Σήμερα αναμένονται, εκτός απροόπτου, οι επίσημες ανακοινώσεις από το υπουργείο Παιδείας για τις τρεις Νομικές των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων που ανέμεναν τις αποφάσεις του ανώτατου συμβουλίου της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης. Πρόκειται για τα: CITY ΝΠΠΕ με μητρικό το The University of YORK και έδρα τη Θεσσαλονίκη, το University of Keele και το UNIC ATHENS με μητρικό το University of Nicosia.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το «πράσινο φως» για να ξεκινήσει να λειτουργεί πήρε μόνο το UNIC ATHENS, με τα άλλα δύο πανεπιστήμια φυσικά να βρίσκονται σε αναβρασμό. Δεδομένου ότι βρισκόμαστε ήδη στα τέλη Νοεμβρίου και τα προγράμματα Νομικής ήταν από τα δημοφιλέστερα των νεοεγκατεστημένων ιδρυμάτων, παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων, Keele και York έχουν ήδη εγγράψει 50 και 40 φοιτητές αντίστοιχα. Εάν πράγματι απορριφθεί η λειτουργία του προγράμματος της Νομικής στα δυο αυτά ιδρύματα θα πρέπει αρχικώς να διευθετηθεί το τι θα γίνει με όσους έχουν ήδη εγγραφεί ενώ σαφώς και τα ίδια τα ιδρύματα εξετάζουν τις επόμενες κινήσεις τους, σύμφωνα με τις δυνατότητες που δίνονται εκ του νόμου.
Σημειώνεται ότι οι Νομικές στα Μη Κρατικά είναι τμήματα και όχι σχολές (οι Σχολές είναι Ανθρωπιστικών Σπουδών έχοντας και άλλα τμήματα, π.χ. ψυχολογίας που σημαίνει ότι δεν προκύπτει ζήτημα με την άδεια λειτουργίας των παραρτημάτων, σύμφωνα με όσα ορίζει ο νόμος).
Υπενθυμίζεται ότι, συγκεκριμένα για τις Νομικές των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από νομικούς της χώρας, με τα κυριότερα επιχειρήματα να αφορούν «την απουσία βασικών μαθημάτων στα προγράμματα σπουδών (Πολιτική, Ποινική και Διοικητική Δικονομία, το Συνταγματικό Δίκαιο και βασικά μαθήματα Ενοχικού, Εργατικού Δικαίου), την ανεπάρκεια των πτυχίων και την εμπορευματοποίηση».
Κόντρα κυβέρνησης - ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ
Στο μεταξύ συνεχίζεται η κόντρα μεταξύ του Στέφανου Παραστατίδη, τομεάρχη Παιδείας ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής για τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν και αφορούν τον έλεγχο και την αδειαδότηση των Μη Κρατικών ΑΕΙ.
Ο κ. Παραστατίδης, σε ανακοίνωσή του αναφέρει, μεταξύ άλλων, "με δικές μας αλλεπάλληλες πρωτοβουλίες κοινοβουλευτικού ελέγχου και πληθώρα ανακοινώσεων, αναδείξαμε τα σοβαρά προβλήματα ποιότητας και ακαδημαϊκής αξιοπιστίας των νεοσύστατων Ν.Π.Π.Ε.. Την ίδια στιγμή βρίσκονται σε ομηρία εκατοντάδες εγγεγραμμένοι σε αυτά, συμπεριλαμβανομένων των τριών Νομικών που μέχρι και σήμερα, παρότι βρισκόμαστε στο μέσο του χειμερινού εξαμήνου, δεν έχουν πιστοποιηθεί τα προγράμματα σπουδών τους. Αποκλειστικά υπεύθυνο για αυτήν την απαράδεκτη κατάσταση είναι το Υπουργείο Παιδείας και η Κυβέρνηση. Επέτρεψαν τις εγγραφές φοιτητών στα ΝΠΠΕ πριν την ολοκλήρωση πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών τους. Επέτρεψαν την καταβολή προκαταβολών. Τώρα οφείλουν απαντήσεις που δεν μπορούν να αποφύγουν. Σε ποιο στάδιο βρίσκονται και πότε επιτέλους θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία έγκρισης των προγραμμάτων σπουδών που εκκρεμούν; Τι θα γίνει αν μετά τον έλεγχο των προγραμμάτων σπουδών δεν εκπληρούται η ρητή διάταξη του νόμου που θέτει ως προϋπόθεση την λειτουργία 3 τουλάχιστον σχολών ανά Ν.Π.Π.Ε; Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη και πώς θα προστατευθούν χιλιάδες οικογένειες που αφέθηκαν απροστάτευτες στις κερδοσκοπικές ορέξεις των «μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων» τους; Ο τραγέλαφος αυτός αποτελεί αμάχητο τεκμήριο ενός φιάσκου. Ενός φιάσκου που από την ημέρα της ψήφισης του Ν.5094/2024 το προαναγγείλαμε. Ενός φιάσκου που με τις διαρκείς παρεμβάσεις μας αναδείξαμε και καταγγείλαμε. Ενός φιάσκου που εξελίσσεται σε σκάνδαλο".
