Οι ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις κρίνονται κατά βάση σε δύο ημίχρονα· σπανίως απαιτείται και τρίτο είτε υπό μορφή παράτασης είτε στη ρώσικη ρουλέτα των πέναλτι. Η παρουσία του Ιβάν Σαββίδη στην Ελλάδα, η οποία μετρά πλέον δεκατέσσερα χρόνια, προσομοιάζει σε πολλές πτυχές της σε μία ποδοσφαιρική αναμέτρηση. Καθ’ όλα λογικό αφού η αιχμή των πολυποίκιλων επιχειρηματικών κινήσεων του Ελληνορώσου επιχειρηματία ήταν εξ αρχής ο ποδοσφαιρικός ΠΑΟΚ τον οποίο απέκτησε ο Ιβάν Σαββίδης το καλοκαίρι του 2012. Επί ημερών του ο μακράν δημοφιλέστερος σύλλογος στη Βόρεια Ελλάδα κατέκτησε δύο πρωταθλήματα και τέσσερα κύπελλα, όσα είχε κατακτήσει τα προηγούμενα 85 χρόνια από ιδρύσεώς του.
Η επένδυση των δεκάδων εκατομμυρίων στον ΠΑΟΚ ήταν ένα μόνο από τα κομμάτια του επιχειρηματικού παζλ το οποίο άπλωσε σταδιακά ο ομογενής επιχειρηματίας στη Βόρεια Ελλάδα. Η επενδυτική δραστηριότητά του και η εν γένει παρουσία του, θα μπορούσε να χωριστεί σε τρεις χρονικές περιόδους ή σε τρία «ημίχρονα» για να μιλήσουμε με ποδοσφαιρικούς όρους.
Ο πρώτος κύκλος
Κατά την πρώτη περίοδο της παρουσίας του στην Ελλάδα, από το 2012 έως και τις αρχές του 2020 όταν ενέσκηψε η πανδημία του κορονοϊού, ο Σαββίδης κινήθηκε επιθετικά, με μία επιχειρηματική κουλτούρα η οποία παρέπεμπε σε Ρώσο ολιγάρχη. Διέθετε ρευστότητα, φανέρωνε γαλαντομία, πληρώνοντας ορισμένες φορές υψηλότερο τίμημα σε σχέση με την εμπορική αξία των επιχειρήσεων και των ακινήτων που αγόρασε, αδιαφορούσε για τις σχέσεις του με το «γκουβέρνο», επιδεικνύοντας μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις αλαζονεία, όπως εκείνη η ατυχής δήλωσή του για τον Κυριάκο Μητσοτάκη όταν είπε πως «εσύ δεν θα γίνεις ποτέ πρωθυπουργός». Ή η εμφάνισή του στον αγωνιστικό χώρο του γηπέδου της Τούμπας με τον φακό να απαθανατίζει το ζωσμένο στη μέση του περίστροφο το οποίο κατείχε νόμιμα, όμως η εικόνα ήταν σοκαριστική.
Στο διάστημα αυτό ο Ιβάν Σαββίδης έχτισε ένα ισχυρό επιχειρηματικό πορτφόλιο το οποίο περιλαμβάνει ορισμένες από τις εμβληματικότερες επιχειρήσεις και τα σημαντικότερα ακίνητα της Θεσσαλονίκης: Μακεδονία Παλλάς, λιμάνι, Σουρωτή, η βίλα Ζαρντινίδη, το Κόκκινο Σπίτι στην πλατεία Αγίας Σοφίας, η βίλα Αχμέτ Καπαντζή (έδρα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας). Την ίδια περίοδο απέκτησε τη Σεκάπ, έπειτα από πίεση που του ασκήθηκε εκ μέρους της τότε κυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά, την οποία πούλησε έπειτα από μερικά χρόνια. Επένδυσε επίσης και στον χώρο των Μέσων Ενημέρωσης ιδρύοντας τον τηλεοπτικό σταθμό ΟΡΕΝ και αγοράζοντας τις εφημερίδες «Έθνος» και «Ημερησία» μέσω της διαδικασίας πλειστηριασμού. Στο διάστημα αυτό απέκτησε και την έκταση του πρώην Ξενία στο Παλιούρι Χαλκιδικής προκειμένου να κατασκευάσει εκεί συγκρότημα τουριστικών κατοικιών.
Για όλες αυτές τις επενδύσεις του, στο διάστημα 2012-2019 εκτιμάται ότι διέθεσε λίγο πάνω από 700 εκατ. ευρώ τα οποία ήταν όλα δικά του λεφτά που έπεσαν στην εθνική οικονομία. Δεν προέρχονταν ούτε από τραπεζικό δανεισμό, ούτε έκανε δουλειές με το κράτος.
