Τι φταίει για το εργασιακό χάος; Ο Kωνσταντίνος Κίντζιος, ένας μέντορας επιχειρήσεων μιλά για τις πληγές της Ελλάδας

Συμβουλευτική επιχειρήσεων, εργασιακή κουλτούρα, ανάπτυξη δεξιοτήτων και ηγεσία: αυτοί είναι οι άξονες του έργου του Κωνσταντίνου Κίντζιου. Με εμπειρία από συνεργασίες με εκατοντάδες οργανισμούς και αναγνωρισιμότητα μέσα από το ReGeneration, συνεχίζει ως σύμβουλος και μέντορας, μιλώντας ανοιχτά για τις παθογένειες αλλά και τις δυνατότητες αλλαγής στον εργασιακό χώρο. Με δυναμική παρουσία στα social media και χιλιάδες ακολούθους, εμπνέει τη νέα γενιά να χαράξει την πορεία της με όραμα.

Ο Κωνσταντίνος Κίντζιος επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη με το δεύτερο workshop του, σε συνεργασία με την Positive Life, την Κυριακή 12 Οκτωβρίου, με τίτλο «Βάλε τάξη στο εργασιακό χάος της ζωής σου». Με αφορμή το σεμινάριο μιλά στο emakedonia.gr για τη σύγχυση ρόλων, τις πληγές των ελληνικών επιχειρήσεων και το αν υπάρχει φως στο τούνελ.

Το χάος ξεκινά από τη σύγχυση ρόλων

Ο ίδιος επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη μετά το πρώτο workshop που είχε τίτλο «Manager vs Leader». Τι αποκόμισε;

«Στο πρώτο σεμινάριο, με τίτλο «Manager vs Leader», μέσα από τη διαδραστική συζήτηση που κάναμε με το κοινό, φάνηκε καθαρά ότι το μεγαλύτερο χάος ξεκινά από τη σύγχυση ρόλων. Υπάρχουν άνθρωποι που καλούνται να ηγηθούν χωρίς να ξέρουν πώς να το κάνουν, και άλλοι που βιώνουν καθημερινά micro-management, αυστηρό έλεγχο και καταπιεστικές καταστάσεις, επειδή οι προϊστάμενοί τους δεν ξέρουν να διαχειριστούν ανθρώπους. Το αποτέλεσμα είναι ένα εργασιακό περιβάλλον γεμάτο ένταση, ανασφάλεια και χαμηλή αποδοτικότητα.

Αποκομίσαμε λοιπόν ότι το ζητούμενο είναι οι διακριτοί και καθαροί ρόλοι. Όταν ο leader εμπνέει και ο manager οργανώνει, τότε υπάρχει ισορροπία. Όταν αυτά μπερδεύονται, γεννιέται χάος. Αυτός είναι και ο λόγος που επιστρέφουμε με μια δεύτερη live συζήτηση στη Θεσσαλονίκη. Γιατί είναι μια πόλη με τεράστιο έμψυχο δυναμικό και επιχειρήσεις που αναπτύσσονται, και εκεί υπάρχει ανάγκη να φέρουμε πιο κοντά αυτά τα δύο οικοσυστήματα, τους υφιστάμενους και τους προϊστάμενους. Ο τελικός στόχος δεν είναι διαφορετικός για τον καθένα· είναι κοινός: η ανάπτυξη του οργανισμού στον οποίο όλοι εργάζονται.

Ένα workshop διαφορετικό από τα άλλα

Ο Κωνσταντίνος Κίντζιος θέλει να ξεκαθαρίσει ότι η εκδήλωση δεν είναι ένα ακόμη τυπικό σεμινάριο.

«Καταρχάς, να ξεκαθαρίσουμε κάτι: αυτό δεν είναι απλά ένα workshop. Στην Ελλάδα έχουμε μάθει το «επαγγελματικό σεμινάριο» να σημαίνει PowerPoint, θεωρίες, slides που όλοι τα έχουν ξαναδεί. Εδώ δεν μιλάμε για κάτι τέτοιο. Είναι μια live συζήτηση, όπου τον λόγο τον παίρνει το κοινό και η ατζέντα διαμορφώνεται από αυτό. Μοιραζόμαστε αλήθειες, περιστατικά και βιώματα που μας φέρνουν πιο κοντά, ώστε ο καθένας να συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι μόνος του μέσα σε αυτό που περνά.

