Στη Λα Σπέτσια ο Νίκος Δένδιας για συνομιλίες με τον Ιταλό ομόλογό του
Υπογραφή μνημονίου κατανόησης για φρεγάτες – Στο τραπέζι και ενδιάμεσες λύσεις για το Πολεμικό Ναυτικό
Ένα δύσκολο πολιτικά φθινόπωρο περιμένει τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη επιστρέφοντας από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η επίσκεψή του στην αμερικανική μεγαλούπολη για να μιλήσει στην 80η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ δεν απέδωσε τα αναμενόμενα και μάλλον άνοιξε παρά έκλεισε εκκρεμότητες στο βασικό ζήτημα που απασχολεί την εξωτερική πολιτική της χώρας εδώ και πάρα πολλά χρόνια και δεν είναι άλλο από τις
ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Καμία εκκρεμότητα δεν έχει εύκολη απάντηση. Στο ζήτημα των σχέσεων με την Τουρκία οι σκέψεις σε κυβερνητικό επίπεδο για τα επόμενα διάστημα είναι πολλές και όλοι προσπαθούν να
ψηλαφήσουν τις επόμενες κινήσεις της Άγκυρας.
Κατ’ αρχήν να απαντήσουν στο ερώτημα για το αν η Άγκυρα θα επιστρέψει στο μοτίβο των ερευνών στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. Υπενθυμίζουμε ότι πριν δύο εβδομάδες είχε
εκδοθεί NAYTEX για το «Πίρι Ρέις», αλλά έπειτα από παρασκηνιακές επαφές των δύο υπουργών Εξωτερικών το τουρκικό ερευνητικό δεν απέπλευσε από τη Σμύρνη προκειμένου να μην επιβαρυνθεί το κλίμα ενόψει του τετ-α-τετ του
πρωθυπουργού της Ελλάδας με τον Τούρκο πρόεδρο, που τελικά βέβαια δεν πραγματοποιήθηκε.
Το άλλο ερώτημα που υπάρχει στο μυαλό των κυβερνητικών είναι το αν η Τουρκία θα επιχειρήσει να εκβιάσει τη συμμετοχή
της στο πρόγραμμα SAFE χωρίς να άρει το casus belli σε βάρος της Ελλάδας, όπως ζήτησε κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ o Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ένα μεγάλο ζήτημα βέβαια που επηρεάζει και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι η συνέχιση των ερευνών για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου, ένα πρότζεκτ που παραμένει ασαφές για το αν και το πότε θα προχωρήσει παρά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Νίκο Χριστοδουλίδη στη Νέα Υόρκη.
Η θετική εξέλιξη βέβαια είναι ότι όλοι θεωρούν πως είναι αρκετά
πιθανό το ενδεχόμενο η Άγκυρα να μην προκαλέσει εντάσεις στο Αιγαίο, επιστρέφοντας στην πρακτική των μαζικών παραβιάσεων ή των υπερπτήσεων.
Και αυτό γιατί η Άγκυρα θέλει να συμμετάσχει στο πρόγραμμα SAFE για τις αμυντικές δαπάνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για το καλώδιο να πούμε ότι οι δημόσιες διαβεβαιώσεις για την υλοποίηση του έργου ήταν απαραίτητες, ωστόσο φαίνεται ότι η τύχη του ακόμα δεν είναι εξασφαλισμένη. Αυτό φάνηκε και
από την δημοσιοποίηση του κυπριακού προβληματισμού για το έργο, που έφερε στην επιφάνεια και τις τριβές μεταξύ Αθήνας και
Λευκωσίας.
Επίσης προκύπτει και από την ομιλία του Ταγίπ Ερντογάν στον ΟΗΕ, όπου επανέλαβε για ακόμα μία φορά ότι δυτικά της Κύπρου δεν μπορεί να γίνει κάτι χωρίς τη συγκατάθεση της Τουρκίας.
Τέλος υπάρχει και η στάση της Γαλλίας, η οποία έχει διαμηνύσει προς την Ελλάδα ότι με δεδομένο ότι το καλώδιο έχει κολλήσει σε
ζητήματα που αφορούν επιχειρηματικές και οικονομικές διαφωνίες, η ίδια δεν προτίθεται να ενεργοποιήσει τη ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής.
Όλα αυτά δείχνουν βέβαια ότι η επιστροφή των ερευνητικών σκαφών στην Κάσο θα είναι μάλλον δύσκολη, αν όχι αδύνατη, και ότι κατά πάσα πιθανότητα απομακρύνεται το ενδεχόμενο να υπάρξει
οποιαδήποτε κρίση σε αυτή την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Αντίθετα η Ελλάδα έχει επικεντρώσει την προσοχή της στα νότια της Κρήτης, όπου η αμερικανική εταιρία Chevron εξέφρασε το ενδιαφέρον να ξεκινήσει τις έρευνες.
Εδώ βέβαια παραμένει το μεγάλο ερωτηματικό που αφορά στις συζητήσεις που έγιναν στο Λευκό Οίκο μεταξύ Tραμπ και Ερντογάν για αυτά τα ζητήματα.
