Θεσσαλονίκη: «Χαμάμ» το αναγνωστήριο του ΑΠΘ - Καταγγελίες φοιτητών για ακραίες συνθήκες ζέστης
Χωρίς κλιματισμό η Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ - Φοιτητές ζητούν άμεσες λύσεις από τις πρυτανικές αρχές
- Newsroom
Γράφει ο Ι. Πήτας,
Καθηγητής Τμήματος Πληροφορικής ΑΠΘ και
Πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Διδακτορικών Σπουδών στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AIDA, www.i-aida.org/)
Ας σκεφτούμε μια παραβολή της προ-πληροφορικής εποχής:
‘Κάποτε, πολύ παλιά, μια εταιρία έφτιαξε το πρώτο κομπιουτεράκι. Όταν το κομπιουτεράκι αυτό υπολόγιζε το 1+1=, στο 99% των περιπτώσεων απαντούσε σωστά =2, αλλά κάπου-κάπου απαντούσε =3, ή =1000 ή ότι παλαβό αποτέλεσμα θέλετε. Όλοι χαίρονταν να χρησιμοποιούν το κομπιουτεράκι αυτό και έκαναν μεγάλη συζήτηση πως να το αναγκάσουν να βγάλει το σωστό αποτέλεσμα (οι πιο επαΐοντες) ή πως να καταλάβουν πότε το αποτέλεσμα ήταν λάθος (οι υπόλοιποι, που δεν ήξεραν Αριθμητική). Επειδή όλοι χρησιμοποιούσαν κομπιουτεράκια, παραμελήθηκε η διδασκαλία των Μαθηματικών, ακόμη και της βασικής αριθμητικής του Δημοτικού (π.χ., οι έννοιες των αριθμών και των αριθμητικών πράξεων). Ακόμη και οι επαΐοντες νόμιζαν ότι τα Μαθηματικά περιορίζονται μόνον στην βασική Αριθμητική, διότι δεν είχαν έρθει ποτέ σε επαφή ούτε καν με τα Γυμνασιακά/Λυκειακά, πόσο μάλλον με τα Πανεπιστημιακά Μαθηματικά. Και όμως πολλοί αρθρογραφούσαν, δίδασκαν, επένδυαν ή σχεδίαζαν πολιτικές για τα παλαβά κομπιουτεράκια, που έγιναν πολύ της μόδας εκείνη την εποχή. Έτσι έγιναν καλοί χρήστες των παλαβών κομπιουτερακίων. Μην ξέροντας Μαθηματικά, ούτε καν μπορούσαν να φανταστούν ότι θα μπορούσαν να κάνουν καλύτερα κομπιουτεράκια, πόσο μάλλον καλύτερους υπολογιστές. Εν τω μεταξύ, λίγοι έβγαλαν τρελά λεφτά με τα παλαβά κομπιουτεράκια τους, συν τω χρόνω τα βελτίωσαν, και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα’.
Παρ’ όλη την υπεραπλούστευση, η παραβολή αυτή αποδίδει αρκετά καλά την σημερινή κατάσταση της εκπαίδευσης στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Το ‘παλαβό κομπιουτεράκι’ είναι τα Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα (ΜΓΜ, π.χ. ChatGPT), που πάρα πολλοί το συγχέουν με την Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία όμως έχει πολύ περισσότερες εκφάνσεις και πτυχές. Πολλοί μιλούν, αρθρογραφούν, διδάσκουν, επενδύουν και αποφασίζουν για την Τεχνητή Νοημοσύνη (εννοώντας τα ΜΓΜ), αλλά πολύ λιγότεροι καταλαβαίνουν τι πραγματικά είναι. Πολύ θεμιτό και ευπρόσδεκτο το τεράστιο ενδιαφέρον του κόσμου. Δεν θα ήταν όμως καλύτερα να μάθαιναν όλοι (τουλάχιστον οι διδάσκοντες, γράφοντες ή αποφασίζοντες) τις βασικές έννοιες στις οποίες στηρίζεται η Τεχνητή Νοημοσύνη, πριν ασχοληθούν με το αντικείμενο αυτό; Ευτυχώς, οι έννοιες αυτές είναι απλές, π.χ., ‘μέτρηση’, ‘δεδομένα’, ‘ομοιότητα πραγμάτων’, ‘ομαδοποίηση πραγμάτων’, ‘λήψη απόφασης’ (και ‘διανύσματα’ και ‘συναρτήσεις’ για όσους θυμούνται τα Λυκειακά Μαθηματικά). Μπορούν να διδάσκονται σε κάθε σεμινάριο επιμόρφωσης και φυσικά ήδη από το Δημοτικό/Γυμνάσιο/Λύκειο με κατάλληλη αναδιάταξη της ύλης των Μαθηματικών και της Πληροφορικής. Έτσι και θα μορφώνονται πολίτες με κριτική σκέψη και θα εκπαιδεύονται επιστήμονες με μαθηματική/αλγοριθμική σκέψη που θα μπορούν να παράγουν νέα γνώση και τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης και, εν τέλει, νέο πλούτο. Δυστυχώς, λίγα γίνονται σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης Τεχνητής Νοημοσύνης και αρκετά στην λάθος κατεύθυνση. Έτσι, επιπλέοντας στον αφρό και μη εμβαθύνοντας, απλά παράγουμε τεχνοφοβικούς χρήστες συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης.
Τα παραπάνω έχουν στόχο τον προβληματισμό για την βελτίωση της εκπαίδευσης στην Τεχνητή Νοημοσύνη στην χώρα μας, με βάση και την διεθνή εμπειρία μέσω της Διεθνούς Ακαδημίας Διδακτορικών Σπουδών στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AIDA, www.i-aida.org/). Όσοι ενδιαφέρονται για περισσότερες πληροφορίες πάνω στο θέμα αυτό, μπορούν να τις βρουν στις διαλέξεις https://icarus.csd.auth.gr/introduction-to-ai-science-and-engineering-and-its-impact-on-the-society-and-the-environment/
Επίσης μπορούν να παρακολουθήσουν το εντατικό εισαγωγικό μάθημα ‘Βαθειά Μάθηση’ στις 13/7/2025 στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ή διαδυκτιακά) https://icarus.csd.auth.gr/pre-symposium-introductory-short-course-on-deep-learning/ (αν έχουν κάποιο μαθηματικό υπόβαθρο) σαν εισαγωγή στην Τεχνητή Νοημοσύνη και στο Συμπόσιο και Θερινό Σχολείο AIDA AICET2025 που ακολουθεί (14-18/7/2025) https://icarus.csd.auth.gr/aida-auth-ai-cutting-edge-trends-aicet2025-summer-symposium-and-school/