Δεύτερον, γινόμαστε όλοι πιο έξυπνοι και πιο πολυδιάστατοι ακούγοντας διαφορετικές οπτικές. Όταν ακούς πώς κάποιος άλλος χειρίζεται μια παρόμοια κατάσταση, ανοίγουν καινούργια παράθυρα σκέψης. Και το πιο σημαντικό: δεν μένουμε στη θεωρία. Οι απαντήσεις που δίνονται έχουν μέσα εργαλεία και πρακτικές. Τρόπους να επανακαθορίσουμε τη νοοτροπία μας, να δούμε αλλιώς τον τρόπο που αντιδρούμε σε δύσκολες συνθήκες, να πάρουμε πίσω τον έλεγχο.

Η αλήθεια είναι ότι έχουμε τεράστια περιθώρια να διαχειριζόμαστε καλύτερα αυτά που μας συμβαίνουν. Αλλά το αγνοούμε ή το αμελούμε. Στην Ελλάδα ειδικά, το κομμάτι της αυτοβελτίωσης παραμένει σχεδόν άγνωστο ή πολλές φορές παρεξηγημένο. Νομίζουμε ότι αρκεί να κάνουμε δύο like σε ένα post ή να διαβάσουμε δύο βιβλία. Η πραγματική αλλαγή, όμως, θέλει δουλειά με τον εαυτό σου και τέτοιες συζητήσεις ανοίγουν ακριβώς αυτόν τον δρόμο».

Η νέα γενιά και η ανυπομονησία της

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις του αφορά το χάσμα ανάμεσα στις γενιές.

«Δεν υπάρχει απλά διαφορά στο πώς βιώνουν το εργασιακό χάος, υπάρχει διαφορά στο πώς βιώνουν την ίδια τη ζωή. Οι νεότερες γενιές μεγάλωσαν σε έναν κόσμο όπου η ικανοποίηση έρχεται άμεσα. Από το φαγητό που παραγγέλνεις με ένα πάτημα στο κινητό, μέχρι την ταινία που βλέπεις on demand ή το φλερτ που ξεκινάς με ένα μήνυμα. Πράγματα που παλαιότερα απαιτούσαν χρόνο, προσπάθεια και πολλές φορές απογοητεύσεις, σήμερα γίνονται γρήγορα, εύκολα και, τουλάχιστον φαινομενικά, αποτελεσματικά.

Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η αίσθηση της στιγμιαίας ικανοποίησης έχει περάσει και στον τρόπο που αντιλαμβάνονται την επαγγελματική τους πορεία. Πολλοί νέοι θεωρούν ότι με τον ίδιο ρυθμό θα έρθει και η αναγνώριση, η ωρίμανση, η εξέλιξη. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, απογοητεύονται γρήγορα. Από την άλλη, οι παλαιότερες γενιές έμαθαν ότι χωρίς υπομονή, επιμονή και συνεχή προσπάθεια δεν υπάρχει εξέλιξη. Αυτές ήταν οι “ναυαρχίδες” της πορείας τους.

Η νέα γενιά έχει τεράστια ανυπομονησία και διάσπαση προσοχής. Αλλά έχει και έναν πολύ καλό λόγο γι’ αυτό: είδαν τους γονείς τους να κουράζονται, να εξουθενώνονται, να απολύονται, να γυρίζουν σπίτι πικραμένοι. Και μέσα τους είπαν: “εγώ αυτό δεν θα το ζήσω, ό,τι κι αν συνεπάγεται”. Αυτό το τραύμα εξηγεί πολλά από τη στάση τους.

Εδώ ακριβώς βρίσκεται και το χάσμα. Η αγορά συνεχίζει να κινείται με τον ίδιο τρόπο που κινούνταν εδώ και δεκαετίες, ενώ η νέα γενιά έχει ξεκάθαρα δηλώσει ότι αυτό το μοντέλο δεν της κάνει. Η πρόκληση λοιπόν είναι πώς θα συγκεράσουμε αυτά τα δύο οικοσυστήματα. Να κρατήσουμε την αξία της υπομονής και της προσπάθειας, αλλά να δώσουμε και χώρο στη νέα γενιά να ζήσει με διαφορετικούς κανόνες, πιο ανθρώπινους, πιο ισορροπημένους. Γιατί στο τέλος της ημέρας, αν δεν βρούμε κοινή γλώσσα, θα χαθεί το στοίχημα και για τους δύο».

