- Newsroom
Tην επικακτική ανάγκη να θεσπιστεί θεσμικό πλαίσιο για την τηλεακτινολογία στη χώρα μας, με βάση τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ακτινολογίας και του Αμερικανικού Κολλεγίου Ακτινολογίας εκφράζει σε συνέντευξη του στο Πρακτορείο FM και στη δημοσιογράφο Τάνια Μαντουβάλου ο πρόεδρος της Ελληνικής Ακτινολογικής Εταιρείας, συντονιστής διευθυντής Ακτινολογικού Εργαστηρίου και διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας, στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Αθανάσιος Χαλαζωνίτης. Ο κ. Χαλαζωνίτης που παραχωρεί τη συνέντευξη στο Πρακτορείο Fm με αφορμή ομιλία του για την τηλεακτινολογία στο «11th MedTech Conference», περιγράφει το άναρχο τοπίο που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα και παραθέτει αναλυτικά τις προτάσεις της Ελληνικής Ακτινολογικής Εταιρείας προς την Πολιτεία, επισημαίνοντας μάλιστα ότι οι συζητήσεις με τουπουργείο Υγείας βρίσκονται σε καλό δρόμο, για τη διαμόρφωση του καταλληλότερου θεσμικού πλαισίου.
Ερ: Τι είναι τηλεακτινολογία;
Απ: Τηλεακτινολογία είναι η ηλεκτρονική, μέσω ψηφιακού πληροφοριακού συστήματος, μετάδοση απεικονιστικών εξετάσεων ασθενών, από τον τόπο και τον χώρο που αυτές παρήχθησαν σε άλλο απομακρυσμένο τόπο, με σκοπό την εκτίμηση από ιατρό ακτινολόγο, ή την συμβουλευτική δεύτερη γνώμη πάλι από ιατρό ακτινολόγο. Οι διαφορετικές τοποθεσίες μπορεί να βρίσκονται στον ίδιο οργανισμό, ή σε διαφορετικούς οργανισμούς, εντός της ίδιας χώρας, ή πέρα από διεθνή σύνορα.
Με απλά λόγια, ας υποθέσουμε πως γίνεται μία αξονική τομογραφία στα Κύθηρα (εκεί που υπάρχει εγκατεστημένος αξονικός τομογράφος, αλλά δυστυχώς όχι ιατρός ακτινολόγος) οπότε με τηλεακτινολογία, αυτή η εξέταση γνωματεύεται άμεσα από ιατρό ακτινολόγο που είναι συνδεδεμένος μέσω διαδικτύου με το Κ.Υ. Κυθήρων, ενώ βρίσκεται π.χ. στα Ιωάννινα.
Ερ: Πώς προκύπτει η ανάγκη για ένταξη της τηλεακτινολογίας στο σύστημα υγείας;
Απ: Τέσσερις λόγοι καθιστούν αναγκαία την ένταξη της τηλεακτινολογίας σήμερα στο σύστημα υγείας. 1. Η μεγάλη έλλειψη ιατρών ακτινολόγων στη χώρα μας, αλλά και παγκοσμίως. Ελάχιστοι είναι πλέον οι υπηρετούντες στο ΕΣΥ και πρακτικά αδυνατούν να καλύψουν την καθημερινή λειτουργία και τις εφημερίες των Νοσοκομείων μας, ενώ κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στον ιδιωτικό τομέα. 2. Η ραγδαία αύξηση σε αριθμό των απεικονιστικών εξετάσεων τα τελευταία κυρίως χρόνια, ιδίως των αξονικών και μαγνητικών τομογραφιών. 3. Η παροχή έγκαιρων και ποιοτικών υπηρεσιών διαγνωστικής απεικόνισης, 24 ώρες το 24ωρο σε καθημερινή ετήσια βάση και όχι με μεγάλη καθυστέρηση όπως συχνά συμβαίνει. 4. Χρειάζεται η υποστήριξη απομακρυσμένων γεωγραφικά περιοχών, ή νησιών, που διαθέτουν μεν ιατρο-τεχνολογικό εξοπλισμό, αλλά όχι επαρκές ιατρικό προσωπικό ειδικότητας της Ακτινολογίας. Οπότε το μηχάνημα εκεί παραμένει εκτός λειτουργίας.
