Στην Ιταλία για μεταμόσχευση ήπατος μεταφέρθηκε τελικά το ζευγάρι από τον Άγιο Αθανάσιο που έφαγε άγρια μανιτάρια τα οποία όμως έθεσαν σε κίνδυνο την ζωή τους. Όλα συνέβησαν όταν ο 65χρονος άνδρας μάζεψε το συγκεκριμένο τρόφιμο και αποφάσισε να το καταναλώσει με την γυναίκα του δίχως να γνωρίζει τους κινδύνους πίσω από αυτό.
Το περιστατικό αυτό σήμανε τον «κώδωνα του κινδύνου» αλλά και την κινητοποίηση των ειδικών καθώς ο κόσμος δεν φέρεται να γνωρίζει πλήρως όλα όσα θα έπρεπε σχετικά με την περισυλλογή αλλά και κατανάλωση μανιταριών.
Για τους κινδύνους αυτούς, τα είδη αλλά και τα γενικά χαρακτηριστικά των μανιταριών, μιλά στο emakedonia.gr ο Στέφανος Διαμαντής, τέως διευθυντής του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών στην Θεσσαλονίκη, ενώ μάλιστα διατέλεσε και σύμβουλος στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου». Ο ίδιος είχε κάνει έρευνα πάνω στους μύκητες και κατέγραφε τα είδη που υπάρχουν στην Ελλάδα, τονίζοντας πως αριθμούνται πάνω από 4.000.
Ποια τα πιθανά είδη δηλητηριάσεων από άγρια μανιτάρια - Με την «φαλλοειδική» το ζευγάρι στο ΑΧΕΠΑ
Ο δασολόγος εξηγεί πως τέσσερα είναι τα πιθανά είδη δηλητηριάσεων που μπορεί να πάθει κανείς από την κατανάλωση άγριων μανιταριών. Αρχικά υπάρχει η «φαλλοειδική» δηλητηρίαση, αυτή η οποία ο κ. Διαμαντής τονίζει πως έπληξε το ζευγάρι από τον Άγιο Αθανάσιο.
«Όλα τα μανιτάρια δεν προκαλούν την ίδια δηλητηρίαση. Έχουμε πέντε διαφορετικές δηλητηριάσεις ανάλογα με το ποιο είδος τρώει κανείς. Αυτή η φαλλοειδική δηλητηρίαση προκαλείται από τρία είδη του γένους amanita (amanita phalloides, amanita verna και amanita virosa)» λέει ο κ. Διαμαντής.
Μάλιστα και αναφερόμενος στο εν λόγω ζευγάρι που δηλητηριάστηκε, επισημαίνει πως αυτό που έγινε ήταν ένα από αυτά τα είδη μανιταριών να ήταν και σε αυτά που μάζεψαν. «Δεν χρειάζεται να φάει κανείς πολύ. Ένα-δυο πιρουνιές μπορούν να σε στείλουν στον άλλον κόσμο» λέει εξηγώντας γιατί κινδυνεύει σοβαρά η ζωή τους.
Σύμφωνα με τον κ. Διαμαντή, αυτά τα τρία είδη μανιταριών, του γένους amanita, προκαλούν αυτή την εξαιρετικά επικίνδυνη και θανατηφόρα «φαλλοειδική» δηλητηρίαση. «Η δηλητηρίαση αυτή είναι τόσο επικίνδυνη γιατί αυτά τα μανιτάρια έχουν δύο ομάδες πολυπεπτιδίων, οι άλφατοξινες και οι άματοξινες. Οι πρώτες προσβάλλουν τα κυτταρικά τοιχώματα των κυττάρων του συκωτιού και οι άματοξινες προσβάλλουν τον πυρήνα των κυττάρων του συκωτιού, κι έτσι καταστρέφεται το συκώτι».
Η δεύτερη δηλητηρίαση είναι η «μουσκαρινική» δηλητηρίαση. Αυτή συνήθως προκαλείται από τα γνωστά κόκκινα μανιτάρια με τα άσπρα στίγματα από πάνω. Αυτά περιέχουν μια ουσία που λέγεται μουσκαρίνη και οδηγεί στην δηλητηρίαση.
Επίσης υπάρχουν οι ψυχοτροπικές δηλητηριάσεις που έρχονται μετά την κατανάλωση μικρών μανιταριών του γένους ινοκύβη, οι οποίες περιέχουν ψυχοτροπικές ουσίες και προκαλούν έκσταση στο θύμα. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το είδος δηλητηριάσεων δεν οδηγεί στον θάνατο.
Τέλος στην κατηγορία των ειδών δηλητηριάσεων, βρίσκονται οι στομαχικές διαταραχές. Με συμπτώματα κοιλόπονου, δυσπεψίας, πυρετού και διάρροια.
Τα θανατηφόρα συμπτώματα της δηλητηρίασης
Τα πρώτα συμπτώματα που εκδηλώνει κανείς μετά από μια δηλητηρίαση λόγω των άγριων μανιταριών, εμφανίζονται έξι με δέκα ώρες μετά την κατανάλωση. Συνήθως αρχίζει κρύος ιδρώτας, ανεβαίνουν οι σφυγμοί, υπάρχει πυρετός, το θύμα έχει παραισθήσεις.
