Θεσσαλονίκη: Η πορεία των σημαντικότερων έργων, οι κυβερνητικές δεσμεύσεις και τα θολά σημεία

Απολογισμό του κυβερνητικού έργου στη Θεσσαλονίκη, δεσμεύσεις και χρονοδιαγράμματα για έργα τα οποία είναι σε εξέλιξη ή πρόκειται να ξεκινήσουν, αλλά και αρκετές ασάφειες και θολά σημεία περιλάμβανε η μαραθώνια εκδήλωση η οποία έγινε την περασμένη Πέμπτη στο Μέγαρο Μουσικής, ενόψει της ΔΕΘ. Είναι η δεύτερη χρονιά που η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη επιλέγει αυτό το μοντέλο επικοινωνίας με την τοπική ηγεσία και τους φορείς της Θεσσαλονίκης. Η «ΜτΚ» παρουσιάζει σήμερα συνοπτικά όλα όσα ειπώθηκαν από τους αρμόδιους υπουργούς και τον πρωθυπουργό, σχετικά με τα σημαντικότερα έργα στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης.

ΔΕΘ: Νέο σχέδιο, με ασάφειες και χωρίς χρονοδιάγραμμα

Η ανάπλαση της ΔΕΘ ήταν στην κορυφή του ενδιαφέροντος καθώς εκκρεμούσε η τελική πρόταση της κυβέρνησης για το επίμαχο αυτό ζήτημα. Το νέο σχέδιο συμπυκνώνεται στα εξής σημεία:

1. Η έκθεση θα παραμείνει στο κέντρο της πόλης όπου βρίσκεται εδώ και δεκαετίες.

2. Το νέο εκθεσιακό κέντρο θα περιλαμβάνει δύο χώρους, έναν εκθεσιακό και έναν συνεδριακό. Ο εκθεσιακός θα είναι μια καινούργια κατασκευή η οποία θα έχει διαθέσιμη επιφάνεια περίπου 30.000 τ.μ., όσα αξιοποιεί και σήμερα η ΔΕΘ, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό. Ο κ. Μητσοτάκης δεν διευκρίνισε εάν αυτό το νέο κτίριο θα ακολουθήσει την αρχιτεκτονική μορφή που είχε παρουσιάσει η διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO μέσω του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ή θα πρόκειται για κάτι άλλο.

3. Όσον αφορά το συνεδριακό κέντρο η πρόταση αφορά την εκ βάθρων ανακατασκευή του υπάρχοντος συνεδριακού κέντρου «Ι. Βελλίδης» αντί της κατασκευής νέου κτιρίου.

4. Πέρα από αυτά τα δύο κτίρια δεν πρόκειται να κατασκευαστεί τίποτε άλλο. Δηλαδή ματαιώνεται οριστικά η κατασκευή ξενοδοχείου και εμπορικού – επιχειρηματικού κέντρου.
5. Παράλληλα θα κατασκευαστεί και ένα υπόγειο πάρκινγκ δυναμικότητας 600 θέσεων, πιθανότατα προς τη βορειοδυτική πλευρά της ΔΕΘ. Σε αυτό θα προστεθούν και οι θέσεις τις οποίες διαθέτει σήμερα το υπόγειο πάρκινγκ του «Ι. Βελλίδης».

6. Το νέο σχέδιο ανάπλασης θα χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου από δημόσιους πόρους με ποσό ύψους 120 εκατ. ευρώ. Ο κ. Μητσοτάκης δεν υπεισήλθε σε λεπτομέρειες αλλά όπως προβλεπόταν στο χρηματοδοτικό μοντέλο για το αρχικό σχέδιο ανάπλασης, το Δημόσιο θα εισέφερε 90 εκατ. ευρώ και άλλα 30 εκατ. η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, μέσω κονδυλίων ΕΣΠΑ.

7. Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης ότι θα υπάρξει αλλαγή στο σχήμα διοίκησης της ΔΕΘ-HELEXPO προκειμένου να υλοποιηθεί το συγκεκριμένο σχέδιο. Δεν διευκρίνισε, ωστόσο, ποια ακριβώς θα είναι αυτή η αλλαγή και εάν θα αφορά και τη σημερινή ηγεσία του εκθεσιακού φορέα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ» το υπάρχον διοικητικό σχήμα στο οποίο εκπροσωπούνται οι φορείς της Θεσσαλονίκης θα καταργηθεί και τη διοίκηση θα αναλάβει το Υπερταμείο. Αυτό σημαίνει ότι η σημερινή διοίκηση, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Τάσου Τζήκα και του διευθύνοντος συμβούλου Κυριάκου Ποζρικίδη δεν θα συνεχίσει.
Ο κ. Μητσοτάκης απέφυγε επίσης να μιλήσει για συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα όσον αφορά την υλοποίηση του νέου σχεδίου. Σε κάθε περίπτωση αυτό θα είναι αρκετά χρονοβόρο καθώς απαιτούνται μια σειρά από ενέργειες, όπως για παράδειγμα η κατάργηση του Προεδρικού Διατάγματος που νομιμοποιούσε τον προηγούμενο σχεδιασμό, η εκπόνηση νέων μελετών και της διακήρυξης του διαγωνισμού ως δημόσιου έργου πλέον κ.ο.κ.

