Θεσσαλονίκη: Άμεση σύνδεση της κακοποίησης ζώων και ανθρώπων – Το FBI και το παράδειγμα της Αμερικής

Επιστημονική ημερίδα για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας

«Ο κύκλος της βίας» άνοιξε σήμερα στο πλαίσιο επιστημονικής ημερίδας που πραγματοποιήθηκε στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης, με πρωτοβουλία του προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ιατροδικαστική-Ψυχιατροδικαστική» του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, σε συνεργασία με τον δήμο Θεσσαλονίκης.

Όπως επισημάνθηκε, μελέτες ψυχολόγων και κοινωνιολόγων δείχνουν ότι οι ανήλικοι που φέρονται βίαια σε ζώα στη συνέχεια θα φερθούν βίαια και σε ανθρώπους, με την κακοποίηση ζώων να αποτελεί πρόδρομο δείκτη κακοποιητικής συμπεριφοράς.

Ανοίγοντας τις εργασίες της ημερίδας, ο Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής, Αλληλεγγύης και Πρόνοιας του κεντρικού δήμου, Ευθύμιος Χατζηθεόκλητος ανέφερε πως δυστυχώς οι υπηρεσίες είναι ανεπαρκώς στελεχωμένες. «Υπάρχει θεσμική ανεπάρκεια που δεν επιτρέπει να κάνουμε το βέλτιστο και υπάρχει βραδύτητα στη λήψη αποφάσεων. Ευθύνη έχει και η κοινωνία που σιωπά ωστόσο, υπάρχουν και φωτεινά σημεία όπως η σημερινή πρωτοβουλία που πραγματοποιείται για την πρόληψη και αντιμετώπιση των περιστατικών κακοποίησης».

Πέντε καταγγελίες/ημέρα

Ο Γιώργος Παπαδόπουλος, Αστυνόμος Α’ και Διοικητής στο Α.Τ. Κορδελιού Ευόσμου μιλώντας για την εφαρμογή του Ν.4830/2021, για τα ζώα συντροφιάς επεσήμανε πως καθημερινά το Τμήμα λαμβάνει πλήθος καταγγελιών επισημαίνοντας ότι οι τρόποι επικοινωνίας των πολιτών, με τις αρμόδιες Αρχές είναι πλέον πολλοί (αστυνομικά τμήματα, Εισαγγελία πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, στο τμήμα προστασίας ζώων στον πενταψήφιο 10410 και στο κέντρο άμεσης δράσης). Η πλειοψηφία των καταγγελιών, όπως είπε, αφορούν σε δεσποζόμενα ζώα. «Στο Τμήμα που υπηρετώ δεχόμαστε περίπου πέντε καταγγελίες/μέρα. Κάθε καταγγελία αξιολογείται και σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Αρχές και σύμφωνα με τα αποτελέσματα των αστυνομικών ερευνών ενημερώνεται η Εισαγγελία».

Περιέγραψε ότι οι μορφές βίας σε δεσποζόμενα ζώα ποικίλουν και μπορεί να αφορούν από «μόνιμη αλυσόδεση, περιορισμό σε συγκεκριμένο χώρο δίχως τη διενέργεια περιπάτου του ζώου, μέχρι χτυπήματα και μη παροχή τροφής, νερού και κατάλληλης στέγης για την προστασία από τις καιρικές συνθήκες». Ο ίδιος αναφέρθηκε σε μία πρωτοποριακή εφαρμογή του Νόμου που αφορά στη δυνατότητα που δίνεται στις αρμόδιες Αρχές για προσωρινή αφαίρεση του ζώου από την οικογένεια στην οποία βρίσκεται. «Ως αστυνομικές αρχές προβαίνουμε σε προσωρινή αφαίρεση του ζώου και απευθυνόμαστε στην Εισαγγελία που μπορεί να προχωρήσει σε οριστική αφαίρεση του ζώου». Ο ίδιος ανέφερε πως σύμφωνα με τη νομοθεσία είναι υποχρέωση των δήμων να μεριμνήσουν για το πού θα πάει ένα ζώο αδέσποτο ή ένα ζώο που απομακρύνεται από τους κηδεμόνες του ενώ παράλληλα, σε αυτό υπάρχει και συμβολή ιδιωτών.

Επαναλαμβανόμενες μορφές εγκληματικότητας

Ο κ. Παπαδόπουλος τόνισε πως η κακοποίηση ζώων αποτελεί μεγάλο μέρος του κύκλου βίας. «Μπορεί να οδηγήσει σε επαναλαμβανόμενες μορφές εγκληματικότητας καθώς, αποτελεί δοκιμή που δίνει κίνητρο και αυτοπεποίθηση να συνεχίσουμε την κακοποίηση. Μελέτες δείχνουν ότι οι κακοποιητές ζώων θα το επαναλάβουν σε άνθρωπο, συνήθως σε ευάλωτα άτομα της οικογένειας».

