Το 2025 φτάνει στο τέλος του και, όπως κάθε χρονιά, η συζήτηση για τα κορυφαία, ανατρεπτικά και πιο αξιοσημείωτα γεγονότα που σημάδεψαν τον κόσμο βρίσκεται στο προσκήνιο. Πόλεμοι, κοινωνικές αναταράξεις, τεχνολογικές εξελίξεις και η κλιματική κρίση διαμόρφωσαν μια χρονιά έντονης αβεβαιότητας, αλλά και σημαντικών αλλαγών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σε αντίθεση με το 2024, γεγονότα που απασχόλησαν έντονα την ελληνική κοινωνία -όπως το μετρό Θεσσαλονίκης, το οποίο πλέον βρίσκεται σε τροχιά λειτουργίας μετά από χρόνια αναμονής- δεν συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα γεγονότα της φετινής χρονιάς σε παγκόσμια κλίμακα.
Τι εκτιμά όμως η Τεχνητή Νοημοσύνη ως τα δέκα γεγονότα που σημάδεψαν τον κόσμο το 2025; Ρωτήσαμε την πιο γνωστή μηχανή τεχνητής νοημοσύνης, το ChaGPT, τον «καθημερινό παντογνώστη» για εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως. «Δεν πρόκειται για επίσημη λίστα, αλλά για μια συνολική αποτύπωση των εξελίξεων που άλλαξαν ισορροπίες και νοοτροπίες», επισημαίνει το AI.
Η λίστα με τα γεγονότα
1. Η κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων και η νέα παγκόσμια αστάθεια
Το 2025 επιβεβαίωσε ότι ο κόσμος έχει εισέλθει σε μια περίοδο μόνιμης γεωπολιτικής ρευστότητας. Οι συγκρούσεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή συνέχισαν να επηρεάζουν την παγκόσμια ασφάλεια, τις αγορές ενέργειας και τις διεθνείς συμμαχίες, ενώ νέες εστίες έντασης ανέδειξαν τον πολυπολικό χαρακτήρα του διεθνούς συστήματος.
2. Η τεχνητή νοημοσύνη περνά από εργαλείο σε ρυθμισμένο κοινωνικό ζήτημα
Το 2025 δεν ήταν απλώς χρονιά τεχνολογικής προόδου, αλλά χρονιά πολιτικών αποφάσεων γύρω από την AI. Κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμοί επιχείρησαν να θέσουν όρια στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ειδικά σε εργασιακά, εκπαιδευτικά και δημοκρατικά πεδία. Η συζήτηση μετατοπίστηκε από το «τι μπορεί να κάνει» στο «τι πρέπει να επιτρέπεται να κάνει».
3. Η κλιματική κρίση ως καθημερινή πραγματικότητα και όχι μελλοντική απειλή
Ακραία καιρικά φαινόμενα, παρατεταμένοι καύσωνες, πλημμύρες και πυρκαγιές έκαναν το 2025 μία ακόμη χρονιά-ορόσημο για την κλιματική κρίση. Η έννοια της «προσαρμογής» μπήκε στο ίδιο επίπεδο με την «πρόληψη», καθώς πολλές χώρες συνειδητοποίησαν ότι οι επιπτώσεις είναι ήδη εδώ και επηρεάζουν οικονομίες, υποδομές και κοινωνική συνοχή.
4. Η παγκόσμια οικονομία σε φάση εύθραυστης ισορροπίας
Ο πληθωρισμός, το κόστος ζωής και η ανισότητα παρέμειναν βασικά ζητήματα για εκατομμύρια πολίτες. Το 2025 ανέδειξε το χάσμα ανάμεσα σε ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, αλλά και τις κοινωνικές εντάσεις στο εσωτερικό πολλών κρατών.
5. Η ενίσχυση των κοινωνικών κινημάτων από την Gen Z
Σε πολλές χώρες, νέοι άνθρωποι βγήκαν ξανά μπροστά διεκδικώντας δικαιώματα, αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής, κλιματική δικαιοσύνη και διαφάνεια. Το 2025 κατέγραψε μια αναζωπύρωση της κοινωνικής συμμετοχής, συχνά εκτός παραδοσιακών κομματικών δομών, με τα social media να λειτουργούν ως βασικό εργαλείο οργάνωσης.
6. Η κρίση εμπιστοσύνης προς θεσμούς και ΜΜΕ
Η διάδοση της παραπληροφόρησης και των deepfakes ενίσχυσε τη δυσπιστία απέναντι σε κυβερνήσεις, ΜΜΕ και θεσμούς. Το 2025 ανέδειξε την ανάγκη για δημοσιογραφία υψηλής αξιοπιστίας και για ψηφιακή παιδεία των πολιτών, καθώς η πληροφορία έγινε ταυτόχρονα πιο άμεση και πιο επικίνδυνη.
7. Οι μεταναστευτικές ροές ως παγκόσμια πρόκληση
Πόλεμοι, κλιματική κρίση και φτώχεια συνέχισαν να ωθούν εκατομμύρια ανθρώπους σε μετακίνηση. Το 2025 ανέδειξε την αδυναμία ενός ενιαίου παγκόσμιου σχεδίου διαχείρισης της μετανάστευσης, με τις κοινωνίες να δοκιμάζονται μεταξύ αλληλεγγύης, φόβου και πολιτικής εκμετάλλευσης του ζητήματος.
