Μια μυσταγωγική καλοκαιρινή εμφάνιση θα πραγματοποιήσουν οι Χαΐνηδες οι οποίοι θα παίξουν ζωντανά στην Αρχαία Ευρωπό, 8 χλμ Α. από τη γραφική Γουμένισσα, την Πέμπτη 28 Αυγούστου. Η συναυλία, που συνδιοργανώνουν η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας-Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς και ο Δήμος Παιονίας, ξεκινάει στις 21:00, ενώ νωρίτερα, στις 19:30 θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο από αρχαιολόγους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς. Και οι δύο εκδηλώσεις είναι δωρεάν.
Η εκδήλωση εντάσσεται στην προσπάθεια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς και των τοπικών αρχών να τονώσουν την εξωστρέφεια του αρχαιολογικού χώρου, συνδέοντάς τον και με την σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία, υπενθυμίζοντας/υπογραμμίζοντας ότι η αρχαία Ευρωπός είναι μια πόλη με σπουδαίο παρελθόν αλλά και πολλά υποσχόμενο μέλλον.
«Η αρχαία Ευρωπός, ‘η ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΠΟΛΙΣ’ σύμφωνα με επιγραφική μαρτυρία του 2ου αι. π.Χ., με πρόδηλη ετυμολογική συγγένεια του ονόματός της με το όνομα της ηπείρου μας, αποτελεί «brand name» της περιοχής. Η ανάδειξη της αρχαίας Ευρωπού μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εφαλτήριο για την περαιτέρω ανάπτυξη της Κεντρικής Μακεδονίας» τονίζει στο emakedonia.gr η προϊστάμενη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς, Γεωργία Στρατούλη.
Η ιστορία της Αρχαίας Ευρωπού
Η Αρχαία Ευρωπός βρισκόταν στην περιοχή της αρχαίας Βοττιαίας, στην κοιλάδα του- άλλοτε πλωτού- Αξιού ποταμού και μόλις 18 χλμ. ΒΑ από την Πέλλα, την πρωτεύουσα του μακεδονικού βασιλείου. Η στρατηγική της θέση σε φυσικό αναβαθμό της εξασφάλιζε έλεγχο της γύρω περιοχής καθώς και των υδάτινων, θαλάσσιων και ποτάμιων, εμπορικών δρόμων από το Αιγαίο-Θερμαϊκό κόλπο προς την ενδοχώρα της Βαλκανικής, καθιστώντας την σημαντική πόλη της Μακεδονίας ήδη από την κλασική εποχή. Ο Θουκυδίδης την αναφέρει ως Εὐρωπός παρά τῷ Ἀξίῳ, υπογραμμίζοντας τον ρόλο της στην ευρύτερη γεωγραφία του βασιλείου.
Το όνομά της ετυμολογείται από το «εὐρύς» (φαρδύς, ευρύχωρος) + «ὤψ/ὠπός» (όψη, μάτι), που σημαίνει «αυτή με το πλατύ βλέμμα» ή «η ευρύχωρη γη», προφανώς επειδή «βλέπει» στην κοιλάδα του Αξιού.
Όπως αναφέρει η κ. Στρατούλη, η κατοίκηση στην περιοχή ξεκινά από την 5η χιλιετία π.Χ., με την ύπαρξη προϊστορικού οικισμού-τούμπας στο κέντρο του σημερινού οικισμού, περ. 1 χλμ βορειότερα από τον λόφο-τράπεζα της αρχαίας πόλης. Στον 5ο αιώνα π.Χ. η πόλη οργανώνεται σε άστυ και γνωρίζει ιδιαίτερη ανάπτυξη. Το 429 π.Χ. αντιστάθηκε σε επίθεση του βασιλιά των Θρακών Σιτάλκη.