Αυτά όλα είναι μερικά συμπτώματα που γίνονται τόσο την πρώτη αλλά και τη δεύτερη μέρα. Την τρίτη μέρα, όπως αναφέρει ο κ. Διαμαντής, ο άνθρωπος αφυδατώνεται καθώς υπάρχει μια ύφεση των συμπτωμάτων αυτών.
Την τέταρτη μέρα το άτομο παρουσιάζει ίκτερο, γιατί το συκώτι έχει καταστραφεί. Κιτρινίζει δηλαδή το πρόσωπο και συνήθως το θύμα χάνει την ζωή του αν όχι την τέταρτη τότε την πέμπτη μέρα.
«Παιδιά και άνθρωποι άνω των 65 είναι ευαίσθητοι. Οι μεσήλικες και οι νεαρές ηλικίες αντέχουν λίγο περισσότερο» υποστηρίζει ο δασολόγος.
Το αντίδοτο
Σε τέτοιες περιπτώσεις όπως στην δηλητηρίαση του ζευγαριού, τονίζεται πως όσο πιο γρήγορα γίνει η μεταφορά στο νοσοκομείο, τόσο το καλύτερο. Ο κ. Διαμαντής συνεχίζει «Εφόσον γίνει η διάγνωση χορηγείται ένα σκεύασμα που λέγεται σιλιμπινίνη. Αυτό προέρχεται από το γαϊδουράγκαθο (του οποίου το όνομα στα λατινικά είναι Silybum marianum)».
«Όταν το άνθος είναι τρυφερό την άνοιξη και το σπάσουμε θα δούμε πως βγάζει ένα γαλακτώδες υγρό. Μέσα σε αυτό υπάρχει η σιλιμπινίνη».
Η συγκεκριμένη θεραπεία γενικότερα χορηγείται σε όλες τις περιπτώσεις προβλημάτων με το συκώτι, όπως για παράδειγμα σε κύρωση ήπατος.
«Αν η διάγνωση γίνει έγκαιρα και χορηγηθεί το αντίδοτο μαζί με βιταμίνη C, βιταμίνη B, διάφορα υγρά για να ενισχυθεί η διούρηση τότε το θύμα μπορεί να γλυτώσει. Αν γίνει η μεταμόσχευση στο ζευγάρι που μεταφέρθηκε στην Ιταλία, θα γλυτώσει».
Από την άλλη το αντίδοτο για την «μουσκαρινική» δηλητηρίαση είναι η ατροπίνη.
Το λάθος του κόσμου στην περισυλλογή μανιταριών
Όπως περιγράφει στο emakedonia.gr ο Στέφανος Διαμαντής, το συχνό λάθος που κάνει ο κόσμος είναι να συλλέγει τα λεγόμενα «προβατομανίταρα». Αυτά φυτρώνουν σε λιβάδια και μοιάζουν πολύ στην όψη με αυτά που αγοράζουμε από τα σούπερ μάρκετ. Στην αρχή έχουν ροζ χρώμα, μετά γίνονται μωβ και εν τέλει μαύρα.
«Από αυτά έχουμε 35 είδη. Υπάρχει όμως ένα είδος που λέγεται Agaricus xanthodermus, το οποίο το ξεχωρίζουμε τρίβοντάς το για να δούμε αν κιτρινίσει» λέει ο δασολόγος και προσθέτει «Αυτό είναι δηλητηριώδες, δεν προκαλεί θάνατο αλλά προκαλεί στομαχικές διαταραχές».
«Τα υπόλοιπα φαγώσιμα μανιτάρια εμφανίζονται μέσα στα δάση. Όπως τα είδη amanita που φυτρώνουν πάνω στις ρίζες δασικών δέντρων. Το καπελάκι των μανιταριών έχει χρωστικές ουσίες. Που σημαίνει ότι άλλη όψη έχει ένα μανιτάρι πριν από την βροχή και άλλη μετά».
«Αυτό που λέμε είναι μακριά από πράσινα μανιτάρια και αν δείτε κάτι πράσινο μην το μαζεύετε. Ο κίνδυνος βέβαια είναι πως αν βρέξει, μπορεί το πράσινο να ξεθωριάσει από το μανιτάρι και να φαίνεται λευκό και κάποιος που μαζεύει λευκά μανιτάρια να συλλέξει και αυτό» δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Διαμαντής.
Και άλλη οικογένεια - θύμα των άγριων μανιταριών στο ΑΧΕΠΑ στο παρελθόν
Το περιστατικό που έλαβε χώρα πρόσφατα και οδήγησε έναν 65χρονο και μια 55χρονη στο νοσοκομείο, δεν είναι ένα σπάνιο φαινόμενο καθώς στο παρελθόν έχει συμβεί κάτι αντίστοιχο.
Εργαζόμενος στο νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑ» μιλά στο emakedonia.gr για την περιπέτεια που έζησε μια οικογένεια πριν από περίπου πέντε χρόνια. Είχαν έρθει στο νοσοκομείο επειδή έφαγαν άγρια μανιτάρια που είχε μαζέψει ο πατέρας, με αποτέλεσμα να εκδηλώσουν άσχημα συμπτώματα.
Εμετός, εφίδρωση και πυρετός ήταν μερικά από αυτά.
Για την περίπτωση του ζευγαριού από τον Άγιο Δημήτριο, ο εργαζόμενος σχολιάζει πως μεγάλο ρόλο παίζει αρχικά η ποσότητα και το είδος των μανιταριών που έφαγαν αλλά και το πόσο γρήγορα φτάνει κανείς στο νοσοκομείο.