Το 2025, το εργασιακό περιβάλλον είναι πιο σύνθετο και πολυφωνικό από ποτέ. Ας φανταστούμε μία μεγάλη πολυεθνική εταιρεία, έναν οργανισμό ή ακόμη και μία οικογενειακή επιχείρηση στην Ελλάδα. Ο Σωκράτης, 65 ετών, κάθεται ήσυχος στο γραφείο του και κρατά σημειώσεις στο παραδοσιακό σημειωματάριό του, όπως έκανε από την αρχή της καριέρας του. Συχνά ρωτά τους συναδέλφους του τι σημαίνουν κάποιοι από τους όρους της αργκό που ακούγονται στο διπλανό γραφείο. Λίγο πιο πέρα, η Βασιλική, 24 ετών, το «τζιμάνι της τεχνολογίας» του γραφείου, κρατά τις σημειώσεις της σε tablet και επικοινωνεί με τους συνεργάτες μέσω εφαρμογών.
Αυτή η εικόνα δεν είναι τυχαία, καθώς για πρώτη φορά στην ιστορία, πέντε διαφορετικές γενιές συνυπάρχουν και συνεργάζονται στον ίδιο επαγγελματικό χώρο, φέρνοντας μαζί τους μοναδικές αξίες, εμπειρίες, δεξιότητες και οπτικές γωνίες. Κάθε γενιά, άλλωστε, έχει μεγαλώσει σε διαφορετικά κοινωνικά και οικονομικά πλαίσια, διαμορφώνοντας τον δικό της τρόπο σκέψης και εργασίας. Με την είσοδο της Gen Z στο εργασιακό περιβάλλον προκύπτουν συγκρούσεις με τις προηγούμενες γενιές, δημιουργώντας την ανάγκη να αναζητηθούν τρόποι για της επίτευξη ισορροπίας και αρμονικής συνεργασίας.
Η γεφύρωση του χάσματος
Οι μεγαλύτερες γενιές, οι λεγόμενοι Traditionalists (1928-1945) και οι Baby Boomers (1946-1964), γαλουχήθηκαν με την πίστη ότι η σκληρή δουλειά και η υπομονή οδηγούν στην επαγγελματική αναγνώριση. Ο Σωκράτης, εκπρόσωπος αυτών των γενεών, παραδέχεται στη «ΜτΚ» ότι πολλές φορές δεν μπορεί να καταλάβει πως με ένα κουμπί γίνονται όλα. «Η νέα γενιά βιάζεται, γιατί ό,τι κάνει υπακούει στον κανόνα των λίγων λεπτών. Από την άλλη, έχουν μία ευελιξία που εμείς δεν είχαμε ποτέ. Δεν φοβούνται να δοκιμάσουν το καινούριο».
Η Γενιά Χ (1965-1980) και οι Millenials (1981-1995), αποτελούν τη «γέφυρα» ανάμεσα στο παλιό και το νέο. Η Ολυμπία, 36 ετών, περιγράφει τη δική της οπτική επισημαίνοντας πως «η νέα γενιά έχει επαγγελματικό τσαμπουκά, αλλά τον μεταφέρει λάθος. Δεν έχουν υπομονή, θέλουν γρήγορα αποτελέσματα και αγνοούν κανόνες που εμείς θεωρούσαμε αυτονόητους». Ο Νίκος, 50 ετών, αναγνωρίζει τα θετικά και των δύο πλευρών: «Μαθαίνω πολλά από τους νέους. Υπάρχει φρεσκάδα, νέες ιδέες, νέος τρόπος σκέψης. Από την άλλη, είναι υπερβολικά διεκδικητικοί κάποιες φορές, ενώ εμείς έχουμε μάθει να είμαστε πιο διαλλακτικοί».
Απέναντί τoυς, η Μαρία η οποία ανήκει στην πολυσυζητημένη Gen Z (1996-2010), μόλις 22 ετών, εξηγεί ότι και η δική της γενιά νιώθει συχνά απορριπτέα: «Στην αρχή ένιωθα ότι δεν με έπαιρναν στα σοβαρά και έπρεπε να αποδείξω κάτι. Η νέα γενιά βρίσκει τοίχο. Θέλουμε να ακουστεί η φωνή μας, να βάλουμε όρια, να έχουμε ισορροπία ανάμεσα στη ζωή και τη δουλειά. Δεν ζούμε για να δουλεύουμε, δουλεύουμε για να ζούμε».
Οι προκλήσεις
Η πολυγενεακή συνύπαρξη έχει πολλά πλεονεκτήματα, αλλά και αρκετές δυσκολίες. Όπως σημειώνει ο εργασιακός ψυχολόγος Κωνσταντίνος Θεοδωράκης στη «ΜτΚ», πρώτον, δημιουργούνται νέα κανάλια επικοινωνίας, καθώς κάθε γενιά έχει διαφορετικές προτιμήσεις: Οι νεότεροι προτιμούν τα μηνύματα και τα chats, ενώ οι παλαιότεροι τις δια ζώσης συζητήσεις. Δεύτερον, παρατηρείται συχνά αντίσταση στην αλλαγή, αφού οι μεγαλύτεροι διστάζουν να προσαρμοστούν στις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, την ώρα που οι νεότεροι θεωρούν αυτονόητη την ευελιξία.
