Τοπική Αυτοδιοίκηση: Η επόμενη μέρα είναι εκείνη της μάχης για περισσότερα κέρδη

Μπορεί η Αυτοδιοίκηση και τα μείζονα ζητήματά της να έλειπαν από την ατζέντα του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο πλαίσιο των εξαγγελιών του στη ΔΕΘ, ωστόσο οι αιρετοί δεν φαίνεται να το βάζουν… κάτω, εξάλλου δεν έχουν περιθώρια, και ετοιμάζονται για την επόμενη μέρα, για το πώς θα κλείσει η χρονιά, ευελπιστώντας σε περισσότερα κέρδη και λιγότερες ζημίες.

Το επόμενο διάστημα, της… επιστροφής από το χαλαρό καλοκαίρι, θα είναι κρίσιμο για την Αυτοδιοίκηση που θα πρέπει να βρεθεί στην πρώτη γραμμή, δίνοντας μάχες για την ενίσχυση των οικονομικών των Δήμων που βλέπουν άδεια ταμεία, εξαιτίας της κατακόρυφης αύξησης των λειτουργικών τους εξόδων, την ολοκλήρωση του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης που θα φέρει την κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων του Κράτους με ξεκάθαρους ρόλους και ευθύνες χωρίς επικαλύψεις αλλά και την ενίσχυση των Δήμων με το αναγκαίο προσωπικό, μέσα από την υλοποίηση ενός εκτεταμένου προγράμματος προσλήψεων.

Η ΚΕΔΕ, από την πλευρά της, εκπροσωπώντας τους Δήμους της χώρας, θεωρεί πως πρέπει να αποτελέσει θεσμική προτεραιότητα για την κυβέρνηση η προώθηση της μεταρρύθμισης του μοντέλου λειτουργίας του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης. Με αφετηρία τη θέσπιση του νέου Κώδικα που βρίσκεται σε διαδικασία παρουσίασης, οι αιρετοί θεωρούν πως πρέπει, το επόμενο διάστημα, να προχωρήσει η διαμόρφωση του νέου νομοθετήματος, μέσα από το οποίο θα ξεκαθαρίζονται οι αρμοδιότητες και θα προβλέπεται η επαρκής χρηματοδότηση των Δήμων με τους οικονομικούς πόρους που θα τους επιτρέπουν να ανταποκρίνονται με επάρκεια στις αυξημένες τους αρμοδιότητες.

Όπως, επίσης, μέσα από την αύξηση των πόρων που δίνονται μέσω των ΚΑΠ, να συμμετέχουν δίκαια και οι Δήμοι στη διανομή του μερίσματος ανάπτυξης και σταθερότητας που έχει πετύχει η χώρα.

Λ. Κυρίζογλου: Αναγκαίο το πακέτο των 480 εκατ. ευρώ

Τις ημέρες που προηγήθηκαν των εγκαινίων της ΔΕΘ, ΚΕΔΕ και Περιφερειακή Ένωση των Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΔΚΜ), με συμμάχους τους δημάρχους και τα αυτοδιοικητικά στελέχη, είχαν την ευκαιρία να θέσουν τα ζητήματα της Αυτοδιοίκησης ένα προς ένα, στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη, τον υπουργό Εσωτερικών, Θεόδωρο Λιβάνιο, και τους συναρμόδιους υπουργούς, με τους οποίους συναντήθηκαν στη Θεσσαλονίκη, ενώ παρέδωσαν αναλυτικά υπομνήματα στον Κ. Μητσοτάκη.

Πλην του Κώδικα Αυτοδιοίκησης ο οποίος εισέρχεται στην τελική ευθεία, καθώς στα τέλη του χρόνου κατατίθεται προς ψήφιση στη Βουλή, με την ηγεσία του ΥΠΕΣ να καταβάλλει προσπάθεια για την ταξινόμηση των 1.000 και πλέον άρθρων που θα θέσουν νέους κανόνες στη λειτουργία των Δήμων και των Περιφερειών, οι αιρετοί πρέπει να αντιμετωπίσουν με προτεραιότητα τον «κουμπαρά» των Δήμων, με στόχο να καταφέρουν να καταρτίσουν προϋπολογισμούς.