Η τελευταία επένδυση που έκανε στη διάρκεια αυτού του κύκλου, ήταν η αγορά του ξενοδοχειακού συγκροτήματος Πόρτο Καρράς, στις αρχές του 2020.
Η πενταετής απουσία
Ο δεύτερος κύκλος, ή, το δεύτερο «ημίχρονο» με όρους ποδοσφαιρικούς, της παρουσίας του Ιβάν Σαββίδη στην Ελλάδα οριοθετείται από τις αρχές του 2020 όταν ξέσπασε η πανδημία έως και τον Ιανουάριο του 2025. Ήταν τότε που η οικογένεια Ντρέιφους, μέσω της δισεκατομμυριούχου Μαργαρίτα Λουί-Ντρέιφους, εκδήλωσε αιφνιδιαστικά ενδιαφέρον για το λιμάνι, καταθέτοντας δημόσια πρόταση για την απόκτηση μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ). Ήταν μία κίνηση η οποία λειτούργησε σαν ηλεκτροσόκ για τον ομογενή επιχειρηματία ο οποίος είχε γίνει αόρατος για περίπου μία πενταετία. Μάλιστα η μακρά φυσική απουσία του πυροδότησε φήμες περί δήθεν πρόθεσής του να πουλήσει όλες τις επιχειρήσεις του, συμπεριλαμβανομένων και των μετοχών του ΠΑΟΚ, και να αποχωρήσει από την Ελλάδα, ενώ άρχισαν να διαδίδονται ακόμα και σενάρια ότι πάσχει από σοβαρή ασθένεια.
Η ιστορία απέδειξε ότι τίποτε από τα δύο δεν είχε σχέση με την πραγματικότητα. Εκείνο που ίσχυε ήταν ότι ο Ιβάν Σαββίδης, μετά τον κορονοϊό και την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία κράτησε μία διαφορετική στάση. Άρχισε να διοικεί με τον δικό του τρόπο εξ αποστάσεως, όλες τις επιχειρήσεις του στην Ελλάδα, με καθημερινές διαδικτυακές επικοινωνίες με τους συνεργάτες του. Ο ίδιος απέφευγε σαν διάολος το λιβάνι την επικοινωνιακή έκθεση. Παράλληλα αναμφισβήτητα αντιμετώπισε δυσκολίες ρευστότητας εξαιτίας των ασφυκτικών περιορισμών διακίνησης κεφαλαίων προερχόμενων από τη Ρωσία. Αυτό ανάγκασε τον Ελληνορώσο επιχειρηματία σε αυτοσυγκράτηση και στο «πάγωμα» κάποιων επενδυτικών σχεδίων του, όπως η κατασκευή του γηπέδου της Τούμπας κ.ά. Ρόλο στο επενδυτικό «σημειωτόν» έπαιξε και η κυβερνητική αλλαγή και οι κακές σχέσεις που είχε την περίοδο εκείνη με το Μέγαρο Μαξίμου εξαιτίας εκείνης της παλιάς άστοχης δήλωσής του για τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Επικοινωνιακό έλλειμμα
Η φυσική απουσία του Ιβάν Σαββίδη από την Ελλάδα την εν λόγω πενταετία, είναι αδιαμφισβήτητη (με εξαίρεση την κατ’ έτος δίμηνη εγκατάστασή του στο Πόρτο Καρράς). Στο ίδιο διάστημα, ωστόσο, οι επιχειρήσεις του εδώ λειτουργούσαν χωρίς ωστόσο τον συνήθη προσωποκεντρικό και δημόσια φανερό τρόπο διοίκησης κάτι που ενίσχυε τα σενάρια περί ενδεχόμενης αποχώρησής του. Σενάρια που παρέμεναν ζωντανά από κάποιους, αλλά την ίδια στιγμή ο ίδιος συνέχιζε τη στρατηγική του με τον δικό του τρόπο.
01. Την αγορά του Πόρτο Καρράς η οποία εξελίχθηκε μέσα στο 2020 και για την οποία δαπανήθηκαν κοντά 240 εκατ. ευρώ.
02. Το ένα πρωτάθλημα και το ένα κύπελλο που κατέκτησε ο ΠΑΟΚ σε αυτό το διάστημα, ενώ δύο φορές κατάφερε να φτάσει στους οκτώ ευρωπαϊκής διοργάνωσης.
03. Την αύξηση κύκλου εργασιών και κερδών στο «Μακεδονία Παλάς», όπως και στη Σουρωτή.