Τρίτον, υπάρχει διαφορετική προσέγγιση στην ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Οι νέες γενιές επιδιώκουν υβριδικά μοντέλα εργασίας και ελευθερία χρόνου, κάτι που για τους παλαιότερους μπορεί να εκλαμβάνεται ως «έλλειψη δέσμευσης». Τέλος, οι γενιές διαφέρουν και ως προς τις προσδοκίες εξέλιξης. Οι μεγαλύτεροι βλέπουν την επαγγελματική άνοδο ως αποτέλεσμα μακροχρόνιας εμπειρίας, ενώ οι νεότεροι αναμένουν γρήγορη πρόοδο και συνεχή ανατροφοδότηση.
Ο σύμβουλος επιχειρήσεων Κωνσταντίνος Κίντζιος υπογραμμίζει ότι η πρόκληση δεν είναι μόνο να συνυπάρχουν οι γενιές, αλλά να συνεργάζονται ουσιαστικά. «Είναι εξαιρετικά δύσκολο γιατί οι τέσσερις προηγούμενες γενιές έχουν μάθει με έναν διαφορετικό τρόπο και έρχεται η Gen Z με κεκτημένη ταχύτητα να αλλάξει τα πάντα. Όμως δεν είναι μόνη της. Πρέπει να μάθει από τη σοφία των παλιών, όπως κι εκείνοι από τη γνώση των νέων. Η αμηχανία και το θράσος της Gen Z έχουν ίσως μεγαλύτερη αξία από τον ναρκισσισμό των προηγούμενων γενεών», τονίζει.
Τα οφέλη
«Είναι ένας σταθμός, ένα πραγματικό ορόσημο για τον κόσμο της εργασίας», σημειώνει ο εργασιακός ψυχολόγος, Κωνσταντίνος Θεοδωράκης, καθώς «ο πλουραλισμός γνώσεων και εμπειριών αποτελεί το μεγάλο πλεονέκτημα της πολυγενεακής συνύπαρξης. «Ο καθένας έχει να προσθέσει το δικό του λιθαράκι». Παράλληλα, η συνύπαρξη διαφορετικών ηλικιών ενισχύει τη δημιουργικότητα και την καινοτομία, ειδικά σε μια εποχή που «οι εξελίξεις τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα».
Οι μεγαλύτεροι εργαζόμενοι προσφέρουν σταθερότητα και στρατηγική σκέψη, ενώ οι νεότεροι φέρνουν φρεσκάδα και τεχνολογική εξοικείωση. Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ. Θεοδωράκη, η πολυμορφία αυτή οδηγεί σε καλύτερη κατανόηση των πελατών, αφού «όταν σε μία ομάδα συνυπάρχουν άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, υπάρχει η δυνατότητα να κατανοηθούν πιο αποτελεσματικά οι ανάγκες ενός ευρύτερου κοινού».
Επίτευξη ισορροπίας
Η επιτυχία της πολυγενεακής συνεργασίας σε έναν οργανισμό δεν είναι ζήτημα τύχης, αλλά αποτέλεσμα στοχευμένων δράσεων και στρατηγικών που υιοθετούν οι επιχειρήσεις. Σύμφωνα με έρευνες, οι εταιρείες που επενδύουν στη διαχείριση της διαφορετικότητας και στην καλλιέργεια της συνεργασίας μεταξύ γενεών βλέπουν σημαντικά οφέλη, τόσο στην παραγωγικότητα όσο και στη συνοχή του προσωπικού.
«Η εκπαίδευση και η ενημέρωση αποτελούν βασικούς πυλώνες για την ευαισθητοποίηση των εργαζομένων, καθώς πολλάκις οι άνθρωποι δεν έχουν ενημερωθεί επαρκώς, γεγονός που δυσκολεύει τη συνεργασία τους. Πολιτικές ενσωμάτωσης που προάγουν τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη μπορούν να εξασφαλίσουν ότι η φωνή κάθε γενιάς ακούγεται, ενώ η τακτική ανατροφοδότηση (feedback) δίνει στους εργαζομένους την ευκαιρία να εκφράσουν τους προβληματισμούς τους και ταυτόχρονα δείχνει ότι οι εταιρείες τους ακούν ενεργά. Παράλληλα, η προώθηση της διαγενεακής συνεργασίας ενθαρρύνει τη δημιουργία ομάδων με εκπροσώπους από όλες τις γενιές, γεγονός που ενισχύει την ανταλλαγή γνώσεων, την αλληλοκατανόηση και τη συνοχή στο χώρο εργασίας», καταλήγει ο κ. Θεοδωράκης.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 02.11.2025
