Θεσσαλονίκη: Στην καρδιά της πόλης το Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της UFI
Η παγκόσμια εκθεσιακή βιομηχανία για ένα πενθήμερο, από τις 3 Ιουνίου με 350 κορυφαία στελέχη από 37 χώρες
Μόλις 1.511 δέντρα εμφανίζονται στο χώρο της ΔΕΘ, μετρημένα στο σχέδιο της ανάπλασης που παρουσιάστηκε τον προηγούμενο Απρίλιο, υποστήριξε η αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος αρχιτεκτόνων μηχανικών του ΑΠΘ Χάρις Χριστοδούλου, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που διοργάνωσε ο Ενιαίος Σύλλογος Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού του ΑΠΘ, Η εκδήλωση του ΕΣΔΕΠ είχε ως θέμα «Μητροπολιτικό πάρκο ΔΕΘ: Υγεία, περιβάλλον, πολιτισμός, ποιότητα ζωής- επιστημονικές τεκμηριώσεις»
Όπως είπε η κ. Χριστοδούλου τα 4.000 δέντρα που αναφέρθηκαν στον τύπο (σ.σ. με βάση το αναθεωρημένο σχέδιο που παρουσίασε η ΔΕΘ- Helexpo) δεν είναι εφικτός αριθμός, παρά μόνο εφαρμόζοντας έναν κάναβο 5Χ5, χωρίς κενά σε όλο τον ακάλυπτο χώρο της πρότασης, κάτι που θα έμοιαζε με...φυτεία. «Δεν είναι εφικτό, δεν είναι λειτουργικό και θεμιτό από πλευράς ασφάλειας. Ουσιαστικά και οι ίδιοι μελετητές λεν ότι σε αυτή την έκταση ένας πυκνός κάναβος δεν είναι εφικτός». Σύμφωνα με την καταμέτρηση που έκανε η επιστημονική ομάδα της Κίνησης Πολιτών, στον διαθέσιμο χώρο (σ.σ. χωρίς την έκταση της Αγίας Φωτεινής) εμφανίζονται μόλις 1.511 δέντρα εκ των οποίων:
- Εντός της έκτασης της ΔΕΘ, 259 είναι σε δεντροστοιχίες, δηλαδή σε σκληρό έδαφος
- 807 δέντρα σε πορώδεις πυρήνες, εκ των οποίων τα 135 πάνω από το υπόγειο πάρκιγκ του Βελλίδειου, δηλαδή οικολογικά δεν μπορεί να είναι αξιόλογα.
- και 445 δέντρα περιμετρικά της ΔΕΘ, στον άξονα της Αγγελάκη και της λεωφόρου Στρατού.
Το «μαλακό τοπίο», χωρίς πλακοστρώσεις και τεχνητή σφράγιση υπολογίστηκε ότι είναι περίπου 32 στρέμματα, εκ των οποίων 10,1 στρ. το παρκάκι εκεί όπου βρίσκεται σήμερα το συνεδριακό κέντρο και 13,3 στρ. το τριγωνικό πάρκο επί της οδού Αγγελάκη. «Τα άλλα είναι δεντροστοιχίες, πρασιές γύρω από τα περίπτερα, παρτέρια στην περιοχή του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης μεγέθους 33-750 τετραγωνικών μέτρων και έξι στρέμματα σε παρτέρια περιμετρικά του επιχειρηματικού κέντρου και του ξενοδοχείου. Η χρήση του νερού μοιάζει μάλλον διακοσμητική και δεν ανταποκρίνεται στα σύγχρονα δεδομένα αστικού σχεδιασμού, για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Υπερκαλύπτει πλατεία Αριστοτέλους
Για να γίνει κατανοητό στο ευρύ κοινό το μέγεθος των περιπτέρων η καθηγήτρια μετέφερε το ίχνος των περιπτέρων πάνω στον ιστό της πόλης. Όπως είπε τα μεγαλύτερα περίπτερα έχουν έκταση όσο η Ρωμαϊκή Αγορά ή ενώ το μικρότερο υπερκαλύπτει την πλατεία Αριστοτέλους.
«Θα ανοίξουν τόσο μεγάλα εργοτάξια» είπε, προσθέτοντας ότι στο χώρο της έκθεσης αναμένονται αρχαιολογικά ευρήματα από τους προϊστορικούς χρόνους και σε διαδοχικά στρώματα μέχρι τη βυζαντινή περίοδο και νεότερα. Η κ. Χριστοδούλου ανέφερε ότι η μελέτη της ανάπλασης δεν συνοδεύονταν από κυκλοφοριακή μελέτη και από σωστές εκτιμήσεις για τα αρχαιολογικά και ότι συνολικά αντιμετώπιζε τον χώρο της ΔΕΘ «ως ενιαίο πολεοδομικό τετράγωνο», με χρήσεις πολεοδομικού κέντρου, με μέγιστη επιτρεπόμενη κάλυψη 45%, περίφραξη του ελεύθερου χώρου και χωρίς καμία αλληλεξάρρτηση με το κέντρο της πόλης. Ως προς το πράσινο, η κ. Χριστοδούλου σημείωσε ότι στο προεδρικό διάταγμα αναφέρεται ότι στον τομέα 5 υπάρχουν 60 στρέμματα που αποδίδονται ως «μητροπολιτικό πάρκο» αλλά ότι δυνητικά μπορεί να απαγορευτεί η απρόσκοπτη χρήση του.