Συμπερασματικά, από το αρχικό σχέδιο αφαιρέθηκαν το ξενοδοχείο, το εμπορικό-επιχειρηματικό κέντρο, τα δύο από τα τέσσερα περίπτερα του προτεινόμενου από τη διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO νέου εκθεσιακού χώρου και περί τις χίλιες θέσεις στάθμευσης: το αρχικό σχέδιο προέβλεπε περί τις 2.000, τώρα ανακοινώθηκε ένα νέο υπόγειο πάρκινγκ 600 θέσεων, συν τις περίπου 450 που είναι κάτω από το «Ι. Βελλίδης». Όμως, στην πραγματικότητα, στο χώρο της ΔΕΘ υπάρχουν σήμερα επιπλέον 350 θέσεις στο υπαίθριο πάρκινγκ, ενώ δεκάδες άλλα ΙΧ σταθμεύουν στους χώρους του εκθεσιακού κέντρου).

Μετρό: Καλαμαριά και δυτικές συνοικίες

Σύμφωνα με όσα είπαν οι αρμόδιοι υπουργοί και ο πρωθυπουργός, η επέκταση του μετρό προς Καλαμαριά θα γίνει μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026, δηλαδή κατά τον Φεβρουάριο με Μάρτιο. Τα δοκιμαστικά δρομολόγια θα ξεκινήσουν την προσεχή Πέμπτη, με τέσσερις από τους 15 συρμούς (οι υπόλοιποι έντεκα θα έρθουν σταδιακά). Τα τελικά τεστ θα γίνουν λίγο πριν και λίγο μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων, για το λόγο αυτό εκείνα τα χρονικά διαστήματα θα διακοπεί η λειτουργία και της βασικής γραμμής του μετρό.

Σε ό,τι αφορά την επέκταση του μετρό προς τη βορειοδυτική Θεσσαλονίκη, ο πρωθυπουργός δεν ανέλαβε καμία δέσμευση, ούτε αναφέρθηκε σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Επανέλαβε όσα έλεγαν τα προηγούμενα χρόνια οι αρμόδιοι υπουργοί, ότι δηλαδή η κυβέρνηση θα αναζητήσει χρηματοδότηση και στη συνέχεια θα προχωρήσει στην υλοποίηση των έργων. Η ακριβής αναφορά του κ. Μητσοτάκη ήταν η εξής: «Η δέσμευση μας για την επέκταση του Μετρό στη βορειοδυτική Θεσσαλονίκη ισχύει στο ακέραιο και το υπουργείο γνωρίζει πολύ καλά τη σημασία την οποία αποδίδω στην ωρίμανση των σχετικών μελετών και στην εξεύρεση των σχετικών χρηματοδοτικών εργαλείων», προσθέτοντας παράλληλα, ότι «αυτό το έργο θα πάρει πολύ χρόνο».

Προαστιακός – ΟΑΣΘ:

Ως αντιστάθμισμα για τη στασιμότητα στην επέκταση του μετρό δυτικά η κυβέρνηση βάζει στο τραπέζι τον προαστιακό σιδηρόδρομο. Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κώστας Κυρανάκης ανακοίνωσε ότι ο δυτικός προαστιακός θα ξεκινά από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό με στάσεις στη Μενεμένη, στην Επτανήσου, στο Κορδελιό, στα Διαβατά και στην Αγχίαλο αλλά θα επεκταθεί και στον Άγιο Αθανάσιο και στη Γέφυρα που δεν υπήρχαν στον αρχικό σχεδιασμό. Μάλιστα, με εντολή του κ. Μητσοτάκη, όπως είπε, έως το τέλος του 2025, θα λειτουργεί προαστιακή γραμμή μεταξύ Θεσσαλονίκης και Σίνδου και από εκεί με ειδικό λεωφορείο οι φοιτητές θα μεταβαίνουν στις εγκαταστάσεις του Διεθνούς Πανεπιστημίου. Το υπόλοιπο τμήμα του δυτικού προαστιακού θα παραδίδεται σταδιακά με την επέκταση προς Αγχίαλο να λειτουργεί μετά το Πάσχα.

Μιλώντας για τις οδικές αστικές συγκοινωνίες ο κ. Κυρανάκης αναφέρθηκε στην αύξηση του στόλου του ΟΑΣΘ, που από τα 262 οχήματα το 2019, σήμερα αριθμεί 478 και την επόμενη χρονιά θα φτάσουν τα 551 και μάλιστα με μεγάλο αριθμό ηλεκτρικών λεωφορείων. Βεβαίως, στους δρόμους της πόλης δεν κυκλοφορούν περισσότερα από 300 λεωφορεία. Ο κ. Κυρανάκης είπε πως θα υπάρξει βελτίωση και στο στόλο των ΚΤΕΛ που επίσης εκτελούν αστική συγκοινωνία λέγοντας ότι από τον Ιανουάριο του 2026 θα προστεθούν 100 νέα λεωφορεία με στόχο να εκσυγχρονιστούν και να βελτιωθούν οι μεταφορές. Μίλησε επίσης και για τους οδηγούς οι οποίοι από 814 το 2023 θα φτάσουν τους 1.252.