04. Τη διατήρηση του ΟΡΕΝ, παρά τις συνεχείς φήμες ότι το κανάλι πωλείται και τη σταδιακή ανάπτυξή του, αναφέροντας ότι φέτος θα κλείσει με αυξημένη τηλεθέαση κοντά 5,8%.
05. Την αγορά έκτασης στην περιοχή της Θέρμης όπου ξεκίνησε να κατασκευάζει τις προπονητικές εγκαταστάσεις του ΠΑΟΚ.
Η αλήθεια είναι ότι στο θέμα της κατασκευής του νέου γηπέδου του ΠΑΟΚ, η καθυστέρηση σε έναν βαθμό οφείλεται στην πλευρά του Σαββίδη, καθώς το κράτος με εργώδη προσπάθεια πέτυχε την γρήγορη έκδοση των απαιτούμενων στοιχείων (προεδρικό διάταγμα, καθορισμός όρων δόμησης), ενώ τόσο στο θέμα των επενδύσεων στο λιμάνι (6η προβλήτα) όσο και σε αυτό της αξιοποίησης του Παλιουρίου, οι καθυστερήσεις οφείλονται στην πλευρά της Πολιτείας (για το λιμάνι ξεπεράστηκαν τα εμπόδια και πήρε μπρος το έργο, ενώ για το Παλιούρι, παραμένει η εκκρεμότητα).
Αξίζει, δε, να τονιστεί πως οι άνθρωποι οι οποίοι τρέχουν τις επιχειρήσεις του (Μαρία Γκοντσάρεβα, Αρτούρ Νταβιντιάν, Κώστας Φωτιάδης, Άλκης Σωτηρίου, Φρίντα Μελετίδου, Χρήστος Παναγιωτόπουλος) δεν σταμάτησαν λεπτό να ασχολούνται με την πρόοδό τους.
Η δυναμική επιστροφή
Η πρόταση της οικογένειας Ντρέιφους για την αγορά μετοχών του ΟΛΘ ήταν η πρώτη καμπάνα η οποία ήχησε σαν σειρήνα στα αυτιά του Ιβάν Σαββίδη αναγκάζοντάς τον να εγκαταλείψει την τακτική της «αναμονής» ή έλλειψη θορυβώδους ενασχόλησης που είχε ακολουθήσει επί μία πενταετία. Ο ομογενής επιχειρηματίας βγήκε στην αντεπίθεση, και με αλλεπάλληλες αγορές μετοχών σε τιμές υψηλότερες από την προσφορά των Ντρέιφους εξουδετέρωσε τον κίνδυνο εισόδου ενός σημαντικού παίκτη στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΛΘ.
Ωστόσο, εκείνο που προκάλεσε πραγματικό συναγερμό στον Σαββίδη ήταν η αιφνιδιαστική εμφάνιση στο προσκήνιο του επιχειρηματία Τέλη Μυστακίδη ο οποίος, εκμεταλλευόμενος την αδράνεια του Ιβάν στο θέμα του γηπέδου, κατέθεσε συγκεκριμένη πρόταση προς τον ΑΣ ΠΑΟΚ διεκδικώντας να κατασκευάσει εκείνος τη νέα Τούμπα.
Ο Σαββίδης ερμήνευσε αυτή την κίνηση ως ένα πρώτο βήμα ώστε στη συνέχεια ο Μυστακίδης να πάρει στα χέρια του και την ΠΑΕ. Σε συνδυασμό και με τις εξελίξεις στο ευρύτερο σκηνικό ο Ιβάν επανεμφανίστηκε στην Τούμπα τον περασμένο Ιούλιο, έπειτα από σχεδόν πεντέμισι χρόνια απουσίας. Η συνέχεια είναι γνωστή. Μετά πολλές προστριβές που είχε με τον ΑΣ ΠΑΟΚ επήλθε πριν από μερικές εβδομάδες οριστική συμφωνία η οποία προβλέπει ότι ο Ιβάν Σαββίδης θα είναι εκείνος ο οποίος θα κατασκευάσει τελικά τη νέα Τούμπα. Έπειτα από αυτό ο Τέλης Μυστακίδης βρήκε επενδυτική διέξοδο στο μπάσκετ του ΠΑΟΚ.
