- Newsroom
«Γκάζι» χρειάζεται να πατήσει το οικοσύστημα καινοτομίας της Θεσσαλονίκης, καθώς παρά τη μεγάλη πρόοδό του σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και τα πολλά θετικά του στοιχεία, εξακολουθεί να υστερεί -σε σχέση με τον δυναμισμό του- στην προσέλκυση χρηματοδοτήσεων από κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital funds-VCs), αλλά και σε βαθμό ωριμότητας.
Στην εκτίμηση αυτή συνέκλιναν κάποιοι από τους εκπροσώπους του οικοσυστήματος και των venture capital funds, που -στο πλαίσιο της 89ης ΔΕΘ- συμμετείχαν σε εκδήλωση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας - Αντιπεριφέρειας Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας Α.Ε., το κέντρο επιχειρηματικότητας Walk του ΑΠΘ, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας ΣΠΕΙΡΑ του ΕΚΕΤΑ και το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος.
«Ξεκίνησα την πρώτη μου startup ως ιδρυτής το 2014 και έκτοτε έχουν γίνει πολύ μεγάλα βήματα προς τα εμπρός. Στη Θεσσαλονίκη έχουμε εξαιρετικό ταλέντο και πολύ καλά ερευνητικά ινστιτούτα κι ερευνητικές ομάδες. Τα πράγματα όμως, δεν είναι στο σημείο που θα θέλαμε» υπογράμμισε ο συνιδρυτής του «Ideas Forward» Δημήτρης Κουρτέσης.
Μόλις 40 εκατ. ευρώ σε σχεδόν 13 χρόνια
Όπως είπε, από το 2013 έως και το 2025, μέχρι στιγμής, «αν εξαιρεθούν η "Beta CAE", που ποτέ δεν πήρε χρήματα από VC και η "Schoox", που έλαβε χρηματοδότηση από το εξωτερικό, μόλις 19 τεχνολογικές εταιρείες με διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα, που έχουν πραγματικά τη βάση τους (το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού τους) στη Θεσσαλονίκη, "σήκωσαν" χρηματοδοτήσεις από ελληνικά Vcs».
Εξήγησε ότι τα κεφάλαια που μπήκαν από ελληνικά VCs ως πρώτη επένδυση σε αυτές τις 19 εταιρείες, ήταν αθροιστικά μόλις 8,4 εκατ. ευρώ. Συνολικά, με επόμενους γύρους χρηματοδοτήσεων, συγκέντρωσαν 40 εκατ. ευρώ από ελληνικά και ξένα VCs, «δηλαδή ψίχουλα σε σχέση με τις διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις δισεκατομμυρίων. Μάλιστα, από αυτό το ποσό των 40 εκατ., πάνω από το μισό -23 εκατ. ευρώ- αφορούσε μόλις μια εταιρεία, την K-INVENT, η οποία έλαβε γύρω στα 3 εκατ από το Uni.fund και τα υπόλοιπα 20 από funds και angels εξωτερικού», υποστήριξε ο Δημήτρης Κουρτέσης, υπενθυμίζοντας ότι τα διαθέσιμα κεφάλαια του Jeremie και μετέπειτα των Equifund I και Equifund II και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων ανέρχονταν συνολικά σε δισεκατομμύρια.
Πρόσθεσε ότι ενώ τα κεφάλαια που επενδύονται από τα VCs σε τεχνολογική καινοτομία και startups αυξάνονται κάθε χρόνο, η προσέλκυση πόρων από το οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης βαίνει μειούμενη.
Τι φταίει; Κατά τον Δημήτρη Κουρτέση, η έλλειψη χρηματοδοτήσεων στο στάδιο της προ-σποράς (pre-seed), η οποία όμως είναι πανελλαδικό πρόβλημα, αλλά και το γεγονός ότι παρότι υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι ερευνητές/τριες στη Θεσσαλονίκη, η έρευνά τους δεν μετατρέπεται σε επιχείρηση ή προϊόν, καθώς δεν υπάρχει η επιχειρηματική κουλτούρα.
«Χρειαζόμαστε περισσότερους ανθρώπους που θα δουν την επιχειρηματικότητα ως επαγγελματική επιλογή. Να τους δώσουμε έμπνευση και εργαλεία, δίκτυο και κεφάλαια και να τους εξηγήσουμε τη μεθοδολογία», κατέληξε.
Αντίστοιχα, ο Αργύρης Σπυρίδης της Anthology Ventures είπε ότι παρότι το οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης έχει σημειώσει πολύ σημαντική πρόοδο σε σχέση με επτά ή δέκα χρόνια πριν, ωστόσο η καίρια ερώτηση είναι δύσκολο να απαντηθεί: πώς αναπτύσσεται το οικοσύστημα της πόλης, σε σύγκριση με την ταχύτητα και την ποιότητα που αναπτύσσονται άλλα;
«Γιατί το ζήτημα δεν είναι αν προχωρήσαμε σε σχέση με το σημείο όπου βρισκόμασταν, αλλά το ποια απόσταση έχουμε να καλύψουμε, σε σύγκριση με τα οικοσυστήματα που είναι μπροστά από εμάς, που κι αυτά προχωράνε», είπε χαρακτηριστικά.