Η τηλεακτινολογία πρέπει να βασίζεται σε πρότυπα και να ελέγχεται τακτικά από τους αρμόδιους φορείς
Ερ: Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στη Ελλάδα;
Απ: Μία τελείως άναρχη κατάσταση. Δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός ούτε παρακολούθηση της εξέτασης από ιατρό ακτινολόγο, όπως εξάλλου ορίζει η ισχύουσα νομοθεσία. Ακόμη δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει αιτιολόγηση της διενεργούμενης πράξης (κάτι που είναι υποχρεωτικό για λόγους ακτινοπροστασίας και όχι μόνο). Δεν γνωρίζουμε ποιος παρακολουθεί την εξέταση. Δεν γνωρίζουμε εάν ο ιατρός που θα τη γνωματεύσει έχει πρόσβαση στον ιατρικό φάκελο του εξεταζόμενου για τις απαραίτητες κλινικές πληροφορίες και το ιστορικό του. Δεν γνωρίζουμε αν τηρείται η προστασία των προσωπικών δεδομένων. Δεν γνωρίζουμε αν ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός είναι κατάλληλος για ιατρική χρήση (π.χ. ιατρικές οθόνες και όχι απλές οθόνες υπολογιστή, όπως συνήθως συμβαίνει). Δεν γνωρίζουμε για τη διαβίβαση των δεδομένων, την αναφορά των δεδομένων αυτών, την κοινοποίηση των αποτελεσμάτων στον ασθενή, ή τον ιατρό του. Δεν γνωρίζουμε για τη διασφάλιση της ποιότητας των γνωματεύσεων των ιατρών ακτινολόγων. Και τέλος, δεν γνωρίζουμε ποιος φέρει την ευθύνη σε περίπτωση πιθανού ιατρικού λάθους. Και τελικά αυτό που γίνεται στην χώρα μας αυτή τη στιγμή είναι όχι ολοκληρωμένη τηλεακτινολογία, αλλά απλά κάλυψη ακτινολογικών εξετάσεων με εξ αποστάσεως διάγνωση, δηλαδή τηλεδιάγνωση, στο γενικότερο πλαίσιο της τηλεϊατρικής, η οποία νομοθετήθηκε προ διμήνου. Να σημειώσω ότι η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ακτινολογίας, ορίζει την τηλεακτινολογία ως «ιατρική πράξη, που πρέπει να έχει το ίδιο επίπεδο εγγύησης, όσον αφορά την ποιότητα και την ασφάλεια, σε σύγκριση με τις συνήθεις ιατρικές πράξεις».
Προκύπτει συνεπώς το συμπέρασμα ότι την τηλεακτινολογία η Πολιτεία οφείλει να την αντιμετωπίζει ως μια ιατρική πράξη που πρέπει να βασίζεται και σε πρότυπα, να ακολουθεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο εφαρμογής και το βασικό να ελέγχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα από τους αρμόδιους φορείς.
