25 περίπου ήσαν οι αρχιερείς της Παλαιάς Εκκλησίας, οι οποίοι ιερούργησαν τα αναθέματα του Βενιζέλου

20 ημέρες μετά τα Νοεμβριανά ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Συντεχνιών κάλεσε τον λαό στο «Ανάθεμα» του Βενιζέλου

19 16

Ήταν 18 Νοεμβρίου του 1916, όταν ο φιλομοναρχικός και αντιβενιζελικός Σύνδεσμος Αποστράτων τα έβαλε με τους Γάλλους και τους Άγγλους της Αντάντ, προκειμένου να εμποδίσουν την επίταξη του εξοπλισμού του ελληνικού στρατού. Ο σύνδεσμος ήταν ένα πολιτικοστρατιωτικό μόρφωμα, υπό την καθοδήγηση του Ιωάννου Μεταξά. Θεωρούσε τον Βενιζέλο υπαίτιο της παράτασης της στρατιωτικής θητείας των μελών του, καθώς επιθυμούσε την είσοδο της Ελλάδας στον Μεγάλο Πόλεμο, την ώρα που η χώρα εξερχόταν από τους Βαλκανικούς πολέμους, έστω και θριαμβικούς. Στα Νοεμβριανά, όπως έμειναν στην ιστορία, οι μάχες ήσαν σκληρές και αιματηρές, με τους Συμμάχους να ζητούν τον οπλισμό ως ανταπόδοση για την εύκολη παράδοση των οχυρών Ρούπελ.

Μπορεί οι Γάλλοι να φάνηκαν νικητές, αλλά ουσιαστικά οι Επίστρατοι τους ταπείνωσαν, με την αντίσταση και τις κανιβαλικές επιθέσεις εναντίον τους και εναντίον των Φιλελευθέρων. Ο υπουργός Εξωτερικών Ζαλοκώστας, με ιδιαίτερη αφέλεια καλεί τους πρέσβεις να τους ενημερώσει για τη λαϊκή μαχητικότητα και θέληση, χωρίς να ψάξει δικαιολογίες για τα γεγονότα. Ένας επιτήδειος οπερατέρ, χρηματοδοτούμενος από την κυβέρνηση, κινηματογραφεί τα γεγονότα και το φιλμάκι φεύγει στο εξωτερικό, όπου προβαλλόταν σαν επίκαιρα πριν την ταινία. Οι αντιδράσεις στις φιλειρηνικές χώρες ήσαν έντονες, όπως και οι αποδοκιμασίες, κατά τη διάρκεια της προβολής. Φαίνεται η μεταγωγή τριακοσίων αιχμαλώτων στην Παλιά Στρατώνα και η βιαιότητα του όχλου κατά τη μεταγωγή τους.

Μάλιστα, ο πρέσβης των ΗΠΑ διέψευσε τον ισχυρισμό του φιλμ ότι κουκουλοφόροι Κρητικοί από το απέναντι στο δικό του, σπίτι του Βενιζέλου, άρχισαν να πυροβολούν εναντίον της οικίας του. Τώρα πια η κυβέρνηση πληρώνει δεύτερη φορά τον οπερατέρ, για να αποσύρει την ταινία του. Και για να συγκαλύψει τον διεθνή διασυρμό βάζει τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Συντεχνιών να καλέσει τον λαό σε «Ανάθεμα» κατά του Βενιζέλου.

Το «Ανάθεμα» υιοθετήθηκε αρχικά, τα πρώτα χρόνια του χριστιανισμού, ως αφορισμός για τους παραβάτες των θρησκευτικών κανόνων. Περιελάμβανε απαγόρευση εισόδου στους ναούς, θείας μετάληψης, γάμου, ακόμη και κηδείας. Ο αναθεματισμός είχε ρίζες στην εποχή της εβραϊκής ειδωλολατρείας, με λιθοβολισμό του αναθεματισμένου. Επί Ιησού του Ναυή η πράξη αυτή έφτανε ως τη θανάτωση του λιθοβολούμενου και είναι γνωστή η ρήση του Ιησού, προκειμένου να σταματήσει τούτη τη βάρβαρη εκδήλωση: «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω».