Θεσσαλονίκη: Αγώνας διαρκείας για τη διάσωση των στρατοπέδων

Αποτελούν ίσως την τελευταία ευκαιρία, κυρίως στην πυκνοδομημένη δυτική Θεσσαλονίκη, να καταστούν θύλακες πρασίνου που θα συμβάλουν στην αστική αναζωογόνηση των περιοχών, αλλά και ανοιχτοί δημόσιοι χώροι που έχουν ανάγκη οι πολίτες. Ωστόσο, ορισμένα στρατόπεδα, πρώην και νυν, σε αυτή την πλευρά της πόλης μετατρέπονται πλέον είτε σε οικιστικά «φιλέτα» με πρόσχημα τις στεγαστικές ανάγκες, είτε σε «οικόπεδα» για εμπορική εκμετάλλευση.

Πλην του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά, όπου αναγείρεται το πρώτο Μητροπολιτικό πάρκο, μία από τις μεγαλύτερες αστικές παρεμβάσεις στη Θεσσαλονίκη, το οποίο αναμένεται να παραδοθεί την άνοιξη του 2026, τα άλλα, όπως το Καρατάσιου στον ίδιο Δήμο και το Ζιάκα στον Δήμο Κορδελιού-Ευόσμου μπαίνουν στο «στόχαστρο» του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, με τους Δήμους να δίνουν μάχη προκειμένου να αποδοθούν οι εκτάσεις τους για πράσινο, για αναψυχή και ήπια έργα υποδομής που θα εξυπηρετούν τους πολίτες.

Για το Καρατάσιου η μάχη για τη διεκδίκησή του από τον Δήμο Παύλου Μελά μόλις ξεκίνησε και θα είναι δύσκολη, καθώς η συζήτηση με τον στρατό που είναι ο βασικός συνομιλητής, δεν είναι σίγουρο ότι αφήνει πολλά περιθώρια για μαξιμαλιστικά σχέδια από πλευράς Δήμου, παρότι ο τελευταίος δηλώνει αποφασισμένος να πάει μέχρι τέλους τη διαπραγμάτευση για να κερδίσει ένα ακόμη πράσινο πάρκο σαν το Παύλου Μελά.

Αντίθετα, η ευκαιρία φαίνεται ότι χάθηκε οριστικά για το ανενεργό στρατόπεδο Ζιάκα στη ΔΕ Κορδελιού, καθώς της ανακοίνωσης του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια που είπε ότι «σχεδιάζουμε την αξιοποίηση της έκτασής του για την ανέγερση πρότυπου οικισμού, όπως αυτοί που ήδη κατασκευάζονται από το ΥΠΕΘΑ στο πλαίσιο του Οικιστικού Προγράμματος για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων», ακολούθησε η εξαγγελία του προγράμματος από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στη φετινή ΔΕΘ.

Για το στρατόπεδο Παπακυριαζή στον Εύοσμο, ίσως να μην έχει χαθεί η ευκαιρία, αφού η προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΘΑ άφησε να εννοηθεί ότι εξετάζει την παραχώρηση 75 στρεμμάτων στον Δήμο. Στο συγκεκριμένο τμήμα υπάρχουν περίπου 10-12 κτίσματα, στα οποία στόχος είναι να στεγαστούν δημοτικές υπηρεσίες (πρασίνου, οδοποιίας, συντηρήσεων έργων, καθαριότητας, συνεργεία). Παράλληλα, ο Δήμος θα προχωρήσει τη διάνοιξη της οδού Ιπποδρομίου μέχρι το καπνομάγαζο.

Από την άλλη, στον χώρο του «επιχειρείν» πέρασε το πρώην στρατόπεδο Γκόνου στη δυτική είσοδο της πόλης, κοντά στον λιμάνι της Θεσσαλονίκης, αφού το ΤΑΙΠΕΔ, για λογαριασμό της ΓΑΙΟΣΕ στην οποία ανήκει η έκταση, έχει προκηρύξει διαγωνισμό για τη δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Ταμείου, η κατασκευή και λειτουργία Επιχειρηματικού Πάρκου στο Γκόνου με επίκεντρο την Εφοδιαστική Αλυσίδα και τα Logistics θα αναδείξει τη Θεσσαλονίκη σε πύλη εμπορευματικών μεταφορών διεθνούς εμβέλειας, διευρύνοντας τις πύλες της ελληνικής αγοράς στα Βαλκάνια.

Υπενθυμίζεται ότι το πρώην Στρατόπεδο Γκόνου είναι έκτασης 672 στρεμμάτων και βρίσκεται σε μία περιοχή, όπου δραστηριοποιούνται όλοι οι κλάδοι της επιχειρηματικότητας.

«Καρατάσιου»

«Είμαστε σε καλό δρόμο για μία επωφελή συμφωνία»

Μετά τη δρομολόγηση των έργων στο υπό κατασκευή Μητροπολιτικό πάρκο Παύλου Μελά η διοίκηση του ομώνυμου Δήμου, δίνει πλέον βαρύτητα στη διεκδίκηση 350 στρεμμάτων από το επίσης πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου, εντός του οποίου διατέθηκαν ήδη 150 στρέμματα για την κατασκευή του Ογκολογικού νοσοκομείου, ενός από τα μεγαλύτερα έργα στην περιοχή.

Οι διαπραγματεύσεις με τον στρατό, για την ακρίβεια με το Ταμείο Εθνικής Άμυνας, αναμφισβήτητα δεν είναι μία εύκολη διαδικασία και αυτό το γνωρίζει καλά η δημοτική αρχή, υπό τον δήμαρχο Δημήτρη Ασλανίδη, ωστόσο είναι αποφασισμένη να κερδίσει την έκταση προς όφελος των πολιτών, δημιουργώντας ένα δεύτερο Μητροπολιτικό πάρκο.

Oι διαπραγματεύσεις ξεκινούν με το ΤΕΘΑ, καθώς με το νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας «Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Ενόπλων Δυνάμεων», που εγκρίθηκε από τη Βουλή το καλοκαίρι, τελείωσε η δικαστική διαμάχη ΤΕΘΑ-ΕΤΑΔ για την ιδιοκτησία του χώρου και το πρώην στρατόπεδο αποφασίστηκε ότι ανήκει στο Ταμείο Εθνικής Άμυνας.

«Ο νέος νόμος διευθετεί όλες τις δικαστικές διαμάχες, τις εκκρεμοδικίες που υπάρχουν, ανάμεσα σε υπουργείο Οικονομικών και Ταμείο Εθνικής Άμυνας για τα ίδια στρατόπεδα. Με τον νόμο σταματούν τα δικαστήρια, παύουν οι δικαστικές διαμάχες και διαχωρίζουν ποια στρατόπεδα περνούν στον στρατό και ποια στο δημόσιο», είχε τονίσει στην τελευταία συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου ο δήμαρχος κ. Ασλανίδης, επισημαίνοντας ότι το πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου (ΑΚ 10) περνάει πλέον στον στρατό, που σημαίνει, όπως είπε, ότι ο Δήμος ξέρει πλέον ποιος είναι ο συνομιλητής του.

«Δεν κάνουμε πίσω στην απόφασή μας να διεκδικήσουμε μέρος της έκτασης για τη δημιουργία ενός ακόμα χώρου πρασίνου. Είμαστε σε καλό δρόμο για να πετύχουμε μία επωφελή συμφωνία με τον στρατό, που θα ικανοποιεί τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, του Δήμου και των πολιτών» τόνισε μιλώντας στη «ΜτΚ» ο δήμαρχος Παύλου Μελά.

Δήλωσε μάλιστα ότι η διοίκησή του δικαιώνεται, αφού επέλεξε, όπως είπε, να μην απορρίψει τις συνομιλίες με τον στρατό, όταν στο δημοτικό συμβούλιο, συμπλήρωσε, αντιπολιτευτικές φωνές έλεγαν το ακριβώς αντίθετο. «Πολλοί έλεγαν γιατί δήμαρχε μιλάς με τον στρατό; Ζήτα τον χώρο από το δημόσιο. Εμείς όμως αποφασίσαμε, ακόμα όταν η υπόθεση βρίσκονταν στα δικαστήρια, ότι δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ΤΕΘΑ από τις συζητήσεις μας» ανέφερε ο ίδιος. «Ο δρόμος είναι μακρύς και δεν έχουμε αυταπάτες ότι αυτή η μάχη θα είναι εύκολη, αλλά οφείλουμε να τη δώσουμε και να κερδίσουμε την έκταση 350 στρεμμάτων για να την αξιοποιήσουμε για πράσινο. Θέλουμε μία συμφωνία με τον στρατό και θέλουμε μία συμφωνία που δεν θα μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ότι θα είναι επ’ ωφελεία των πολιτών» σημείωσε ο κ. Ασλανίδης.

Τα «όπλα» του στρατού

Όσον αφορά πάντως στις δυσκολίες της διαπραγμάτευσης, για τις οποίες ο δήμαρχος εκτιμά ότι μπορεί να αρχίσουν το επόμενο διάστημα, υπογράμμισε ότι ο στρατός έχει στη φαρέτρα του δύο όπλα σημαντικά. «Μπορούν μόνοι τους να καταρτίσουν ειδικό πολεοδομικό σχέδιο ενώ ο χώρος στα χαρτιά είναι ακόμα στρατόπεδο και μπορούν να κάνουν εκεί ό,τι επιθυμούν χωρίς κόκκινη γραμμή. Έχουν αυτά τα όπλα στη φαρέτρα τους αλλά και εμείς έχουμε την τοπική κοινωνία μαζί μας που διεκδικεί την απόδοση του στρατοπέδου για να γίνει μητροπολιτικό πάρκο», τόνισε χαρακτηριστικά.

Η πρόταση, πάντως, που είχε καταθέσει το Ταμείο Εθνικής Άμυνας στη δημοτική αρχή τον περασμένο Ιούνιο για την αξιοποίηση του πρώην στρατοπέδου με απόδοση 50% στον Δήμο και το υπόλοιπο τμήμα στο ΤΕΘΑ είχε προκαλέσει αντιδράσεις. Τότε ο κ. Ασλανίδης ουσιαστικά είχε απορρίψει την πρόταση ξεκαθαρίζοντας ότι «η διοίκηση θα συνεχίσει να διαπραγματεύεται έως ότου προκύψει λύση που θα εξυπηρετεί το συμφέρον του τόπου μας και θα είναι αποδεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών».

Από την πλευρά του ο Δήμος Παύλου Μελά είχε καταθέσει τον περασμένο Φεβρουάριο στο ΤΕΘΑ τη δική του πρόταση για ένα δεύτερο μεγάλο μητροπολιτικού χαρακτήρα πάρκου. Ο Δήμος στην επιστολή του προς το ΥΠΕΘΑ και το ΤΕΘΑ είχε προτείνει μία σειρά από ενδεικτικές χρήσεις του χώρου του πρώην στρατοπέδου, όπως λειτουργική ενότητα πρασίνου και αναψυχής, περιπατητικές διαδρομές, ποδηλατόδρομοι, θεματικοί χώροι, πάρκα δεσποζόμενων ζώων και skatepark κ.ά.

«Ζιάκα»

«Πόλεμος» για το στρατόπεδο που γίνεται οικισμός

Στον Δήμο Κορδελιού-Ευόσμου ξέσπασε «πόλεμος» με την απόφαση της κυβέρνησης να αποδίδονται στην ελληνική κοινωνία αδρανή ακίνητα του ελληνικού δημοσίου, όπως τα τρία στρατόπεδα που θα αξιοποιηθούν ως οικιστικές μονάδες, ένα από τα οποία είναι το Ζιάκα στο Κορδελιό. Ο σχεδιασμός που κάνει λόγο για την ανέγερση 600 κατοικιών που θα καλύψουν τις ανάγκες του στρατού προκάλεσε θύελλα διαμαρτυριών στην τοπική κοινωνία και σφοδρές αντιδράσεις στο δημοτικό συμβούλιο.

Οι πολίτες, όπως και η αντιπολίτευση, απαιτούν το πρώην στρατόπεδο Ζιάκα να μετατραπεί σε Μητροπολιτικό πάρκο, σε ένα θύλακα πρασίνου και όχι, όπως λένε, να τσιμεντοποιηθεί.

Πριν από δέκα μέρες ο Δήμος Κορδελιού-Ευόσμου έστειλε επιστολή στο ΥΠΕΘΑ ζητώντας συνάντηση για ενημέρωση αναφορικά με το τι προβλέπει ο σχεδιασμός στο «Ζιάκα». «Μόλις λάβουμε την απάντηση στο αίτημά μας για συνάντηση θα ενημερώσουμε το δημοτικό συμβούλιο, όπως έχει συμφωνηθεί. Δεν είναι στις προθέσεις μας να πάρουμε… τα όπλα, κατεβαίνουμε στην Αθήνα για να πάρουμε ξεκάθαρες απαντήσεις. Αξιώνουμε μία επίσημη ενημέρωση για το τι μέλλει γενέσθαι και στη συνέχεια θα δούμε πως θα κινηθούμε και τι θα αποφασίσουμε» επισήμανε ο δήμαρχος Λευτέρης Αλεξανδρίδης.

Τις προηγούμενες μέρες ωστόσο η κόντρα αναζωπυρώθηκε, όταν 13 δημοτικοί σύμβουλοι από παρατάξεις της αντιπολίτευσης, με πρωτοβουλία της «Λαϊκής Συσπείρωσης», ζήτησαν να συγκληθεί το δημοτικό συμβούλιο και να κατατεθεί σχετικό ψήφισμα για το πρώην στρατόπεδο. Η διαφωνία επί της διαδικασίας τίναξε στον αέρα δύο αλλεπάλληλες συνεδριάσεις με την διοίκηση και την αντιπολίτευση να καταθέτουν ξεχωριστά ψηφίσματα.