Η αστυνομία δρα προληπτικά και κατασταλτικά με καθημερινούς ελέγχους στη Θεσσαλονίκη. «Στόχος μας είναι να επιτευχθεί η αρμονική συμβίωση ανθρώπων και ζώων. Παρότι έχουμε αργά βήματα προόδου, αυτά υπάρχουν και πιστεύω ότι θα καταφέρουμε να έχουμε ένα καλύτερο αύριο». Όπως είπε, στην Αμερική έχουν χαρακτηρίσει την κακοποίηση ζώων ως ένα από τα τέσσερα αδικήματα που τους απασχολούν κι έτσι υπάρχει πλέον ειδικό τμήμα στο FBI ενώ, εδώ και χρόνια υπάρχει μητρώο παραβατών προκειμένου να παρακολουθήσουν τους παραβάτες και να επιτυγχάνεται έτσι η πρόληψη.

Τα αδέσποτο το πρώτο θύμα

Στον ρόλο των κτηνιάτρων αναφέρθηκε η Διευθύντρια του Εργαστηρίου Παθολογικής-Ανατομικής του Τμήματος Κτηνιατρικής του Αριστοτελείου Δήμητρα Ψάλλα. Ανέφερε ότι τις τελευταίες δεκαετίες η πεποίθηση ότι το ζώο αποτελεί υποδεέστερη μορφή ζωής έχει αρχίσει να εκλείπει. «Έχει αυξηθεί η ευαισθητοποίησή μας και το ότι πλέον φέρνουμε πια στην επιφάνεια τα περιστατικά κακοποίησης ζώων. Οι νέες γενιές είναι πιο ευαισθητοποιημένες. Βοήθησε φυσικά και ο νόμος όπου ανοίγει πλέον αυτεπάγγελτα φάκελος». Περιέγραψε πως τα περισσότερα θύματα είναι αδέσποτα ζώα και όπως τόνισε «εκεί πρωτοδοκιμάζουν οι κακοποιητές τη βίαιη συμπεριφορά τους». Ανέφερε πως οι συχνότεροι τρόποι θανάτωσης είναι οι δηλητηριάσεις και ακολουθούν πνιγμοί και πυροβολισμοί. Επεσήμανε πως «κλειδί» είναι ο σωστός συντονισμός των υπηρεσιών των δήμων, της αστυνομίας προκειμένου να μην χάνονται ευρήματα, οι κατάλληλα εκπαιδευμένοι κτηνίατροι και φυσικά, οι σωστά ενημερωμένοι πολίτες.

Έωλες δικογραφίες οδηγούν σε αθώωση

Από την πλευρά της η Εισαγγελέας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης Αικατερίνη Καραγιαννακίδου τόνισε πως υπάρχουν πολλά θεσμικά και νομικά προβλήματα προκειμένου να εφαρμοστεί πραγματικά, η προστασία των ζώων. «Από την πλευρά της Εισαγγελίας είμαστε σε ένα αέναο κυνηγητό με τους δήμους για το πως θα διαχειρίζονται τα αδέσποτα και τι μέτρα θα παίρνουν. Είμαστε σε συνεργασία με τμήμα προστασίας ζώων της αστυνομίας που προσπαθούμε στη Θεσσαλονίκη να το κάνουμε αυτόνομο αλλά, δεν νοείται ο νόμος Θεσσαλονίκης να έχει μόλις τρεις εξειδικευμένους αστυνομικούς για να επιλαμβάνονται, με γνώση, περιστατικά που αφορούν τα ζώα». Συμπλήρωσε πως οι κτηνίατροι παίζουν μεγάλο ρόλο καθώς «κάποιες φορές οι πιστοποιήσεις δεν συγκλίνουν με όσα λένε οι μάρτυρες. Πολλές δικογραφίες είναι έωλες με αποτέλεσμα να αθωώνονται οι δράστες».

Ενδεικτικά ανέφερε τέλος ότι: Από 1/1/2020 μέχρι και τις αρχές του 2024 σχηματίστηκαν 727 ποινικές δικογραφίες εκ των οποίων οι 258 αφορούσαν άγνωστους δράστες. Οι 260 εκδικάστηκαν, 66 είναι προς εκδίκαση, 6 μπήκαν στο αρχείο και, 137 είναι προς διερεύνηση, στο στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης.

Για το 2020 ασκήθηκαν 163 ποινικές διώξεις, για το ’21 158, για το ’22 157, για το ’23 161 ενώ όσον αφορά το 2024-2025, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία: από 1/1/24 έως και 5/11/25 σχηματίστηκαν 180 ποινικές δικογραφίες εκ των οποίων οι μισές αφορούν άγνωστους δράστες όπου σύμφωνα με την κ. Καραγιαννακίδου «αυτές είναι και οι πιο βαριές υποθέσεις που αφορούν κακουργήματα. Στην πλειοψηφία οι κατηγορούμενοι είναι άντρες με σύνηθες αδίκημα την κακοποίηση και βασανισμό των ζώων όπου ορισμένες φορές συνδέονται με παράνομες οπλοφορίες, ενδοοικογενειακή βία, ενώ όσον αφορά τις γυναίκες κατηγορούμενες οι δικογραφίες αφορούν την παραβίαση των κανόνων ευζωίας των ζώων».

Loader