«Είναι πολλά τα έργα που εκτελούνται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και είναι αλήθεια ότι δεν είχαμε ποτέ τόσους πόρους, κάτι που είναι απολύτως θετικό. Όμως εμείς δεν μιλάμε γι’ αυτά. Εμείς μιλάμε για τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους που αφορούν τη λειτουργία των δήμων μας, την αντιμετώπιση του λειτουργικού κόστους των Δήμων και πάσης φύσεως ζητημάτων μικρής εμβέλειας για έργα και παρεμβάσεις στο εσωτερικό των Δήμων μας», τόνισε προ ημερών, στη σύσκεψη με τους υπουργούς στο πλαίσιο της ΔΕΘ, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου.

Υποστήριξε ότι το κόστος δεν αποκλιμακώθηκε, αλλά ανέβηκε και ανεβαίνει συνεχώς, όπως είπε, και αφορά στο ενεργειακό. «Κατά συνέπεια ζητάμε να μας δοθούν 480 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τα τρέχοντα ζητήματα. Άλλωστε, έχει επιτευχθεί πλεόνασμα και από αυτό το πλεόνασμα δικαιούται η ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση να πάρει τα χρήματα που ζητάει», υπογράμμισε ο ίδιος.

Στα θετικά, πάντως, η ΚΕΔΕ ιεραρχεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση προτείνει τώρα, και όχι την τελευταία στιγμή, ένα εκλογικό σύστημα ενός γύρου που δίνει αυτοδυναμία στην παράταξη που εκλέγει τον δήμαρχο.

Ιγν. Καϊτεζίδης: Καιρός να πάψουμε να είμαστε επαίτες

Η χρηματοδότηση των Δήμων και το νομοσχέδιο του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης ήταν η επικεφαλίδα που έβαλε ο πρόεδρος της ΠΕΔΚΜ, δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, στις συναντήσεις των προηγούμενων ημερών. «Βάλαμε όλα τα θέματα της Αυτοδιοίκησης, η επικεφαλίδα όμως για τους αιρετούς είναι το νομοσχέδιο για τον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, η συζήτηση του οποίου ξεκινά το επόμενο διάστημα. Είναι για μας το όχημα για να προχωρήσουμε, μετά από χρόνια διεκδικήσεων, από μία Αυτοδιοίκηση Βαλκανικού τύπου σε μία Αυτοδιοίκηση ευρωπαϊκή, σύγχρονη και δημοκρατική», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Πρόσθεσε, όμως, ότι στον υπουργό Εσωτερικών, Θεόδωρο Λιβάνιο, οι αιρετοί, που, όπως είπε, αναγνωρίζουν την ειλικρινή προσπάθεια που καταβάλλει για την επόμενη μέρα, έθεσαν και άλλα ζητήματα που απασχολούν τους Δήμους: από την καθημερινότητα, τις αντιφάσεις που υπάρχουν στη νομοθεσία, από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κάθε μέρα, τις μητροπολιτικές λειτουργίες των πόλεων, κάτι που, όπως είπε ο πρόεδρος της ΠΕΔΚΜ, γίνεται σε όλο τον κόσμο και πρέπει να γίνει και στην πατρίδα μας, το Κοινωνικό Κράτος, την Πολιτική Προστασία, αλλά και ζητήματα που έχουν σχέση με την Αυτοδιοίκηση και το Κράτος, όπως η χρηματοδότηση των Δήμων. «Πρέπει να πάψουμε να είμαστε επαίτες, οι οποίοι θα ζούμε επιδοματικά, αλλά θα έχουμε θεσμικά κατοχυρωμένους πόρους και θα λογοδοτούμε για αυτούς», σχολίασε ο κ. Καϊτεζίδης.

Εξέφρασε, πάντως, τη βεβαιότητα ότι αυτοδιοικητικοί βγήκαν ικανοποιημένοι από αυτές τις συζητήσεις, ενώ είπε πως και οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης πρέπει να είναι ικανοποιημένοι, γιατί είδαν δημάρχους που αγωνιούν για τις περιοχές τους για την επόμενη μέρα, όχι μόνο της Αυτοδιοίκησης αλλά και της χώρας.