Φυσικά η ελληνική πλευρά έχει και τα δικά της «θέλω». Και αυτά επικεντρώνονται στη στρατηγική της ενεργητικής πολιτικής και της πρόθεσης της Ελλάδας να προωθήσει το έργο του
καλωδίου, όπως και το εγχείρημα των ερευνών νοτίως της Κρήτης ανεξαρτήτως των αντιδράσεων της Άγκυρας.
Όπως λέγεται χαρακτηριστικά σε κυβερνητικό επίπεδο «εμείς προχωράμε και αν η Τουρκία θέλει το διάλογο και την προσέγγιση έχει καλώς, αλλιώς ας παγώσουν οι σχέσεις».
Έτσι είναι η ζωή, που είπε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης…
Σε ότι αφορά στις σχέσεις σε επίπεδο κορυφής υπάρχουν εσχάτως μικροδιαφοροποιήσεις. Ενώ μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Tαγίπ Eρντογάν έχουν δημιουργηθεί αποστάσεις, οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των Γεραπετρίτη και Φιντάν φαίνεται να παραμένουν ενεργοί.
Σε όλα αυτά σημαντικό ρόλο θα παίξει και ο παράγοντας Αμερική. Ο Τραμπ δε φαίνεται διατεθειμένος τουλάχιστον σε αυτή τη φάση να ασχοληθεί περαιτέρω με ζητήματα ήπιων τοπικών
εντάσεων, όπως αυτό μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Είναι προφανές ότι η χημεία μεταξύ Tραμπ και Ερντογάν είναι πολύ καλή, αλλά και ότι τα πολλά προβλήματα στην ατζέντα των
αμερικανοτουρκικών σχέσεων παραμένουν.
Από την άλλη για την Ελλάδα μια εξέλιξη που μπορεί να είναι θετική είναι η άφιξη στη χώρα μας της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ και η επίσημη ανάληψη των καθηκόντων της ως επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας και της αποστολής στην Αθήνα. Κι
αυτό γιατί είναι ένα πρόσωπο που βρίσκεται πολύ κοντά στο Ντόναλντ Τραμπ και το οποίο μπορεί ενδεχομένως να βοηθήσει στην περαιτέρω βελτίωση των δεσμών των δύο χωρών.
Πέραν βέβαια των ελληνοτουρκικών ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει να αντιμετωπίσει και μια σειρά ζητημάτων που αφορούν στην κυβέρνησή του.
Πατώντας γκάζι έτσι ώστε οι υπουργοί να ανεβάσουν και αυτοί ρυθμούς. Η συγκυρία είναι περίεργη γιατί συνδυάζει αντιφατικά πράγματα.
Από τη μια είναι η απόφαση του πρωθυπουργού να προχωρήσουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και η ανθρωπογεωγραφία μίας κυβέρνησης που θεωρείται αρκετά της λογικής του «καμικάζι».
Από την άλλη βρισκόμαστε στο μέσον της κυβερνητικής θητείας και πολλοί υπουργοί και βουλευτές έχουν αρχίσει να σκέφτονται την επόμενη εκλογική αναμέτρηση και το πώς θα διασφαλίσουν την επανεκλογή τους. Μια σκέψη που μπορεί να οδηγήσει σε φρεναρίσματα σε ότι αφορά στην υπουργική δυναμική.
Από την άλλη στο εσωτερικό του συνολικού στρατοπέδου της ΝΔ παραμένουν άλυτα τρία ζητήματα.
Το πρώτο έχει να κάνει με τις σχέσεις με τον Αντώνη Σαμαρά, για τον οποίο όλες οι πληροφορίες λένε ότι σκέφτεται σοβαρά τη δημιουργία νέου κόμματος.
Το δεύτερο είναι οι σχέσεις με το λεγόμενο καραμανλικό μπλοκ. Εδώ η επιλογή του Μάξιμου Χαρακόπουλου για τη θέση
του Γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας ήταν μια κίνηση καλής θέλησης, τα υπόλοιπα και κυρίως το πώς θα αντιδράσει η πλευρά του πρώην πρωθυπουργού θα φανούν και κατά την επικείμενη παρουσίαση του νέου βιβλίου του Ευριπίδη Στυλιανίδη που θα γίνει στις 8 Οκτωβρίου στην Αθήνα, παρουσία του πρώην πρωθυπουργού.
Και τρίτον μια συνεχιζόμενη ανησυχία που υπάρχει στους κύκλους των βουλευτών ενόψει της τελικής ευθείας προς τις εκλογές.
Αν και όπως όλοι παραδέχονται το πιο σοβαρό ίσως πρόβλημα της κυβέρνησης είναι μάλλον ψυχολογικό και έχει να κάνει με το ότι έχει πια στην πλάτη της 6 χρόνια συνεχούς θητείας…
*Ένας Αθηναίος που ζει στη Θεσσαλονίκη