«Επενδυτικά είναι μη αξιόπιστο»
Η καθηγήτρια του ΑΠΘ υπενθύμισε ότι το 2021 η Κίνηση Πολιτών προχώρησε σε αίτηση ακύρωσης του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου για την ανάπλαση, υποστηρίζοντας ότι «έχει κωλύματα συνταγματικά» και ότι «επενδυτικά είναι μη αξιόπιστο γιατί είναι υπό συνθήκη ακύρωσης». Ειδικότερα, είπε ότι το ΕΧΣ της ΔΕΘ ήταν το πρώτο που συντάχθηκε, σε μια περίοδο που αυτά τα εργαλεία σχεδιασμού είχαν θεσμικές ατέλειες και δεν είχαν εκδοθεί οι προδιαγραφές τους. Επίσης, υπενθύμισε ότι υπάρχει εν ισχύ δεσμευτικός σχεδιασμός, το ρυθμιστικό σχέδιο της δεκαετίας του '80, και ότι οι προτάσεις για ένα μητροπολιτικό πάρκο πρασίνου-πολιτισμού εντάχθηκαν στο αναθεωρημένο ρυθμιστικό σχέδιο του 2012 (που δεν κυρώθηκε) και στην επικαιροποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου όπως είχε παρουσιαστεί το 2017. Τέλος αναφέρθηκε στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της ΔΕΘ, όπου μέχρι το 2017 ο κεντρικός άξονας και τμήματα της Αγγελάκη και της Λ. Στρατού ήταν ΚΑΕΚ του δημοσίου που «δωρήθηκαν» στη ΔΕΘ-Helexpo, ενώ υπάρχουν και δύο τμήματα (επέκταση Λ. Στρατού και Λαμπράκη) του δήμου Θεσσαλονίκης.
Η έλλειψη πρασίνου και το κόστος στην υγεία
Όπως ανέφερε ο ομότιμος καθηγητής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Θεοχάρης Ζάγκας, η Θεσσαλονίκη έχει πολύ μικρότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο σε σχέση με τα ελάχιστα όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (2,15 τμ/κάτοικο στον κεντρικό δήμο, όταν ο Π.Ο.Υ βάζει το όριο στα 8-10 τ.μ) και επιπρόσθετα οι χώροι πρασίνου είναι άνισα κατανεμημένοι και συχνά μη λειτουργικοί ή σε μη αποδεκτή κατάσταση. Επιπλέον, τα δέντρα πολλές φορές κλαδεύονται από μη ειδικούς και με τρόπο που απογυμνώνονται από την κόμη τους, που με τα ακροκλάδια και τα φύλλα τους απορυπαίνουν την ατμόσφαιρα και μειώνουν τη θερμοκρασία.
Από την πλευρά του ο Αλέξης Μπένος, ομότιμος καθηγητής Ιατρικής ΑΠΘ αναφέρθηκε στα δεδομένα του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας, σύμφωνα με τα οποία η Θεσσαλονίκη κατατάσσεται 64η πιο ρυπασμένη πόλη σε σύνολο 858 πόλρων, σε ό,τι αφορά τα πολύ επικίνδυνα για την υγεία μικροσωματίδια ΡΜ2,5. Aν εφαρμόζονταν τα όρια που συστήνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τα ΡΜ2,5 θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί 719 πρόωροι θάνατοι στη Θεσσαλονίκη. Αντίστοιχα με βάση τα επίπεδα του διοξειδίου του αζώτου η Θεσσαλονίκη είναι στην 71η θέση και τηρούσε τα αυστηρά όρια του Π.Ο.Υ θα μπορούσαν να αποφεύγονται 288 πρόωροι θάνατοι κάθε χρόνο. Σύμφωνα με στοιχεία του ΙS Global το 87% των κατοίκων της πόλης ζει σε περιοχές χωρίς επαρκές πράσινο. Δυστυχώς, όπως ανέφερε, η Θεσσαλονίκη είναι από τις χειρότερες πόλεις σε πράσινο και ρύπανση, προσθέτοντας ότι αν η υγεία ήταν στις προτεραιότητες σχεδιασμού δεν θα μιλούσαμε για συγκέντρωση αυτοκινήτων και υπηρεσιών.