Τι προτείνει η δημοτική αρχή

Αφουγκραζόμενη, όπως τονίζει, τη βούληση της τοπικής κοινωνίας η δημοτική αρχή προτείνει περισσότερο πράσινο και χώρους αναψυχής στο «Ζιάκα» και απαιτεί, παράλληλα, κάθε σχεδιασμός της κυβέρνησης για την περιοχή να μην γίνεται ερήμην της βούλησης των κατοίκων.

«Εν προκειμένω για το πρώην στρατόπεδο Ζιάκα, το Δημοτικό Συμβούλιο, εκφράζοντας τις ανάγκες και την θέληση της τοπικής κοινωνίας, διεκδικεί στη διαμόρφωση του χώρου να επικρατεί το πράσινο, οι χώροι αναψυχής και τα κατάλληλα διαμορφωμένα σημεία για να δραστηριοποιούνται τα παιδιά μας. Παράλληλα, αιτείται, στην έκταση του πρώην στρατοπέδου και στον περιβάλλοντα χώρο του, να δημιουργηθούν εγκαταστάσεις για άθληση, σχολεία και άλλες δομές εκπαίδευσης, που τόσο πολύ λείπουν από ολόκληρο τον Δήμο Κορδελιού-Ευόσμου» αναφέρεις την πρόταση που κατέθεσε στο δημοτικό συμβούλιο.

«Απαραίτητη», συνεχίζει, «είναι και η δημιουργία προσβασιμότητας στον χώρο του πρώην στρατοπέδου από τον υφιστάμενο αστικό ιστό, η οποία να γίνεται με απόλυτη ασφάλεια των κατοίκων. Όλα αυτά θα πρέπει να συνοδεύονται από ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους πόρους (ανθρώπινους και οικονομικούς), ώστε να μπορέσει με συνέπεια να επιτελεί το έργο της και να προσφέρει στους κατοίκους του τόπου μας τις καλύτερες δυνατές συνθήκες διαβίωσης. Πρέπει, επιτέλους, η κυβέρνηση, στο σχεδιασμό που έχει για την αναβάθμιση της Δυτικής Θεσσαλονίκης, να εντάξει και τον μεγαλύτερο σε πληθυσμό δήμο της, τον Δήμο Κορδελιού-Ευόσμου».

Υπενθυμίζεται ότι το πρώην Στρατόπεδο «Ζιάκα», 128 στρεμμάτων, δίπλα από τη σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών-Θεσσαλονίκης και στα όρια του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου, το οποίο παραμένει ανενεργό από το 2006, δίνεται για την κατασκευή κατοικιών για το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και για τη δημιουργία ενός πρότυπου συγκροτήματος κατοικιών.

Μητροπολιτικό πάρκο θέλει η «Λαϊκή Συσπείρωση»

Από την πλευρά της η «Λαϊκή Συσπείρωση» που κατέθεσε πρώτη ψήφισμα για το στρατόπεδο, καταγγέλλει τη δημοτική αρχή για τα ψευτοδιλήμματα και αυταπάτες, ενώ τονίζει ότι «η απόφαση της διοίκησης να στηρίξει για άλλη μία φορά την πολιτική της κυβέρνησης για το Στρατόπεδο Ζιάκα δεν έχει τέλος. Όλοι μαζί στην ίδια κυβερνητική γραμμή, της συκοφαντίας και του ψέματος. Τι γρήγορα που ξεχάστηκαν οι προεκλογικές υποσχέσεις για το μητροπολιτικό πάρκο; Ο λαός της περιοχής δεν έχει να περιμένει πραγματικά τίποτα από τις παρατάξεις που στοιχίζονται πίσω από την κυβερνητική γραμμή».

Για τη «ΛΑ.ΣΥ», τις θέσεις της οποίας για το στρατόπεδο στήριξαν και άλλες παρατάξεις της αντιπολίτευσης, η μοναδική αξιοποίηση αυτού του χώρου να είναι η δημιουργία ενός μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου προσβάσιμο σε όλους, με ελεύθερους χώρους, παιδικές χαρές, πάρκα, πλούσια δενδροφύτευση, αθλητικούς χώρους, κολυμβητήριο και χωρίς καμία επιχειρηματική δραστηριότητα και με την εξασφάλιση γενναίας χρηματοδότηση από το κράτος.

*Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 5/10/25