Η Ευρωπός άκμασε ιδιαίτερα στα ελληνιστικά χρόνια. Μετά την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου, βετεράνοι εγκαταστάθηκαν και σε αυτή την περιοχή, φέρνοντας πλούτο και συμβάλλοντας στη δημιουργία ισχυρής αριστοκρατικής τάξης. Από την περίοδο αυτή, τέλος 4ου - αρχές 3ου αι. π.Χ. σώζονται σημαντικοί ταφικοί τύμβοι, που κάλυπταν πλούσιους σε κτερίσματα κιβωτιόσχημους και μακεδονικούς τάφους, άλλοτε εκατέρωθεν της οδικής αρτηρίας Ευρωπού-Πέλλας, που μαρτυρούν την οικονομική ευμάρεια των ιδιοκτητών των ταφικών μνημείων και την κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης.
Στη ρωμαϊκή εποχή, η πόλη συνέχισε να ακμάζει. Εξαιρετικής σημασίας είναι μια επιγραφή (περ. 108/107 π.Χ.), που φέρει την αναφορά «Ευρωπαίων η Πόλις», χαραγμένη σε μαρμάρινο βάθρο ανδριάντα προς τιμήν του Ρωμαίου αξιωματούχου Μάρκου Μινούκιου Ρούφου (τέλος 2ου αι. π.Χ.). Ευρωπαίοι πολίτες - από την Ευρωπό παρά τον Αξιό ποταμό - είναι γνωστοί από επιγραφικές μαρτυρίες του 4ου και του 3ου αι. π.Χ. στο Δελφικό μαντείο καθώς και ιερά στη Λάρισα και το πελοποννησιακό Άργος.
Η Ευρωπός είναι ιδιαίτερα γνωστή ως γενέτειρα του Σέλευκου Α΄ Νικάτορα, ίσως του σημαντικότερου από τους διαδόχους του Μ. Αλεξάνδρου και ιδρυτή της δυναστείας των Σελευκιδών. Ο Σέλευκος υπήρξε κεντρική φυσιογνωμία στη διαμόρφωση της ελληνιστικής οικουμένης και η σύνδεσή του με την Ευρωπό καθιστά την πόλη μοναδικό σημείο αναφοράς για την ιστορία του ελληνιστικού κόσμου.
Η ζωή στην Ευρωπό δεν σταμάτησε στην αρχαιότητα, αφού σώζονται σημαντικά ταφικά μνημεία ρωμαϊκών και παλαιοχριστιανικών χρόνων, ανάμεσά τους και μια βασιλική, που δείχνει ότι η πόλη συνέχισε να κατοικείται μέχρι και τους πρώιμους βυζαντινούς αιώνες (έως και τον 6ο αι. μ.Χ.).
Ο αρχαιολογικός χώρος σήμερα
Ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί σε οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο 21 στρεμμάτων, με ορατά και επισκέψιμα μνημεία από τους ρωμαϊκούς και παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Το ‘Κέντρο Ενημέρωσης Αρχαίας Ευρωπού’ περιλαμβάνει δύο εκθεσιακές ενότητες, μία για την ιστορία της αρχαίας Ευρωπού και μία για την βιογραφία του Σελεύκου με πλούσιο φωτογραφικό και επεξηγηματικό υλικό καθώς και δύο ταινίες μικρού μήκους (9’), ενώ οι συνεχιζόμενες ανασκαφές και μελέτες φέρνουν στο φως νέα στοιχεία για μια πόλη που υπήρξε κομβική στη Μακεδονία και συνδέεται με την ιστορία της ελληνιστικής οικουμένης.
INFO
Πέμπτη 28 Αυγούστου
19:30 ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο
21:00 Συναυλία με τους Χαΐνηδες
Είσοδος δωρεάν
Συντελεστές
Παίζουν και τραγουδούν: Δημήτρης Αποστολάκης, Μιχάλης Γαλάνης, Δημήτρης
Ζαχαριουδάκης, Peter Jaques, Γιώργος Κωνσταντίνου, Μιχάλης Νικόπουλος και
Αγγελική Σύρκου.
Ηχοληψία: Βασίλης Αλεξόπουλος