Τι προβλέπει η γνωμοδότηση που έχει παραδώσει η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία στο Υπουργείο Υγείας
Ερ: Όλα αυτά τα προβλήματα τα έχετε θέσει στο Υπουργείο; Έχετε κάνει κάποιες προτάσεις;
Απ: Βεβαίως. Και δηλώνω με χαρά ότι είμαστε σε συνεργασία με τον υπουργό Υγείας και έχουμε κάνει πολλές συναντήσεις για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε το καταλληλότερο νομικό πλαίσιο. Η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία υποστηρίζει σθεναρά τη δήλωση του Αμερικανικού Κολλεγίου Ακτινολογίας ότι «όλες οι διαδικασίες τηλεακτινολογίας πρέπει να είναι επικεντρωμένες στον ασθενή». Έτσι, λοιπόν, έχουμε ήδη συντάξει και παραδώσει στο υπουργείο Υγείας νομικά τεκμηριωμένη γνωμοδότηση με την οποία η τηλεακτινολογία προϋποθέτει ότι θα υποστηρίζεται η επιλογή κατάλληλου πρωτοκόλλου εξέτασης συνυπολογίζοντας το ιστορικό, τις κλινικές πληροφορίες, τις προηγούμενες εξετάσεις, τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας. Επίσης, θα υποστηρίζεται η παρακολούθηση της εξέτασης από ιατρό ακτινολόγο και τότε και μόνο τότε, θα επιτρέπεται η εξαγωγή διαγνωστικού πορίσματος-συμπεράσματος, επίσης από ιατρό ακτινολόγο, ο οποίος θα φέρει τη συνολική ευθύνη όλης της διεργασίας μαζί με το κέντρο παραγωγής εικόνων σε όλη διαδικασία. Θα ήθελα να τονίσω ότι σε κάθε περίπτωση κρίνεται απαραίτητη η παρουσία ιατρού ακτινολόγου (φυσική ή τηλεπαρουσία) για την εξ΄ αποστάσεως παρακολούθηση, εποπτεία και διάγνωση της ακτινολογικής πράξης με τη χρήση των ψηφιακών μέσων της σύγχρονης τεχνολογίας.
Ισότιμη πρόσβαση για όλους τους πολίτες ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής
Με τον τρόπο αυτό, πετυχαίνουμε την προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας, εξασφαλίζοντας ισότιμη πρόσβαση σε αυτή από όλους τους πολίτες ανεξάρτητα από τον τόπο, στον οποίον βρίσκονται και ανεξάρτητα από τις οικονομικές τους δυνατότητες. Μοναδικός γνώμονας οι ανάγκες τους για τις υπηρεσίες της Ακτινολογίας. Ο ιατρός ακτινολόγος, που παρέχει τις υπηρεσίες αυτές, θα πρέπει να έχει αναγνωρισμένο τίτλο ειδικότητας της Ακτινολογίας στην Ελλάδα και να είναι εγγεγραμμένος στον οικείο Ιατρικό Σύλλογο που πραγματοποιείται η πράξη. Ο καθορισμός αμοιβής της υπηρεσίας της τηλεακτινολογίας και της εξ’ αποστάσεως διάγνωσης για την ημερήσια απασχόληση αλλά και την εφημέρευση, θεωρείται ως αυτοτελές και διακριτό τμήμα της ακτινολογικής κλινικής πράξης. Η τηλεακτινολογία αποτελεί ιατρική πράξη και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να λογίζεται ως εμπορική πράξη.
Ερ:Σε τι στάδιο είναι οι συζητήσεις με το υπουργείο Υγείας. Ενδέχεται να έχουμε σύντομα ένα κανονιστικό πλαίσιο;
Απ: Η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία, ως η επίσημη επιστημονική εταιρεία κορμού της ειδικότητας της Ακτινολογίας, θεωρεί ουσιώδη και αυτονόητη τη συμμετοχή της στις υπό διαμόρφωση από το Υπουργείο υπηρεσίες τηλεϊατρικής γενικά και τηλεακτινολογίας ειδικά, για τη διασφάλιση των υπηρεσιών υγείας στη χώρα μας με γνώμονα το όφελος και την ασφάλεια των ασθενών, ειδικά στην παρούσα χρονική συγκυρία της έλλειψης ικανού αριθμού ιατρών ακτινολόγων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την αναγκαία κάλυψη των τρεχουσών αναγκών. Σήμερα, στην Ελλάδα εφαρμόζεται μόνο η τηλεδιάγνωση. Ο υπουργός εκτιμώ ότι αντιλαμβάνεται μετά τις συζητήσεις που έχουμε κάνει ότι πρέπει να υπάρξει ένα νομικό πλαίσιο που θα καλύψει την τηλεακτινολογία και εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση. Θέλω να πιστεύω ότι θα δοθεί μία πολύ καλή λύση.