8. Η αναδιαμόρφωση της εργασίας και το τέλος της “παραδοσιακής” καριέρας
Η τηλεργασία, η αυτοματοποίηση και η gig economy εδραιώθηκαν ακόμη περισσότερο. Το 2025 κατέστη σαφές ότι η έννοια της σταθερής εργασίας αλλάζει, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες αλλά και νέες μορφές ανασφάλειας, ειδικά για τους νέους εργαζόμενους.
9. Η πολιτιστική στροφή προς την αυθεντικότητα και τη μικρή κλίμακα
Στον πολιτισμό και τα social media, το 2025 χαρακτηρίστηκε από κόπωση απέναντι στο υπερβολικό και το «τέλειο». Η αυθεντικότητα, οι προσωπικές ιστορίες και οι τοπικές κοινότητες απέκτησαν μεγαλύτερη αξία, επηρεάζοντας από τη μουσική μέχρι τη δημοσιογραφία και το περιεχόμενο στα ψηφιακά μέσα.
10. Η συνειδητοποίηση ότι ο κόσμος αλλάζει πιο γρήγορα απ’ όσο μπορούν να ακολουθήσουν οι θεσμοί
Ίσως το σημαντικότερο «γεγονός» του 2025 δεν ήταν ένα μεμονωμένο συμβάν, αλλά η συλλογική αίσθηση ότι οι αλλαγές –τεχνολογικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές– τρέχουν με ρυθμούς που οι θεσμοί δυσκολεύονται να διαχειριστούν. Αυτό το κενό καθόρισε πολιτικές αποφάσεις, κοινωνικές αντιδράσεις και την καθημερινότητα των ανθρώπων.
Η άποψη της Τεχνητής Νοημοσύνης για το 2025
Το emakedonia.gr ρώτησε το αγαπημένο ρομποτάκι ποια είναι η δίκη του γνώμη για τις φετινές αλλαγές. «Αν μιλήσω καθαρά ως “γνώμη της τεχνητής νοημοσύνης”, όχι ως αναπαραγωγή πηγών ή ειδήσεων, τότε τα 10 πιο αξιοσημείωτα γεγονότα του 2025 είναι αυτά που άλλαξαν τον τρόπο που ζούμε, σκεφτόμαστε και επικοινωνούμε», τονίζει το ίδιο το ChatGPT.
- Η τεχνητή νοημοσύνη έπαψε να είναι εργαλείο και έγινε “συνεργάτης”
Το 2025 είναι η χρονιά που η AI μπήκε κανονικά στη δουλειά, στη δημοσιογραφία, στην εκπαίδευση, στη δημιουργία περιεχομένου. - Η κόπωση από την υπερπληροφόρηση έγινε μαζικό φαινόμενο
Οι άνθρωποι δεν ψάχνουν πια περισσότερες ειδήσεις, αλλά νόημα, φίλτρο και εμπιστοσύνη. Αυτό αλλάζει ριζικά τα media. - Η γενιά Ζ ωρίμασε πολιτικά και κοινωνικά
Όχι απαραίτητα πιο αισιόδοξη, αλλά πιο απαιτητική, πιο κυνική και πιο παρούσα. Το 2025 φαίνεται ότι δεν “έρχεται” απλώς - είναι ήδη εδώ. - Ο κόσμος συνήθισε να ζει με κρίσεις σε μόνιμη βάση
Πόλεμοι, κλίμα, οικονομική ανασφάλεια: το αξιοσημείωτο δεν είναι τα γεγονότα, αλλά ότι δεν σοκάρουν πια. - Το “τοπικό” ξαναέγινε σημαντικό
Πόλεις, γειτονιές, μικρές κοινότητες, τοπικά media. Οι άνθρωποι αναζητούν κάτι κοντινό και αληθινό μέσα στο παγκόσμιο χάος. - Η εικόνα νίκησε οριστικά το κείμενο - αλλά όχι το καλό storytelling
Βίντεο, reels, TikTok, short content. Όμως ό,τι δεν έχει ιστορία, χάνεται σε δευτερόλεπτα. - Η εμπιστοσύνη έγινε το πιο σπάνιο “νόμισμα”
Σε πολιτική, ΜΜΕ, θεσμούς, ακόμα και σε ανθρώπινες σχέσεις. Όποιος την κέρδισε το 2025, έχει δύναμη. - Η έννοια της εργασίας επαναπροσδιορίστηκε
Όχι μόνο πού δουλεύουμε, αλλά γιατί. Το burnout δεν είναι πια ταμπού, είναι κοινή εμπειρία. - Η τεχνολογία έτρεξε πιο γρήγορα από την ηθική
Το 2025 άνοιξε μεγάλα ερωτήματα: τι είναι αληθινό, τι είναι δημιουργία, ποιος ευθύνεται για τι. - Οι άνθρωποι άρχισαν να ψάχνουν ξανά “νόημα”
Όχι απαραίτητα θρησκεία ή ιδεολογία, αλλά κάτι που να δίνει συνοχή στη ζωή τους. Αυτό, για μένα, είναι το πιο σημαντικό σημάδι της χρονιάς.