Οι μάχες των δημάρχων

Η ΚΕΔΕ, έχοντας αφετηρία το Συνέδριό της τον περασμένο Νοέμβριο, διαμόρφωσε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο θέσεων και διεκδικήσεων, που θα επιτρέψει στους Δήμους να κάνουν μία πραγματική επανεκκίνηση.

Αυτές τις προτάσεις-διεκδικήσεις θέτουν εκ νέου οι αιρετοί στον διάλογό τους με την κυβέρνηση, που αφορούν ένα σχέδιο 16 μεγάλων προτεραιοτήτων.

01

Επαρκής χρηματοδότηση των Δήμων, με βάση τις ευθύνες και τις αρμοδιότητες που έχουν αναλάβει.

02

Ολοκλήρωση του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης και νέα κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων του Κράτους, με ξεκάθαρους ρόλους και ευθύνες, χωρίς επικαλύψεις, με βάση τις αρχές της αποκέντρωσης.

03

Ενίσχυση των Δήμων με το αναγκαίο προσωπικό, μέσα από την υλοποίηση ενός εκτεταμένου προγράμματος προσλήψεων.

04

Κατάρτιση και εκτέλεση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος, για την αναβάθμιση και ενίσχυση των Τοπικών Υποδομών.

05

Ολοκληρωμένο πρόγραμμα υποστήριξης των μικρών ορεινών και νησιωτικών Δήμων.

06

Ισότιμη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού, στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους.

07

Εξασφάλιση χρηματοδότησης και υλοποίηση προγράμματος για την ενίσχυση της σχολικής στέγης, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου», με αναβαθμισμένο ρόλο των Δήμων στον σχεδιασμό και την υλοποίησή του.

08

Υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου διαχείρισης των υδάτων σε όλη τη χώρα, με ουσιαστικό ρόλο στην Αυτοδιοίκηση, με πρόβλεψη όχι μόνον για το πόσιμο νερό, αλλά και για το νερό που χρησιμοποιείται για αρδευτικούς σκοπούς. Διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα της πολιτικής ύδρευσης.

09

Αναγνώριση του κύριου ρόλου της Αυτοδιοίκησης όσον αφορά την πολεοδομική πολιτική και τους κανόνες που αφορούν την εικόνα και λειτουργία των πόλεων. Καμία μεταφορά των πολεοδομιών (ΥΔΟΜ) στο κεντρικό Κράτος.

10

Υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου για την πράσινη διαχείριση των απορριμμάτων, που θα λαμβάνει υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες και θα αναγνωρίζει την ανάγκη για ουσιαστική συμμετοχή των Δήμων στο ζήτημα αυτό. Άξονες του σχεδιασμού θα πρέπει να είναι η μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, διαλογή στην πηγή, η αρχή «πληρώνω όσο πετάω», με τελευταίο κρίκο την ενεργειακή αξιοποίηση, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

11

Ενίσχυση του τοπικού Κοινωνικού Κράτους και αναγνώριση του πρωταγωνιστικού ρόλου της Αυτοδιοίκησης στην υλοποίηση στοχευμένων κοινωνικών προγραμμάτων.

12

Ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με μέσα, προσωπικό και οικονομικούς πόρους, για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

13

Υλοποίηση στοχευμένων πολιτικών, σε συνεργασία με το κεντρικό Κράτος και τις Περιφέρειες, για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

14

Κατάρτιση και υλοποίηση ενός νέου Εθνικού Σχεδίου για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, με στοχευμένες παρεμβάσεις σε τοπικό επίπεδο.

15

Ενεργός συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης στον σχεδιασμό και την εφαρμογή της εθνικής ενεργειακής πολιτικής.

16

Αναβάθμιση της καταστατικής θέσης των αιρετών της Αυτοδιοίκησης με όρους ισοτιμίας, σε σχέση με το υπόλοιπο πολιτικό προσωπικό της χώρας.

