Σε αμηχανία στην Κουμουνδούρου μετρούν τα «χτυπήματα» Τσίπρα και σχεδιάζουν την επόμενη ημέρα
Η αρχή έγινε με την παραίτησή του πρώην πρωθυπουργού από το βουλευτικό αξίωμα και ακολούθησε το «διαζύγιο» που πήρε από τον ΣΥΡΙΖΑ μέσω... συνέντευξης
Το κλίμα στα ορεινά έδρανα της Βουλής φαίνεται πως δεν το αντέχουν όλοι. Τουλάχιστον όχι επί μακρόν. Ο Κώστας Καραμανλής αποδείχθηκε ο πλέον ανθεκτικός. Κάθισε εκεί σιωπηλός για σχεδόν δεκατέσσερα χρόνια από το 2009, όταν αποχώρησε από την πρωθυπουργία. Μάλιστα, στο διάστημα ως το 2023, όταν ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την ενεργό πολιτική, δεν ανέβηκε ούτε μία φορά στο βήμα του Κοινοβουλίου. Λιγότερο ανθεκτικός στα ορεινά κλίματα είναι, ως φαίνεται, ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος, σύμφωνα με τις πληροφορίες, σκέφτεται πολύ σοβαρά να προχωρήσει στην ίδρυση νέου κόμματος. Ίσως να το είχε κάνει ήδη, μάλιστα, εάν δεν συνέβαινε το τραγικό γεγονός με την απώλεια της κόρης του, Λένας. Εκείνος που δεν αντέχει τους δεύτερους ρόλους και τη θέα από τα ορεινά έδρανα είναι, όπως φαίνεται, ο Αλέξης Τσίπρας. Μετά 16 χρόνια κοινοβουλευτικής παρουσίας, εκ των οποίων τα έξι τελευταία στα έδρανα της αντιπολίτευσης, υπέβαλε την περασμένη Δευτέρα την παραίτησή του από βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Μετά, δε, τις εκλογές του 2023 ο τέως πρωθυπουργός δεν μίλησε ποτέ στη Βουλή, περιοριζόμενος σε ρόλο παρατηρητή.
Η παραίτηση του κ. Τσίπρα από το βουλευτικό αξίωμα είναι το πρώτο βήμα προς την ίδρυση ενός νέου πολιτικού σχηματισμού τον οποίο προετοιμάζει μεθοδικά εδώ και καιρό. Εκείνο που δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη είναι ο χρόνος ανακοίνωσης του νέου σχήματος, καθώς και η μορφή που θα έχει αυτό. Εάν θα είναι ένα κανονικό κόμμα, με όργανα, μέλη και οργανώσεις ή εάν θα περιοριστεί, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, σε ένα καθαρά εκλογικό σχήμα, με συνδυασμούς σε όλες τις εκλογικές Περιφέρειες, ώστε να συμμετάσχει στις επόμενες εκλογές, ακόμα και εάν αυτές γίνουν πρόωρα.
Το εγχείρημα Παπανδρέου
Πάντως, ο κ. Τσίπρας δεν είναι ο πρώτος πρώην πρωθυπουργός που επιχειρεί να επανέλθει σε πρωταγωνιστικό ρόλο με όχημα ένα νέο κόμμα. Είχε προηγηθεί, δέκα χρόνια νωρίτερα, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος στις 3 Ιανουαρίου 2015, ελάχιστες ημέρες πριν από τις εκλογές της 25ης του μήνα, προχώρησε στην ίδρυση του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών. Το ΚΙ.ΔΗ.ΣΟ δεν κατάφερε, όμως, να περάσει το κοινοβουλευτικό όριο εισόδου στη Βουλή (συγκέντρωσε 2,54%) και ήταν η πρώτη φορά από το 1923 που στο Κοινοβούλιο δεν υπήρχε κανένα μέλος της οικογένειας Παπανδρέου. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου αποφασίστηκε το ΚΙ.ΔΗ.ΣΟ. να μην συμμετάσχει. Στη συνέχεια, εντάχθηκε ως συνιστώσα στο Κίνημα Αλλαγής, όπως λεγόταν τότε το ΠΑΣΟΚ, ενώ ο κ. Παπανδρέου δοκίμασε να επιστρέψει εκ νέου στην αρχηγία του κόμματος, στις εσωκομματικές εκλογές του 2021, χωρίς όμως επιτυχία. Από το 2019 παραμένει απλός βουλευτής του ΠΑΣΟΚ.