Προς τριπλασιασμό του οικοσυστήματος στην Ελλάδα
Τριπλασιασμό του οικοσυστήματος των καινοτόμων startups που λειτουργούν στην Ελλάδα, χάρη και στις επενδύσεις των VCs, «βλέπει» για τα επόμενα χρόνια η Ρούλα Μπαχταλιά, διευθύντρια του egg (Eurobank), υπενθυμίζοντας ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν ενεργά στην Ελλάδα περίπου 35 VCs, «συν άλλα έξι-επτά, τα οποία αναμένεται να ενεργοποιηθούν μέσα στο 2025».
«Μέσα από τις επενδύσεις αυτών των funds, αυτό που λένε οι αριθμοί και οι τάσεις είναι ότι θα προκύψουν περίπου 1.500 νέες καινοτόμες επιχειρήσεις, οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν από αυτά τα funds. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να προσελκύσουμε startups από το εξωτερικό να εγκατασταθούν στην Ελλάδα. Στο egg, όπου υποστηρίζουμε και διεθνή start ups το τελευταίο εξάμηνο, βλέπουμε ότι όλο και περισσότερες εταιρείες από την κεντρική και τη νοτιοανατολική Ευρώπη μαθαίνουν και ενδιαφέρονται για το ελληνικό οικοσύστημα», είπε και πρόσθεσε: «Μιλάμε για ένα οικοσύστημα με αποτίμηση 10- 12 δισ. σήμερα, το οποίο θα τριπλασιαστεί στα επόμενα πολύ λίγα χρόνια, για να μπορέσει να ωριμάσει και να επιστρέψει στα funds την υπεραξία που απαιτείται».
Αναφερόμενη ειδικά στο οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης σημείωσε πως είναι πάρα πολύ δυναμικό, χάρη στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά του κέντρα, αλλά και τα VCs που λειτουργούν στην πόλη -αφού οικοσύστημα δεν είναι μόνο οι startups, αλλά και όλοι όσοι υποστηρίζουν την καινοτομία.
«Είμαι πολύ αισιόδοξη ότι τελικά θα καταφέρουμε να αποτελούμε ένα περιφερειακό hub ως χώρα, όχι μόνο για την περιοχή της Ευρώπης, αλλά και για τη ΜΕΝΑ (Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική)», κατέληξε.
Έρχονται exits και στην αγορά της Θεσσαλονίκης;
Αισιόδοξος ότι στα επόμενα λίγα χρόνια θα υπάρξουν αξιοσημείωτα exits και στην αγορά των startup της Θεσσαλονίκης εμφανίστηκε ο Γιώργος Σαπέρας, εταίρος και CFO του Uni.Fund, σημειώνοντας ότι κατά τη γνώμη του η δεύτερη πιο πετυχημένη νεοφυής επιχείρηση στην Ελλάδα, η K-INVENT, έχει έδρα στην πόλη.
Ωστόσο, οι νεοφυείς επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης συνολικά έχουν μικρό μερίδιο στις χρηματοδοτήσεις του Uni.Fund: από τις συνολικά 40 επενδύσεις που πραγματοποίησε, μόνο οι τρεις έγιναν σε εταιρείες της Θεσσαλονίκης και οκτώ συνολικά στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας. «Ωστόσο εμείς δεν κοιτάμε Αθήνα ή Θεσσαλονίκη, κοιτάμε την προοπτική στην παγκόσμια αγορά» είπε και πρόσθεσε ότι δεν του αρέσει ο διαχωρισμός μεταξύ των δύο περιοχών.
«Η Θεσσαλονίκη έχει ανεπτυγμένο οικοσύστημα. Έχει τρομερούς ερευνητές και επιστήμονες και υπάρχουν επίσης εταιρείες. Θα γίνουν λοιπόν και επενδύσεις» εκτίμησε, επισημαίνοντας ότι το μυστικό για τα VCs είναι κατά τη γνώμη του να μην κυνηγάνε μόνο τους «μονόκερους» και τα exits της τάξης του 1 δισ. ευρώ, αλλά τα πιο μικρά, των 50 ή των 100 εκατομμυρίων.
Με προοπτική, αλλά ανώριμο
Την εκτίμηση ότι, «παρότι υπάρχουν σίγουρα πράγματα που πρέπει να βελτιωθούν, το οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης τον τελευταίο καιρό έχει αναπτυχθεί πάρα πολύ και εμφανίζονται συνεχώς καινούργιες ευκαιρίες και χρηματοδότες» διατύπωσε ο Ευάγγελος Κοσμίδης, CEO και general partner της Loggerhead Ventures.
