Η Κύπρος, η Τουρκία και το Ισραήλ. Γράφει ο Σάκης Μουμτζής

Είναι φανερό πως το τοπίο δεν είναι μόνο ενδιαφέρον, γίνεται και πολύ επικίνδυνο και η πατρίδα μας είναι μέρος αυτού του τοπίου

Σάκης Μουμτζής
Γράφει Σάκης Μουμτζής Συγγραφέας

Εδώ και λίγο καιρό, κυρίως με αφορμή τη Συρία, οι σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ απασχολούν έγκυρους αναλυτές, συνεργάτες μεγάλων ινστιτούτων διεθνών σχέσεων. Προχθές προστέθηκε σε αυτό το σκηνικό και η Βόρεια Κύπρος από τον αναλυτή Shay Gal.

H Σινέμ Αντάρ, συνεργάτιδα στην ιστοσελίδα WPR, σημειώνει πως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν στις 21 Ιουνίου 2025, μιλώντας στη Σύνοδο των ΥΠΕΞ του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, είχε δηλώσει πως: «Δεν υπάρχει πρόβλημα παλαιστινιακό, λιβανέζικο, συριακό, υεμενίτικο ή ιρανικό, αλλά υπάρχει σαφώς ισραηλινό πρόβλημα». Την ίδια μέρα, λίγο αργότερα, ο Τ. Ερντογάν, μιλώντας στην ίδια Σύνοδο, δήλωσε πως «ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο στην περιφερειακή ειρήνη». Όπως σημειώνει η ίδια αναλύτρια αυτές οι θέσεις δεν εκφράζουν μόνο την ηγεσία του ισλαμοσυντηρητικού κόμματος, αλλά βρίσκουν απήχηση σε μεγάλο μέρος του πολιτικού φάσματος στην Τουρκία. Μάλιστα, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί κατηγόρησε το Ισραήλ πως επιχειρεί να περικυκλώσει την Ανατολία και να αποσταθεροποιήσει την Τουρκία, υπονοώντας πως σε αυτήν την προσπάθεια συμμετέχουν οι Κούρδοι, οι Έλληνες και οι Ελληνοκύπριοι.

Μία άλλη Τουρκάλα αναλύτρια η Ασλί Αϊντιντασμπάς, συνεργάτιδα του ινστιτούτου Brooking έγραψε στους Financial Times πως «η Άγκυρα αισθάνεται άβολα με την αποφασιστικότητα και την ενδυναμωμένη νέα ταυτότητα που προβάλλει το Ισραήλ ως επίδοξος ηγεμόνας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Και αυτό για έναν απλό λόγο. Ο Ερντογάν ήθελε αυτόν τον ρόλο του περιφερειακού ηγεμόνα για τον…εαυτό του».

Φυσικά και το Ισραήλ, από το 2010, μετά τα γεγονότα του Ναβί Μαρμαρά, βλέπει στο πρόσωπο της ισλαμιστικής Τουρκίας έναν εχθρό που χρηματοδοτεί και συμβουλεύει την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς. Στη Μέση Ανατολή είναι γνωστό πως επικρατούν άλλοι κανόνες και η βία και ο πόλεμος είναι καθιερωμένα μέσα επίλυσης των διαφορών.

Η Σινέμ Αντάρ επανέρχεται και επισημαίνει πως η Τουρκία έχει έναν πρόσθετο λόγο ανησυχίας από τη μεταβαλλόμενη μεσανατολική δυναμική, καθώς κανονικοποιείται η αρχή που αναγνωρίζει ως αποδεκτή την επικράτηση του στρατιωτικά πιο ισχυρού. Υπό άλλες συνθήκες, συνεχίζει την ανάλυσή της η Αντάρ, αυτή η κατάσταση δεν θα προβλημάτιζε την Τουρκία, αλλά τώρα προβληματίζεται και ανησυχεί διότι απέναντί της έχει έναν πανίσχυρο και αποφασισμένο παίκτη, το Ισραήλ.

Μέσα σε αυτό το κλίμα κινείται ο νέος Αμερικανός πρέσβης στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, ο οποίος προσπαθεί να μετριάσει την αντιπαλότητα της Τουρκίας με το Ισραήλ. Οι παρεμβάσεις του στο συριακό πρόβλημα εκτόνωσαν την κατάσταση, αλλά πόσο θα κρατήσει αυτή η ηρεμία. Οι διαφορές είναι σημαντικές και αφορούν την κρατική δομή της Συρίας.

Την Τρίτη, 29 Ιουλίου, κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο ένα κείμενο του Shay Gal στο οποίο αναφέρεται ως ένα ενδεχόμενο, το Ισραήλ κάτω υπό συγκεκριμένες περιστάσεις να χτυπήσει τη Βόρεια Κύπρο, καθώς οι εκεί τουρκικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις δύνανται να πλήξουν ισραηλινά ενεργειακά και άλλα συμφέροντα. Οι βάσεις πυραύλων στην Κερύνεια και στα περίχωρα της Αμμοχώστου θα μπορούσαν να πλήξουν τη Χάιφα, το Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ. Μάλιστα, οι Ισραηλινοί έχουν κατασχέσει έγγραφα της Χαμάς που αναφέρονταν σε παρόμοιους σχεδιασμούς.

Είναι φανερό πως το τοπίο δεν είναι μόνο ενδιαφέρον, γίνεται και πολύ επικίνδυνο και η πατρίδα μας είναι μέρος αυτού του τοπίου.

Δημοσιεύτηκε στην "Μακεδονία της Κυριακής" στις 03.08.2025