Η δεύτερη φορά
Σε περίπτωση που, τελικά, ο Αντώνης Σαμαράς προχωρήσει στην ίδρυση κόμματος, αυτή θα είναι η δεύτερη φορά. Το ίδιο έργο παίχτηκε και το 1993, όταν, με αφορμή το λεγόμενο «Μακεδονικό», μετά την αποπομπή του από το αξίωμα του υπουργού Εξωτερικών, ο κ. Σαμαράς αποχώρησε από τη Νέα Δημοκρατία και ίδρυσε την Πολιτική Άνοιξη, το όνομα της οποίας εμπνεύστηκε ο Οδυσσέας Ελύτης. Αρχηγός της ΝΔ και πρωθυπουργός ήταν και τότε ένας Μητσοτάκης, ο πατέρας του νυν πρωθυπουργού, Κωνσταντίνος. Η ΠΟΛ.ΑΝ. αρχικά τα πήγε καλά. Στις εκλογές του 1993 έλαβε 4,88% και αναδείχθηκε τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη, εκλέγοντας δέκα βουλευτές. Στις ευρωεκλογές, έναν χρόνο μετά, έφτασε στο 8,70%, εκλέγοντας δύο ευρωβουλευτές, ενώ στην Προεδρική εκλογή του 1995 πρότεινε τον Κωστή Στεφανόπουλο για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα, ο οποίος εξελέγη με τις ψήφους και του ΠΑΣΟΚ. Από κει και έπειτα, όμως, άρχισε η κατρακύλα. Στις εκλογές του 1996 έλαβε 2,94%, μένοντας εκτός Βουλής και στις ευρωεκλογές του 1999 2,30%, μένοντας και εκτός Ευρωκοινοβουλίου. Το 2000 η ΠΟΛ.ΑΝ. δεν συμμετείχε στις εκλογές, ενώ σε αυτές του 2004 υποστήριξε ανοιχτά τη ΝΔ. Λίγους μήνες μετά, τα στελέχη της επανεντάχθηκαν στο κόμμα, με πρώτο τον ίδιο τον κ. Σαμαρά, ο οποίος το 2009 κατάφερε να εκλεγεί αρχηγός της ΝΔ.
Δεν έφτασε στην κάλπη
Ιδιαίτερη περίπτωση ήταν το Κόμμα Ελεύθερων Πολιτών το οποίο ίδρυσε τον Μάρτιο του 2001 ο Δημήτρης Αβραμόπουλος. Είχε προηγηθεί η οριακή ήττα της ΝΔ υπό τον Κώστα Καραμανλή στις εκλογές του 2000, και το κλίμα στο κόμμα ήταν πάρα πολύ βαρύ. Τότε ο κ. Αβραμόπουλος θέλησε να εξαργυρώσει την υψηλή δημοτικότητα που απολάμβανε ως δήμαρχος Αθηναίων και προχώρησε στην ίδρυση του ΚΕΠ. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις τον έδειχναν πολύ ψηλά, κάποιες του έδιναν ως και 24%. Ωστόσο, στην πορεία τα ποσοστά άρχισαν να υποχωρούν, χρήματα για τη συγκρότηση κόμματος δεν υπήρχαν και έτσι, δεκαπέντε μήνες μετά την ίδρυσή του, τον Ιούνιο του 2002, το ΚΕΠ κατέβασε ρολά, χωρίς να προλάβει καν να φτάσει στην κάλπη. Λίγο καιρό μετά, ο κ. Αβραμόπουλος επανεντάχθηκε στη ΝΔ και στην πρώτη κυβέρνηση Καραμανλή έγινε υπουργός Τουρισμού.
Ο Καμμένος και οι άλλοι
Πολλά είναι τα πολιτικά πρόσωπα τα οποία είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική σκηνή και σημαντικές υπουργικές θέσεις, αλλά στην πορεία επιχείρησαν να κάνουν δικά τους κόμματα. Άλλοι τα κατάφεραν, έστω προσωρινά, άλλοι απέτυχαν παταγωδώς. Οι Πάνος Καμμένος και Γιώργος Καρατζαφέρης ανήκουν στην πρώτη κατηγορία. Ο κ. Καμμένος ίδρυσε τους Ανεξάρτητους Έλληνες το 2012, κατάφερε να επιτύχει έως και διψήφια ποσοστά, ενώ συγκυβέρνησε για περίπου τέσσερα χρόνια με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Νωρίτερα, το 2000 ο κ. Καρατζαφέρης, μετά τη διαγραφή του από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ, ίδρυσε τον Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό ο οποίος διέτρεξε μακρά πορεία, φτάνοντας να συμμετάσχει το 2012 στη βραχύβια κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΛΑΟΣ υπό τον Λουκά Παπαδήμο.
Αντιθέτως, αποτυχημένη ήταν η πορεία της Δημοκρατικής Συμμαχίας την οποία ίδρυσε η Ντόρα Μπακογιάννη το 2010, μετά τη διαγραφή της από τον Αντώνη Σαμαρά, επειδή ψήφισε το πρώτο μνημόνιο. Στις εκλογές του 2012 δεν κατάφερε να μπει στη Βουλή και λίγο μετά επανεντάχθηκε στη ΝΔ.
Ξεχωριστή περίπτωση είναι ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος ίδρυσε δύο κόμματα χωρίς ποτέ κανένα από τα δύο να συμμετάσχει σε εκλογές. Το 2012 ίδρυσε τη Ριζοσπαστική Κίνηση Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας και το 2024, αφού ενδιαμέσως είχε διεκδικήσει δύο φορές ανεπιτυχώς την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ, ίδρυσε τους Δημοκράτες, για να καταλήξει πριν από μερικές εβδομάδες στη ΝΔ.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 12.10.2025