Οι βασικοί στόχοι
Μετά τις δύο επιτυχημένες κινήσεις του με τις οποίες κατάφερε να διατηρήσει τα κεκτημένα στο λιμάνι και στον ΠΑΟΚ, ο Ιβάν Σαββίδης προχωρά τώρα στην υλοποίηση των σχεδίων του. Όπως εξηγούν συνεργάτες του, δύο είναι οι βασικοί στόχοι του για την προσεχή πενταετία. Ο πρώτος αφορά την κατασκευή του έκτου προβλήτα του λιμανιού. Η σχετική σύμβαση υπογράφηκε πριν από έναν μήνα και η ανάδοχος κοινοπραξία (ΜΕΤΚΑ-ΤΕΚΑΛ) ξεκίνησε ήδη τις πρώτες εργασίες. Πρόκειται για ένα έργο προϋπολογισμού περίπου 200 εκατ. ευρώ και χρόνο παράδοσης τους σαράντα μήνες, δηλαδή κάπου στα μέσα του 2029.
Ο δεύτερος στόχος είναι η κατασκευή του νέου γηπέδου της Τούμπας το οποίο θα κοστίσει περί τα 100 εκατ. και οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του 2026. Οι δύο αυτές εμβληματικές επενδύσεις σε συνδυασμό με τις ήδη υπάρχουσες, δημιουργούν περίπου εννέα χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Οι υπόλοιπες κινήσεις
Εκτός από αυτά τα δύο εμβληματικά έργα ο Ιβάν Σαββίδης σχεδιάσει και άλλες κινήσεις που αφορούν επιχειρήσεις και ακίνητα τα οποία έχει ήδη στην κατοχή του. Σύμφωνα με τους συνεργάτες του το προσεχές διάστημα πρόκειται να εκδοθεί η οικοδομική άδεια για την ανέγερση τουριστικών κατοικιών στο οικόπεδο του πρώην Ξενία που είχε αγοράσει το 2014 στο Παλιούρι. Για το ακίνητο αυτό ήταν ο μοναδικός ενδιαφερόμενος. Προσέφερε 10 εκατ. ευρώ αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, η τότε κυβέρνηση του ζήτησε να δώσει κάτι παραπάνω γιατί η οικονομική κατάσταση ήταν πολύ άσχημη. Ο Ιβάν έδωσε άλλα 4 εκατ. παρότι δεν υπήρχε ανταγωνιστής. Η δε καθυστέρηση των έντεκα χρόνων είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους το οποίο πούλησε το οικόπεδο λέγοντας ότι υπήρχε σε αυτό δασική έκταση δέκα στρεμμάτων τα οποία στη συνέχεια έγιναν 85.
Κινήσεις σχεδιάζονται και για τις επιχειρήσεις του στον ξενοδοχειακό κλάδο. Στα πλάνα του ομογενή επιχειρηματία είναι η ανακαίνιση του Πόρτο Καρράς όπου δεν αποκλείεται να αναζητηθεί και στρατηγικός επενδυτής. Παρεμβάσεις αναβάθμισης σχεδιάζονται και για το Μακεδονία Παλλάς. Αντιθέτως, δεν υπάρχει προς το παρόν κανένας σχεδιασμός για τα τρία σημαντικά ακίνητα τα οποία αγόρασε στη Θεσσαλονίκης, τη βίλα Ζαρντινίδη, τη βίλα Αχμέτ Καπαντζή και το Κόκκινο Σπίτι, το μόνο το οποίο είναι μισθωμένο.
Ένας διαφορετικός Ιβάν
Όσοι βλέπουν την τωρινή εικόνα του Ιβάν Σαββίδη, σε σχέση με αυτήν πριν από την πανδημία διαπιστώνουν σημαντικές αλλαγές. «Όλες οι κινήσεις του μέσα στο 2025 δείχνουν έναν περισσότερο ώριμο και εξωστρεφή Ιβάν, με επιχειρηματική κουλτούρα που αφήνει το στίγμα του με απτά αποτελέσματα», σημειώνει παρατηρητής. Επιπλέον, τον τελευταίο καιρό ο Σαββίδης φαίνεται να βρήκε κάποιες ισορροπίες και με το «γκουβέρνο» με το οποίο οι σχέσεις του ήταν πολύ κακές πριν από την πανδημία και έτσι δεν είναι τυχαία η φράση που χρησιμοποιούν πολλοί για αυτόν... ότι «είναι πολύ σκληρός για να πεθάνει».
Άλλωστε, μιλώντας την Πέμπτη προς τους εργαζόμενους του ΟΡΕΝ είπε με νόημα ότι «θα το πω για μία ακόμα φορά, ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που δε ζουν γονατιστοί και πεθαίνουν όρθιοι» για να προσθέσει πως: «Περιμένετε! Δεν τα έχω πει ακόμη όλα στην Ελλάδα».
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 21.12.2025