«Γενικά είναι ένα οικοσύστημα που έχει πράγματα να δώσει, αλλά προς το παρόν βρίσκεται σε πολύ ανώριμο στάδιο και σίγουρα θέλει τη βοήθεια όλων μας για να προχωρήσει» είπε και πρόσθεσε ότι κάποιες από τις επιχειρηματικές ιδέες, που εξερχόμενες, π.χ., από τα πανεπιστήμια, κάνουν pitching, βρίσκονται ακόμη στο επίπεδο του σχεδίου …επί χαρτοπετσέτας. «Ιδέες υπάρχουν, πολύ ωραία επιστημονικά τεκμηριωμένες, αλλά χρειάζεται πολύς χρόνος μέχρι να γίνουν προϊόν και να φτάσουν σε επίπεδο χρηματοδότησης» εξήγησε.
«Ένα τοπικό οικοσύστημα είναι τόσο καλό, όσο ισχυρές είναι οι βάσεις του, δηλαδή τα πανεπιστήμια του, τα ερευνητικά κέντρα, τα ΤΕΙ, οι δράσεις και οι εκδηλώσεις που έχουν να κάνουν με στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας -και δεν αναφέρομαι στην ηλικία. Αυτά τα στοιχεία τα έχει το οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης» είπε ο Άγγελος Μαγκλής, ιδρυτής της Atlantis Consulting.
Από την άλλη πλευρά, πρόσθεσε, τα τοπικά οικοσυστήματα χάνουν μέρος της αξίας τους με τα χρόνια, γιατί αυξάνεται πάρα πολύ η κινητικότητα των ομάδων (των startups): «Είναι πολύ εύκολο μια καλή ομάδα να βρεθεί σε οποιοδήποτε διεθνές οικοσύστημα, να συνδεθεί με άλλα VCs, να συμμετάσχει σε διεθνείς διαγωνισμούς, σε διεθνή προγράμματα» είπε.
Ο κ. Μαγκλής υπενθύμισε ότι η Θεσσαλονίκη έχει να παρουσιάσει το μεγαλύτερο exit που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα, πάνω από 1,2 δισ. ευρώ (σ.σ. της ΒΕΤΑ CAE): «Ο μοναδικός "μονόκερος" που έχει πραγματικά πιστοποιηθεί βέβαια, δεν ήταν ποτέ μέρος του οικοσυστήματος. Είναι από τη φύση του στο οικοσύστημα, αλλά ποτέ δεν είχε κάποια επαφή με αυτό» σημείωσε.
Την πεποίθηση ότι το οικοσύστημα καινοτομίας της Θεσσαλονίκης υπάρχει, όπως υπάρχουν και τα κεφάλαια για τη χρηματοδότησή του, εξέφρασε ο Νικόλαος Τακάς του Thermi VC. Παρατήρησε, ωστόσο, ότι αυτό που πιθανώς λείπει από τη Θεσσαλονίκη, σε σχέση με την Αθήνα και ίσως με την Ευρώπη, είναι οι μεγάλες εταιρείες, οι οποίες λειτουργούν σαν γεννήτριες ιδεών -αφού στελέχη μεγάλων εταιρειών ενίοτε φεύγουν από αυτές για να δώσουν υπόσταση σε μια νέα επιχειρηματική ιδέα ή γίνεται το λεγόμενο spillover, η διάχυση της καινοτομίας και της νοοτροπίας τους στην αγορά που τις φιλοξενεί.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι εκπρόσωποι των VCs και άλλων επενδυτών (παρευρίσκονταν ακόμη εκπρόσωποι των TECS Capital και Apeiron VC, αλλά και Genesis Ventures και NBG Seeds) παρακολούθησαν παρουσιάσεις 11 νεοφυών επιχειρήσεων πρώιμου σταδίου (startups και spinoffs): των υπό σύσταση Hydrorama, myAI-r, PAKAAT, RAISE και Phosense και των υφιστάμενων Ozzie, Automavis, AthletsWeR, AgroU, Cruxivity και ENTEMA.
Την εκδήλωση έκλεισε ο αντιπεριφερειάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Νίκος Τζόλλας, ο οποίος υπενθύμισε το πρόγραμμα ΑΦΕΤΗΡΙΑ της Περιφέρειας, που διαθέτει 50 εκατ. ευρώ σε νέες, υπό σύσταση και υφιστάμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για επιδότηση 50% των επενδυτικών τους σχεδίων.
Γνωστοποιήθηκε δε, ότι στις 5-7 Δεκεμβρίου, στο κτήριο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, θα φιλοξενηθεί -για πρώτη φορά στη Βόρεια Ελλάδα- η διοργάνωση του TECHSTARS_Startup Weekend, η οποία φέρνει κοντά μέντορες, startups, VCs και πολύ μεγάλους επενδυτές και έχει ταξιδέψει σε 150 χώρες παγκοσμίως με σχεδόν 430.000 συμμετέχοντες.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης), Κωνσταντίνος Γκιουλέκας.
