Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας και το έργο XGain: Καινοτόμες λύσεις για την ενίσχυση της ψηφιακής συνδεσιμότητας στις αγροτικές περιοχές.

- Newsroom

Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας συμμετέχει ως εταίρος στη διεξαγωγή του Ευρωπαϊκού έργου XGain (πλήρης τίτλος έργου: «Enhancing Competitiveness, Resilience and Sustainability of Remote Farming, Forestry and Rural Areas through Holistic Assessment of Smart XG, Last-mile and Edge Solutions’ Gains» (Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας της απομακρυσμένης γεωργίας, της δασοκομίας και των αγροτικών περιοχών, μέσω της ολιστικής αξιολόγησης των ωφελειών των Smart XG, Last-mile και Edge λύσεων), το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Πλαίσιο Horizon Europe 2021-2027.

Η πανδημία του Covid-19 ανέδειξε τη σημασία της ψηφιακής μετάβασης και την επιτακτική ανάγκη για ισότιμη πρόσβαση στις ψηφιακές υπηρεσίες. Το φαινόμενο των ψηφιακών εδαφικών ανισοτήτων, η δυσκολία πρόσβασης σε υποδομές, οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και η έλλειψη οικονομικών ευκαιριών αποτελούν σημαντικά εμπόδια για τη βιωσιμότητα και ευημερία των αγροτικών κοινοτήτων. Το έργο XGain έρχεται να καλύψει αυτό το κενό, με στόχο την προώθηση μιας βιώσιμης, χωρίς αποκλεισμούς και ισορροπημένης ανάπτυξης αγροτικών, παράκτιων και απομακρυσμένων περιοχών, εστιάζοντας σε τρεις βασικούς άξονες: τα καινοτόμα δίκτυα ευφυών συστημάτων (Smart XG), την ολική συνδεσιμότητα μέχρι τον τελευταίο απομακρυσμένο κόμβο (last-mile connectivity) και την αποκεντρωμένη επεξεργασία δεδομένων (edge computing).

Το έργο XGain έχει σκοπό να παρέχει ένα Εργαλείο Διευκόλυνσης της Γνώσης (Knowledge Facilitation Tool), με στόχο τη διευκόλυνση ανάπτυξης επιχειρηματικών μοντέλων, την υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων για την επιλογή ενός τεχνολογικού οικοσυστήματος, με ολική συνδεσιμότητα των απομακρυσμένων κόμβων του δικτύου (last mile connectivity) και λύσεις αποκεντρωμένης επεξεργασίας δεδομένων (edge processing), ακολουθώντας μια πολυπαραγοντική και πρακτική προσέγγιση, και συνεκτική αξιολόγηση των κοινωνικο-οικονομικών και τεχνο-περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων. Το έργο αποτελεί ένα υπόδειγμα υψηλής τεχνολογικής στροφής για τις αγροτικές περιοχές, με ένα τεράστιο εν δυνάμει αντίκτυπο στην παραγωγικότητα, την αποδοτικότητα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Για το σκοπό αυτό, 17 εταίροι, συμπεριλαμβανομένου και του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας, προερχόμενοι από 12 διαφορετικές χώρες, έχουν συγκεντρωθεί και ενώσει τις προσπάθειές τους. Το έργο, το οποίο ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2022 και ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2025 , συντονίζεται από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών του ΕΜΠ (ΕΠΙΣΕΥ - ICCS).

Κατά τη διάρκεια του έργου XGain, το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας υποστηρίζει τη σχεδίαση, την υλοποίηση και την αξιολόγηση της ελληνικής πιλοτικής εφαρμογής (Use Case) και παρέχει μια πολύτιμη δίοδο επικοινωνίας με τους βασικούς τελικούς χρήστες, τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, ενισχύοντας την κοινωνική αποδοχή και την προσαρμοστικότητα των αγροτικών κοινοτήτων, με κύρια έμφαση στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και τις σχετικές υπηρεσίες. Η ελληνική πιλοτική εφαρμογή (Use case) του έργου “XGain” εστιάζει στην e-Υγεία και στις ψηφιακές υπηρεσίες, υλοποιείται με τη συνεργασία του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας και της “CAPTAIN COACH”, spin-off του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής & Ψηφιακής Καινοτομίας του ΑΠΘ και στόχος της εφαρμογής είναι η διερεύνηση των επιλογών συνδεσιμότητας για την τοποθέτηση της συσκευής “CAPTAINBox” σε σπίτια ηλικιωμένων σε απομακρυσμένες περιοχές της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Το σενάριο αποσκοπεί στην παροχή καθοδήγησης και παρεμβάσεων για την υγεία και την ευημερία των ατόμων που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές καθώς και την υποστήριξη της κοινωνικής αλληλεπίδρασης των ανθρώπων σε απομακρυσμένες περιοχές παρέχοντας μέσα αλληλεπίδρασης μέσω της συσκευής της CAPTAIN, όπως τηλεδιασκέψεις, κοινωνικά παιχνίδια και αλληλεπίδραση με άλλους χρήστες, αξιοποιώντας πλήρως τις δυνατότητες της βελτιωμένης κινητής ευρυζωνικής υπηρεσίας και των μεταδόσεων χαμηλής καθυστέρησης του 5G. Η χρήση των υφιστάμενων υποδομών, ιδίως στα τουριστικά μέρη της περιοχής, θα διερευνηθεί στο πλαίσιο της αναγκαίας επέκτασης του δικτύου.

Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας συμμετείχε στην Εναρκτήρια Συνάντηση της Ολομέλειας των εταίρων του έργου XGain. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 3 και 4 Οκτωβρίου 2022. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, αφού έγιναν οι απαραίτητες συστάσεις των εταίρων, συζητήθηκε η αποστολή, οι στόχοι και η στρατηγική για τους επόμενους μήνες, με σκοπό την αναβάθμιση της ψηφιακής συνδεσιμότητας των αγροτικών ευρωπαϊκών περιοχών.

Στις 10 και 11 Οκτωβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στο Wageningen της Ολλανδίας η 1^η Συνάντηση Ολομέλειας (1st Plenary Meeting) του έργου XGain. Στη Συνάντηση Ολομέλειας παραβρέθηκαν οι εκπρόσωποι του εταιρικού σχήματος του έργου, μεταξύ αυτών και το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας. Κατά τη διάρκεια αυτών των δύο ημερών, πραγματοποιήθηκε δυναμική ανταλλαγή ιδεών και γνώσεων με επίκεντρο τα πακέτα εργασίας και τα παραδοτέα του έργου ενώ παρουσιάστηκε και η πρόοδος του έργου τους πρώτους μήνες υλοποίησής του.

Στις 2 και 3 Οκτωβρίου 2024 έλαβε χώρα η 2^η Συνάντηση Ολομέλειας (2nd Plenary Meeting) του έργου XGain. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι εκπρόσωποι των εταίρων έκαναν ανασκόπηση της μέχρι τώρα πορείας του έργου “XGain” και συζήτησαν για την πρόοδο στην υλοποίησή του. Παρουσιάστηκε διεξοδικά το Εργαλείο Προαγωγής της Γνώσης (Knowledge Facilitation Tool), που εφαρμόζεται με στόχο να διευκολύνει την ανάπτυξη επιχειρηματικών μοντέλων και να υποστηρίξει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την επιλογή ενός τεχνολογικού οικοσυστήματος με ολική συνδεσιμότητα των απομακρυσμένων κόμβων του δικτύου (last mile connectivity).Οι συμμετέχοντες παρουσίασαν εκτενώς το σύνολο των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί καθώς και τις πιλοτικές εφαρμογές του συγκεκριμένου εργαλείου (Use Cases) σε διάφορους τομείς σε όλη την Ευρώπη.

Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΤΑΚΜ) συμμετείχε στην έκθεση BEYOND 2025, τη μεγαλύτερη εκδήλωση για την καινοτομία, την τεχνητή νοημοσύνη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στις 4-6 Απριλίου 2025, στο Μητροπολιτικό Εκθεσιακό Κέντρο της Αθήνας. Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας διοργάνωσαν ημερίδα με θέμα «Οι Δημόσιοι φορείς συζητούν για την καινοτομία στον τομέα της υγείας. Παρουσίαση καινοτόμων έργων και εφαρμογών - Προκλήσεις και ευκαιρίες στην ψηφιακή εποχή», η οποία επικεντρώθηκε στην πρόοδο και την εξέλιξη της καινοτομίας στον τομέα της υγείας. Μέσα από την επισκόπηση του έργου XGain και άλλων καινοτόμων πρωτοβουλιών, επιβεβαιώθηκε η σημασία της συνεργασίας, της τεχνολογικής εξέλιξης και του ψηφιακού μετασχηματισμού για τη δημιουργία πιο αποτελεσματικών και ανθρώπινων υπηρεσιών υγείας στη νέα ψηφιακή εποχή.

Κατά τη διάρκεια του έργου, το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας σε συνεργασία με τον εταίρο “CAPTAIN COACH” διοργάνωσαν τέσσερα (4) Εργαστήρια στο πλαίσιο της ελληνικής πιλοτικής εφαρμογής. Το 4^ο Εργαστήριο, το οποίο ήταν και το τελικό του έργου, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 23 Μαΐου 2025 στο κτίριο του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, στην οποία συμμετείχαν εταίροι του έργου, εκπρόσωποι από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και την ακαδημαϊκή κοινότητα, πραγματοποιήθηκε παρουσίαση και δοκιμή του Εργαλείου Διευκόλυνσης της Γνώσης καθώς και εκπαίδευση σε Επιχειρηματικά Μοντέλα. Ακολούθησε εποικοδομητική συζήτηση για τα οφέλη των εργαλείων σε απομακρυσμένες κοινωνίες από τεχνοοικονομική και κοινωνικοοικονομική σκοπιά και στη συνέχεια παρουσιάστηκε η ελληνική πιλοτική εφαρμογή η οποία εστιάζει στην παροχή καθοδήγησης και παρεμβάσεων για την υγεία και την ευημερία ηλικιωμένων ατόμων που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές. Μέσα από μια διαδραστική συζήτηση, παρουσιάσεις από εταίρους του έργου και ερωτηματολόγια που προωθήθηκαν στους συμμετέχοντες, ολοκληρώθηκε επιτυχώς το τελικό Εργαστήριο σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της καινοτομίας και της κοινωνικής συνοχής σε απομακρυσμένες περιοχές, αναδεικνύοντας τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ θεσμικών φορέων, ακαδημαϊκής κοινότητας και τοπικών κοινωνιών για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ηλικιωμένων.

Το εργαλείο KFT (Knowledge Facilitation Tool), το οποίο αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου XGain, βρίσκεται πλέον σε πλήρη λειτουργία. Μέσω της φιλικής προς τον χρήστη ψηφιακής πλατφόρμας του, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε πολύτιμες πληροφορίες, να αναζητήσουν βέλτιστες πρακτικές και να αξιοποιήσουν υποστηρικτικό υλικό για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων. Το εργαλείο είναι προσβάσιμο μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του έργου https://xgain-project.eu/, όπου διατίθενται αναλυτικές οδηγίες και υποστήριξη χρήσης.

Το έργο θα ολοκληρωθεί τον Αύγουστο του 2025.