ζήτημα. Γιατί κανείς δεν ζητά να μετακινηθούν άμεσα πέντε από αυτές στη Θεσσαλονίκη, άλλες πέντε στη Λάρισα ή την Πάτρα; Με το ίδιο σκεπτικό, γιατί κανείς πολιτευτής (ή δικηγορικός σύλλογος) δεν ζητά τη μετακίνηση ανωτάτου δικαστηρίου, για παράδειγμα του Συμβουλίου της Επικρατείας;
2. Κληρώσεις παντού
Κανείς δεν εμπιστεύεται πλέον κανέναν θεσμό. Πλέον, τίθεται ανοιχτά η έλλειψη εμπιστοσύνης στην απονομή δικαιοσύνης. Αναρωτιέται ο πολίτης πώς θα κρίνει αμερόληπτα ο δικαστής κάποιους πολιτικούς, από την παράταξη (ή την οικογένεια) των οποίων εξαρτάται η μετέπειτα προαγωγή του ή ο διορισμός του σε κάποια Ανεξάρτητη Αρχή. Κανείς όμως δεν φαίνεται να φθάνει στη φυσική συνέχεια του ερωτήματος αυτού: Γιατί δεν επεκτείνεται ο θεσμός των Μικτών Ορκωτών Δικαστηρίων στις δίκες πολιτικών, περιφερειαρχών και δημάρχων; Γιατί ο τυχαίος ένορκος μπορεί να δικάζει φόνους και βιασμούς αλλά όχι δωροδοκίες και παραβάσεις καθήκοντος;
Με την ίδια λογική, γιατί πρέπει να εκλέγονται (αφού κάνουν αντίστοιχη εκστρατεία) οι δημοτικοί και διαμερισματικοί σύμβουλοι; Δεν δύναται κάθε κάτοικος μίας περιοχής να ασχοληθεί με τους κάδους απορριμμάτων, τις λακκούβες στο οδόστρωμα ή το ωράριο της μουσικής στα μπαρ; Ακόμα ισχυρότερα, δεν πρέπει να υποχρεωθεί κάθε πολίτης να συμμετέχει στα κοινά; Άλλωστε, ο εφευρέτης της δημοκρατίας, Κλεισθένης, κάτι τέτοιο καθιέρωσε, ξέροντας μάλλον με τι είδους πολίτες είχε να κάνει.
03. Διάσπαση εκλογικών Περιφερειών
Υπάρχουν εκλογικές Περιφέρειες χωρίς καμία ουσιαστική συνοχή, όπου για να εκλεγεί κάποιος βουλευτής απαιτείται προβολή από μέσα κάθε είδους, μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης. Τέτοια περίπτωση είναι η Β’ Θεσσαλονίκης που περιλαμβάνει οικισμούς διαφόρων μεγεθών από την Ασπροβάλτα και τα Βρασνά μέχρι τη Χαλάστρα και το Άδενδρο. Ενδιάμεσα περιλαμβάνει το Πανόραμα και την Πυλαία. Πρόκειται για περιοχές χωρίς οικονομική ή κοινωνική ομοιογένεια που όμως ψηφίζουν μαζί, εκλέγοντας εννέα βουλευτές: Οι περισσότεροι ψηφοφόροι δεν θα γνωρίσουν κανέναν από τους βουλευτές αυτούς. Επιπλέον, με το ισχύον εκλογικό σύστημα εκλέγουν από έναν ακριβώς βουλευτή κόμματα που λαμβάνουν από 3.5% έως και 13.5%. Είναι προφανής η ανάγκη διάσπασης τέτοιων εκλογικών Περιφερειών σε πολλές μικρότερες, για παράδειγμα τρεις (3Χ3=9).
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 05.10.2025