Οι τρεις μεγάλες πληγές του ελληνικού εργασιακού χώρου

Με το βλέμμα στραμμένο στις δομικές αδυναμίες, ο Κωνσταντίνος Κίντζιος δεν διστάζει να μιλήσει για τις «τρεις μεγάλες πληγές»:

«Η πρώτη πληγή είναι η ίδια η οργανωτική δομή και οι διαδικασίες. Σε πάρα πολλές εταιρείες δεν υπάρχει ευταξία και ευρυθμία. Οι διαδικασίες είναι ελλιπείς, δεν έχουν ποτέ πραγματικά δοκιμαστεί, οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες είναι θολές. Αυτό οδηγεί σε δυσαρέσκεια, απογοήτευση, εξουθένωση. Οι άνθρωποι κουράζονται να ψάχνουν καθημερινά “ποιος κάνει τι”, και η ενέργεια χάνεται στο χάος αντί να κατευθύνεται στην παραγωγή.

Η δεύτερη πληγή είναι η επικοινωνία. Και δεν είναι μόνο επαγγελματικό ζήτημα, είναι κοινωνικό. Δεν έχουμε μάθει να επικοινωνούμε. Ούτε στο σχολείο, ούτε στο πανεπιστήμιο μπήκαμε ποτέ σε πραγματικές ομαδικές εργασίες ή σε role playings που να μας διδάξουν πώς να ακούμε, πώς να συνεννοούμαστε. Έτσι, έχουμε φτιάξει μια κοινωνία που μιλάει πολύ, ακούει λίγο, και όταν ακούει δεν κατανοεί. Ακούει για να απαντήσει, όχι για να κατανοήσει. Το αποτέλεσμα είναι ότι είμαστε σε πολύ μεγάλο ποσοστό λειτουργικά αναλφάβητοι, δηλαδή άλλο λέμε, άλλο καταλαβαίνει ο άλλος, και στο τέλος το αποτέλεσμα είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό που νομίζαμε ότι συμφωνήσαμε.

Η τρίτη πληγή είναι η έλλειψη πραγματικής ηγεσίας. Ηγεσίας που εμπνέει, που καθοδηγεί, που μεταδίδει γνώση, που χτίζει τους επόμενους ηγέτες αντί απλώς να εξουσιάζει ή να διαχειρίζεται διαδικασίες. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα είναι προτελευταία στην Ευρώπη στην αποτελεσματικότητα των managers. Γιατί έχουμε managers που ξέρουν να κάνουν καλά τη δουλειά ως task, αλλά ξεχνούν τον πραγματικό τους ρόλο: να διαχειρίζονται ανθρώπους που διαχειρίζονται διαδικασίες. Εκεί είμαστε ελλειμματικοί, γιατί μας λείπουν οι ήπιες δεξιότητες. Οι δεξιότητες που σου επιτρέπουν να καθοδηγείς χωρίς να πνίγεις, να εμπνέεις χωρίς να κάνεις micromanagement, να δίνεις κατεύθυνση χωρίς να καλλιεργείς φόβο».

Υπάρχει φως στο τούνελ;

Με όλα όσα περιγράφει, το ερώτημα είναι αναπόφευκτο: υπάρχει ελπίδα; Ο Κωνσταντίνος Κίντζιος απαντά με έναν συνδυασμό ρεαλισμού και πρόκλησης:

«Είμαι άνθρωπος που πιστεύει ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα, αρκεί να θέλουμε πραγματικά να βρούμε τη διέξοδο. Φως στο τούνελ υπάρχει πάντα. Η ερώτηση είναι αν θέλουμε να ξεβολευτούμε για να το βρούμε. Για κάθε λύση υπάρχει ένα τίμημα, υπάρχει ένα κόστος. Το ζήτημα είναι αν είμαστε διατεθειμένοι να το σηκώσουμε ή αν, επειδή πιστεύουμε ότι είμαστε απλά περαστικοί από αυτή τη γη, νιώθουμε ότι δεν έχουμε την υποχρέωση να την αφήσουμε καλύτερη απ’ ό,τι τη βρήκαμε.

Βλέπω πάρα πολλούς ανθρώπους που ακριβώς επειδή ξέρουν ότι η παρουσία τους εδώ είναι πεπερασμένη, θεωρούν ότι έτσι όπως βρήκαν τον κόσμο, έτσι πρέπει να τον αφήσουν. Και μάλιστα επιδίδονται σε μια μόνιμη διαμαρτυρία για όσα τους φταίνε, χωρίς ποτέ να κάνουν κάτι ουσιαστικό για να τα αλλάξουν. Αυτό είναι το πραγματικό αδιέξοδο.

Φως στο τούνελ υπάρχει. Αλλά όχι από μόνο του. Χρειάζεται τη δική μας δράση για να έρθει. Χρειάζεται ανάληψη ευθύνης και κόστους. Και αυτό ακριβώς είναι που με κάνει να μην αισιοδοξώ».