Η αντιμετώπιση της λειψυδρίας είναι υπόθεση και των Δήμων

Το σοβαρό πρόβλημα της λειψυδρίας που ταλαιπωρεί χιλιάδες κατοίκους ανά τη χώρα αλλά και τους τουρίστες σε παραθεριστικές περιοχές επιχειρεί να λύσει η κυβέρνηση, βάζοντας, έστω και με καθυστέρηση, στο τραπέζι τον εθνικό σχεδιασμό για την αντιμετώπισή του, υποστηρίζοντας ότι αυτό το σχέδιο αποτελεί επείγουσα μεταρρυθμιστική ανάγκη.

Την ίδια ώρα το πρόβλημα της λειψυδρίας… σκάει στην πλάτη των Δήμων, με ή χωρίς Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), με τους αιρετούς να αναζητούν λύσεις και να προβαίνουν σε παρεμβάσεις για να μη «στεγνώσουν» οι περιοχές τους, ειδικά την τρέχουσα τουριστική περίοδο.

Η ανακοίνωση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για την αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας με έναν εθνικό σχεδιασμό που θα έρθει να απαντήσει στις πιεστικές ανάγκες του σήμερα, αλλά και σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, βρήκε εν μέρει σύμφωνη την Αυτοδιοίκηση, με τους δημάρχους να τονίζουν ότι ήρθε η ώρα για την ουσιαστική συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στον εθνικό σχεδιασμό για τη λειψυδρία και τη διαχείριση της ύδρευσης και αποχέτευσης.

Με λίγα λόγια οι δήμαρχοι διαμηνύουν ότι το νερό είναι και δική τους υπόθεση και ως εκ τούτου δεν μπορεί η Αυτοδιοίκηση να μείνει εκτός της διαβούλευσης του σχεδίου για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Ξεκαθαρίζουν, ωστόσο, ότι παραμένουν αντίθετοι με την κυβερνητική πρόθεση για αναγκαστική συνένωση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και δημοτικών υπηρεσιών.

Σαφή θέση για όλα τα παραπάνω πήρε η ΚΕΔΕ, μία μέρα μετά τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, τονίζοντας ότι συμφωνεί καταρχήν με το ενδιαφέρον της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας με έναν εθνικό σχεδιασμό, και την ξεκάθαρη θέση του Κ. Μητσοτάκη ότι «το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό και πόρος ζωτικής σημασίας και ότι απαιτείται ολιστικός σχεδιασμός και κεντρική διαχείριση όλων των αναγκαίων έργων, μικρών και μεγάλων».

Εξάλλου, όπως επισημαίνει η ΚΕΔΕ, πρόταση μεταρρύθμισης της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης-αποχέτευσης, συνοδευόμενη από προσχέδιο νόμου υπέβαλε ήδη από την 1^η Απριλίου 2024 προς τους αρμόδιους υπουργούς.

«Η μεταρρύθμιση αυτή πρέπει να έχει ‘ολιστικό’ χαρακτήρα, δηλαδή να αφορά συνολικά τη δημόσια πολιτική ύδρευσης και αποχέτευσης των πόλεων και των οικισμών της χώρας, και να την εντάσσει στην ευρύτερη δημόσια πολιτική διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού», σημειώνει το ΔΣ του οργάνου.

Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει ότι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης ασκούνται από το Ενιαίο Εθνικό Σύστημα Ύδρευσης και Αποχέτευσης της χώρας, του οποίου οι δομές και οι λειτουργίες διαρθρώνονται σε εθνικό, περιφερειακό, νομαρχιακό και τοπικό επίπεδο.

«Για τον λόγο αυτό χρειάζεται να κατανείμουμε τις λειτουργίες των αρμοδιοτήτων ύδρευσης και αποχέτευσης σε εθνικό, περιφερειακό, νομαρχιακό και τοπικό επίπεδο και ταυτόχρονα να θεσμοποιήσουμε τις συστημικές σχέσεις των φορέων που ασκούν τις λειτουργίες αυτές», επισημαίνει η διοίκηση της ΚΕΔΕ.