Αντιπολίτευση: Ο πρωθυπουργός «ξέχασε» την Αυτοδιοίκηση

Με σκληρή κριτική απάντησε η «πράσινη» μείζονα αντιπολίτευση στην ΚΕΔΕ, με επικεφαλής τον Χάρη Δούκα, δήμαρχο Αθηναίων, στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, Κ. Μητσοτάκη.

«Η πλειοψηφία της ΚΕΔΕ, όπως φαίνεται, ακόμη χειροκροτεί τον πρωθυπουργό.», σχολίασε σε ανάρτησή του, τονίζοντας ότι «ο πρωθυπουργός τιμωρεί τους δήμους». «Δυστυχώς», είπε, «επιβεβαιωθήκαμε πανηγυρικά. Ο πρωθυπουργός ‘ξέχασε’ την Αυτοδιοίκηση στην ομιλία του στη ΔΕΘ. Τη θυμήθηκε μία και μοναδική φορά για να την τιμωρήσει. Αφαιρεί από τους Δήμους την αρμοδιότητα των πολεοδομιών, ένα από τα βασικά εργαλεία, δηλαδή, που έχουμε για την ανάπτυξη των πόλεών μας. Αφού η κυβέρνηση εγκατέλειψε τις πολεοδομίες έξι χρόνια χωρίς προσωπικό και πόρους, τις θυμήθηκε τώρα, λίγους μήνες αφότου οι Δήμοι με τις πολεοδομίες τους, ανέτρεψαν τα κυβερνητικά σχέδια για τσιμεντοποίηση των πόλεων μέσω του ΝΟΚ».

«Όσο για την πλειοψηφία της ΚΕΔΕ», συνέχισε ο κ. Δούκας, «όπως φαίνεται, ακόμη χειροκροτεί τον πρωθυπουργό. Είναι ώρα, όσοι πιστεύουν στην Αυτοδιοίκηση, να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να αντιδράσουν δυναμικά».

Ισχυρή συμμαχία ευθύνης

Τον νέο εθνικό στόχο της Αυτοδιοίκησης για την Ελλάδα του 2035, μία χώρα που, όπως είπε, θα προσφέρει ίσες ευκαιρίες προόδου, ανάπτυξης και ευημερίας σε κάθε πολίτη, χωρίς αποκλεισμούς και ανισότητες, παρουσίασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, εγκαινιάζοντας το περίπτερο της Ένωσης στη ΔΕΘ.

«Η Αυτοδιοίκηση», είπε, «δεν μπορεί πλέον να παραμένει θεατής. Για τον λόγο αυτόν η ΚΕΔΕ αναλαμβάνει την πρωτοβουλία συγκρότησης μίας Ισχυρής Συμμαχίας Ευθύνης μεταξύ Αυτοδιοίκησης, κεντρικού Κράτους και Κοινωνίας των Πολιτών, ώστε να μπουν γερές βάσεις για την Ελλάδα της επόμενης δεκαετίας. Ήρθε η ώρα η Αυτοδιοίκηση να έχει ουσιαστικό ρόλο στις μεγάλες εθνικές αποφάσεις».

Εξήγησε ότι η πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση δεν είναι απλώς θεσμός αλλά ο ζωντανός πυρήνας της ελληνικής κοινωνίας, η δύναμη που κρατά την κοινωνική συνοχή, στηρίζει τον πολίτη και δίνει άμεσες λύσεις εκεί όπου η καθημερινότητα το απαιτεί. Παράλληλα, έθεσε στο επίκεντρο τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι και ανέδειξε τις πάγιες διεκδικήσεις της ΚΕΔΕ για μία ουσιαστικά αποκεντρωμένη και δημοκρατική δημόσια διοίκηση, που θα λειτουργεί με σεβασμό στον πολίτη και τις τοπικές κοινωνίες.
«Το σύνθημα ‘Επιτέλους, Αυτοδιοίκηση’ εκπέμπει ένα σαφές πολιτικό μήνυμα: Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν ζητά απλώς, αλλά διεκδικεί αποφασιστικά τον ρόλο που της αξίζει.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 13-14.09.2025