Στροφή στις μικρές επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες επιδιώκει να κάνει το οικονομικό επιτελείο που με ορίζοντα το νέο έτος μελετά τα περιθώρια στήριξης του επιχειρείν που έφυγε… με άδεια χέρια από τη φετινή ΔΕΘ, την ώρα που οι μικρομεσαίοι βράζουν.
Σε κάθε περίπτωση, το πακέτο που θα ξεκινήσει να… ξετυλίγεται από την άνοιξη του 2026 και θα ξεδιπλωθεί πλήρως στη ΔΕΘ του Σεπτεμβρίου θα είναι μικρότερο από το φετινό και θα προσεγγίζει το 1 δισ. ευρώ, αν και αναλόγως και των πολιτικών εξελίξεων δεν αποκλείεται... τόνωση του πακέτου.
Με βάση το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2026, οι καθαρές εθνικά χρηματοδοτούμενες πρωτογενείς δαπάνες της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,4% το 2025 και 5,8% το 2026, εξαιτίας κυρίως των ενεργητικών μέτρων μείωσης της φοροδιαφυγής, που μετρούν αφαιρετικά στον στόχο των δαπανών, με τη σωρευτική αύξηση των ετών 2024-2026 να εκτιμάται σε περίπου 10 δισ. ευρώ.
Η σωρευτική αυτή αύξηση των δαπανών αντιστοιχεί στο όριο που τίθεται από το ΜΔΣ 2025-2028. Ο σχετικός στόχος αύξησης των πρωτογενών δαπανών στο ΜΔΣ ανέρχεται σε 2,6% το 2024, σε 3,7% το 2025 και σε 3,6% το 2026.
Πώς μπορεί να… τρυπήσει η οροφή δαπανών
Η παρατήρηση αυτή λαμβάνει υπόψη τη σωρευτική αύξηση των δαπανών, περιορίζοντάς τη μόνο στο διάστημα 2025-2026. Την ερχόμενη άνοιξη είναι πιθανό, λόγω υψηλότερου πρωτογενούς πλεονάσματος, να δημιουργηθεί νέος δημοσιονομικός χώρος ύψους 1,8-2 δισ. ευρώ, από όπου θα μπορούν να διατεθούν για νέα μέτρα περίπου 800-900 εκατ. ευρώ.
Πώς θα γίνει αυτό; Για το διάστημα 2025-2028 η σωρευτική αύξηση των δαπανών φτάνει τα 16 δισ. ευρώ. Άρα, εκτός από τα 10 δισ. που έχουν διατεθεί μέσω και των επιπλέον μέτρων, ύψους 1,1 δισ. ευρώ για φέτος (επιστροφή ενοικίου, επίδομα 250 ευρώ σε συνταξιούχους) και των μέτρων 1,76 δισ. ευρώ που δρομολογήθηκαν για το 2026, η Ελλάδα έχει πια ένα περιθώριο αύξησης των δαπανών κατά 6 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2028.
Αν η κυβέρνηση επιθυμεί να πάρει νέα μέτρα από τον Απρίλιο, έχει το περιθώριο να μειώσει τις δαπάνες της για το 2027 και το 2028 στο ύψος των επιπλέον μέτρων.
Αν πάλι θελήσει να πάρει ένα ενισχυμένο πακέτο μέτρων στην επόμενη ΔΕΘ, θα επηρεαστεί η οροφή αύξησης δαπανών μόνο για το 2027, το οποίο, ως γνωστόν, θα είναι έτος εκλογών. Βεβαίως, η αύξηση δαπανών το 2027 σημαίνει ότι θα πρέπει να έχουμε ισόποση συγκράτηση για τις δαπάνες του 2028.
Με τα οικονομικά δεδομένα της άνοιξης του 2026, και ενώ είναι λίαν πιθανό να αβγατίσουν επιπλέον τα έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής, το οικονομικό επιτελείο θα κληθεί να αποφασίσει πού, πώς και πότε θα διαθέσει τον πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο.
Νέα ρύθμιση οφειλών, μείωση εισφορών, πρόσβαση σε ρευστότητα, βελτιώσεις στο τεκμαρτό εισόδημα
Στο πλαίσιο αυτό, στο τραπέζι πέφτουν:
1) Νέα μείωση των εργοδοτικών εισφορών, η οποία δεν αποκλείεται να εφαρμοστεί από το 2026. Η μείωση θα είναι της τάξης της μισής ποσοστιαίας μονάδας. Σημειώνεται ότι από το 2019 οι εισφορές έχουν μειωθεί συνολικά κατά 5,4 μονάδες, ενώ με τη νέα μείωση θα διαμορφωθούν στο 35,66%, κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ.
2) Toνωτικά μέτρα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τόσο στη φορολογία όσο και στη δυνατότητα να έχουν καλύτερη πρόσβαση στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
3) «Γενναία» μείωση των επιβαρύνσεων για τους επαγγελματίες, εφόσον, βέβαια, τα στοιχεία δείξουν ότι αυξάνεται σταδιακά το δηλωθέν εισόδημα. Ήδη, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους επεξεργάζεται τα στοιχεία με τα εισοδήματα και τα κέρδη που δήλωσαν οι επαγγελματίες το 2024.
Αυτά που θέλουν να διαπιστώσουν είναι, από τη μία, οι δαπάνες που δηλώνουν, και από την άλλη, πόσοι φορολογήθηκαν με το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα. Πόσοι, δηλαδή, δήλωσαν εισόδημα χαμηλότερο του τεκμαρτού εισοδήματος.
Σκέψεις για επαναφορά 120 δόσεων
Ένα επίσης μέτρο που θα συζητηθεί και είναι πιθανό να γίνει αποδεκτό από την κυβέρνηση μετά από αιτήματα φορέων, είναι η βελτίωση της υφιστάμενης ρύθμισης οφειλών σε ταμεία και Δημόσιο.
Οι φορείς έχουν ζητήσει, βέβαια, και νέα ρύθμιση οφειλών σε 120 δόσεις, που προς το παρόν δεν φαίνεται να «προχωράει». Αυτά που ζητούν Επιμελητήρια, σύλλογοι και λοιπά θεσμικά όργανα της αγοράς είναι:
1) Η αύξηση του αριθμού των δόσεων της πάγιας ρύθμισης οφειλών προς το Δημόσιο σε 36, από το υφιστάμενο πλαίσιο που περιλαμβάνει 12 δόσεις με επιτόκιο 4,34% ή 24 δόσεις με επιτόκιο 5,84%, καθώς μόνο για οφειλές που βεβαιώνονται από φόρο κληρονομιάς, φορολογικό η τελωνειακό έλεγχο, παρέχεται η δυνατότητα 48 δόσεων.
2) Θεσμοθέτηση και μίας έκτακτης ρύθμισης 120 δόσεων, από ένα ύψος οφειλών και άνω, το οποίο μπορεί να καθοριστεί από τα συναρμόδια υπουργεία, καθώς έχουν τη συνολικότερη εικόνα των δημοσιονομικών περιθωρίων που υπάρχουν.
3) Δυνατότητα άρσης των αναγκαστικών μέτρων και των κατασχέσεων των τραπεζικών λογαριασμών, μετά τον διακανονισμό των οφειλών προς το Δημόσιο, μέσω ρύθμισης, χωρίς την απαίτηση της ολικής εξόφλησης.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 02.11.2025