«Όχι» στις συνενώσεις των ΔΕΥΑ

Ηχηρό, ωστόσο, είναι το «όχι» που διατυπώνει η Αυτοδιοίκηση στις κυβερνητικές προθέσεις για αναγκαστική συνένωση των ΔΕΥΑ και των Δημοτικών Υπηρεσιών Ύδρευσης-Αποχέτευσης.

«Λέμε όμως ‘ναι’ στον συνολικό εθνικό σχεδιασμό της δημόσιας πολιτικής διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού της χώρας, με συντονισμό, συνέργεια και συστημική συνεργασία όλων των δημοσίων φορέων και υπηρεσιών που εκτελούν έργα και εφαρμόζουν τη δημόσια πολιτική σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο», επισημαίνουν οι δήμαρχοι.

Σε κάθε περίπτωση, η ΚΕΔΕ δηλώνει αποφασισμένη να συμβάλλει σε ένα τέτοιο εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος της λειψυδρίας και για το λόγο αυτό ζητά πλήρη ενημέρωση για τις εκπονηθείσες μελέτες και τα εναλλακτικά σενάρια και ενεργή συμμετοχή στον σχεδιασμό της δημόσιας πολιτικής διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού.

«Με αυτόν τον τρόπο, θα αντιμετωπίσουμε κατά προτεραιότητα τα προβλήματα που έχουν ορισμένες περιοχές, και θα διασφαλίσουμε την ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών μας στην προστασία αυτού του δημόσιου αγαθού και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της αντίστοιχης δημόσιας πολιτικής», σημειώνουν οι αιρετοί και απευθύνουν έκκληση για άμεση ενημέρωση αναφορικά με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης.

Εθνικό σχέδιο: Φέρνει ριζική αλλαγή στη διαχείριση του νερού

Κατά την παρουσίαση του εθνικού σχεδίου για την αντιμετώπιση του οξυμένου προβλήματος της λειψυδρίας σχεδόν σε όλη τη χώρα, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ζωτικός πόρος και μάλιστα σε μία χρονική συγκυρία που η Ελλάδα κατατάσσεται στην 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο λειψυδρίας, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, η στάθμη των φραγμάτων βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ενώ τα αποθέματα νερού στην Αττική π.χ. έχουν μειωθεί πάνω από 50% σε σύγκριση με το 2022, φανερώνοντας την κρισιμότητα της κατάστασης.

Οι πέντε άξονες του εθνικού σχεδίου για τα ύδατα

Στο επίκεντρο του σχεδιασμού βρίσκονται ριζικές μεταρρυθμίσεις και ένα νέο μοντέλο κεντρικής διαχείρισης, με τους εξής βασικούς άξονες:

- Διατήρηση του νερού ως δημόσιου αγαθού, με βιώσιμες εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης και αποδεκτό κόστος για όλους.

- Ολιστικός σχεδιασμός και κεντρικός συντονισμός όλων των υδροδοτικών έργων, μικρών και μεγάλων.

- Κατεπείγουσες παρεμβάσεις εντός εξαμήνου, με παράλληλη εκστρατεία ευαισθητοποίησης των πολιτών.

- Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και συμπληρωματικών τρόπων παραγωγής νερού (όπως αφαλάτωση, ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση).

- Υποδομές με διπλό χαρακτήρα, που θα καλύπτουν ανάγκες ύδρευσης και ταυτόχρονα θα προσφέρουν αντιπλημμυρική προστασία.

Επίσης, γνωστοποιήθηκε ότι σε αυτήν τη φάση βρίσκονται σε εξέλιξη 1.200 έργα, εκ των οποίων 1.090 αφορούν την ύδρευση και 237 την άρδευση, ενώ έχουν ήδη ολοκληρωθεί 278 έργα από το 2019 έως σήμερα.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 27.07.2025