Μαρίνα Αρετσούς – Κυβερνείο

Μέσα στο 2025 αναμένεται να ξεκινήσει ο διαγωνισμός για τη Μαρίνα της Αρετσούς στην Καλαμαριά, ενώ στην αρχή του 2026 θα παραδοθεί στη Βουλή η μελέτη για την αξιοποίηση του Κυβερνείου, γνωστού και ως Παλατάκι, ώστε να ακολουθήσει η υλοποίηση των παρεμβάσεων, όπως γνωστοποίησε ο διευθύνων σύμβουλος του Υπερταμείου, Γιάννης Παπαχρήστου.

Ειδικότερα για τη Μαρίνα της Καλαμαριάς ο κ. Παπαχρήστου διευκρίνισε πως θα υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών, σημειώνοντας πως ήδη έχει γίνει η μελέτη, καθώς και ήπιες παρεμβάσεις, ενώ ο διαγωνισμός, τον οποίο χαρακτήρισε ως «σημαντικό», θα ξεκινήσει εντός του 2025. Σημειώνεται, πάντως, ότι εκκρεμεί για το θέμα αυτό απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας στο οποίο προσέφυγε ο δήμος Καλαμαριάς. Η προσφυγή εκδικάστηκε τον Μάιο και αναμένεται η έκδοση της απόφασης. Επίσης, τον σχεδιασμό του Υπερταμείου έχουν απορρίψει με ομόφωνες αποφάσεις τους το δημοτικό συμβούλιο Καλαμαριάς καθώς και το περιφερειακό συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας.

Για το Κυβερνείο, ο κ. Παπαχρήστου επισήμανε πως «επιτέλους βρέθηκε ένα σχήμα μεταξύ Βουλής, Υπερταμείου και ΕΤΑΔ, έγινε διαβούλευση με τοπικούς φορείς και την Κοινωνία των Πολιτών, τον Αύγουστο ανακοινώθηκε το ξεκίνημα της μελέτης και ο διεθνής διαγωνισμός και πιστεύουμε ότι στην αρχή του 2026 θα είμαστε έτοιμοι να δώσουμε τη μελέτη στη Βουλή των Ελλήνων και μετά να ακολουθήσει η υλοποίηση». Ωστόσο, είναι αδύνατον ως την αρχή του 2026 να παραδοθεί στη Βουλή η μελέτη κι αυτό γιατί, η κατάθεση των προσφορών για την εκπόνηση της μελέτης λήγει τον Σεπτέμβριο, ο ανάδοχος στην καλύτερη περίπτωση (εάν δεν υπάρξουν ενστάσεις) θα αναδειχθεί τον Νοέμβριο, η δε προθεσμία εκπόνησης της μελέτης είναι οκτώ μήνες. Άρα, λογικά, θα μπορούμε να μιλάμε για το δεύτερο εξάμηνο του 2026.

Thess Intec - Γκόνου

Για τη δημιουργία διαμετακομιστικού κέντρου στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου, ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος είπε πως η ανακήρυξη αναδόχου αναμένεται μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2026. Τόνισε επίσης πως «είναι διακηρυγμένη η θέληση του πρωθυπουργού να ολοκληρωθεί το καινοτόμο έργο του Thess Intec, ενός σπουδαίου τεχνολογικού πάρκου. Παρά το γεγονός ότι δεν πρόκειται το έργο να ολοκληρωθεί μέσα στα όρια του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι απόλυτη δέσμευση της κυβέρνησης κι έχουμε εξασφαλίσει το σύνολο των χρημάτων, το υπουργείο Ανάπτυξης να βάλει όσα χρήματα χρειάζεται, προκειμένου να γίνει το έργο από το τομεακό πρόγραμμα του υπουργείου». Τη δέσμευση για χρηματοδότηση του Thess Intec από εθνικούς πόρους εφόσον απαιτηθεί διατύπωσε και ο πρωθυπουργός.

Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στην πρόοδο των εργασιών του νέου παιδιατρικού νοσοκομείου στο Φίλυρο το οποίο κατασκευάζεται ως γνωστόν από το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος». Όπως είπε, το νοσοκομείο θα είναι έτοιμο στις αρχές του 2027. Εδώ υπάρχει η εκκρεμότητα με τα έργα βελτίωσης του οδικού δικτύου για καλύτερη και ασφαλέστερη πρόσβαση προς το νοσοκομείο.

Τέλος, δεν έγινε καμία αναφορά στο έργο του Flyover καθώς υπήρξαν πρόσφατες ανακοινώσεις υπουργών με τις οποίες επαναλαμβάνεται ότι το έργο θα παραδοθεί εντός χρονοδιαγράμματος, τον Μάιο του 2027.

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 29.08.2025