Σε επίσημη ανακοίνωσή του, στις 20/11, το υπουργείο Παιδείας αναφέρει τα εξής:
"Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. με ανακοίνωσή του επανέρχεται στη διαδικασία αδειοδότησης των παραρτημάτων Ν.Π.Π.Ε. που πολλάκις έχει απαντηθεί από την πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., τόσο στο πλαίσιο της ενδεδειγμένης κοινοβουλευτικής διαδικασίας, όσο και μέσα από δελτία τύπου του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. Κανένα έγγραφο δεν είναι κρυφό, αντιθέτως τόσο το καταστατικό, όσο και ο εσωτερικός κανονισμός κάθε παρατήματος Ν.Π.Π.Ε. που ρυθμίζει όλα τα ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας τους είναι δημοσιευμένα σε ΦΕΚ και προσβάσιμα σε κάθε ενδιαφερόμενο. Άλλη μια προσπάθεια παραπλάνησης, που έχει ως στόχο την αμφισβήτηση της εγκυρότητας και της διαφάνειας της διαδικασίας αδειοδότησης των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Επιπλέον, στην ίδια ανακοίνωση ισχυρίζεται ότι το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. επέτρεψε τις εγγραφές φοιτητών στα Ν.Π.Π.Ε. πριν την ολοκλήρωση πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών τους.
Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο (περ. β΄ του αρ. 151 του ν. 5094/2024), ζητήματα που σχετίζονται με τον τρόπο επιλογής, εισαγωγής, εγγραφής, αξιολόγησης, εξέλιξης και προαγωγής των φοιτητών του παραρτήματος Ν.Π.Π.Ε., ρυθμίζονται αποκλειστικά από τον εσωτερικό κανονισμό του Ν.Π.Π.Ε. σε συνδυασμό με την ακαδημαϊκή συμφωνία μεταξύ μητρικού Ιδρύματος και παραρτήματος Ν.Π.Π.Ε. η οποία επιτρέπει στο μητρικό ίδρυμα να διατηρεί τον πλήρη έλεγχο επί της λειτουργίας του παραρτήματος Ν.Π.Π.Ε. Εν όψει των ανωτέρω, στα ζητήματα εγγραφών και καταβολής προκαταβολών επί των διδάκτρων ουδεμία ανάμειξη έχει το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. και ουδέποτε επέτρεψε ή συνήνεσε στην εγγραφή φοιτητών σε προγράμματα σπουδών των Ν.Π.Π.Ε. πριν την ολοκλήρωση της πιστοποίησής τους. Άλλωστε η παρ. 6 του άρθρου 145 του ν. 5094/2024 ορίζει ρητώς ότι κάθε πρόγραμμα σπουδών εκκινεί με την κοινοποίηση της απόφασης της ΕΘ.Α.Α.Ε. περί πιστοποίησης του προγράμματος σπουδών.
Περαιτέρω, σημειώνεται ότι στο αρμόδιο Τμήμα του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. τηρείται σχετικό μητρώο Ν.Π.Π.Ε. στο οποίο καταχωρούνται συγκεκριμένα - κατά νόμο - στοιχεία μεταξύ των οποίων δεν συμπεριλαμβάνεται ο αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών. Αντιθέτως, σύμφωνα με το άρθρο 147 του ν. 5094/2024, η υποχρέωση τήρησης μητρώου φοιτητών ανήκει αποκλειστικά στο Ν.Π.Π.Ε., στο οποίο καταγράφονται τα στοιχεία των φοιτητών κατά την έναρξη των σπουδών τους, οι βαθμολογίες τους, οι ακαδημαϊκές τους υποχρεώσεις και κάθε άλλο στοιχείο, το οποίο προβλέπεται με βάση τις ειδικότερες προβλέψεις του εσωτερικού του κανονισμού.
Όσο αφορά στη διαδικασία πιστοποίησης των εκκρεμούντων προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου των αδειοδοτηθέντων Ν.Π.Π.Ε., υπενθυμίζουμε ότι η διαδικασία πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών προβλέπεται αναλυτικά στο ν. 5094/2024 και προϋποθέτει την προηγούμενη αξιολόγηση και πιστοποίηση αυτών από την ΕΘ.Α.Α.Ε. σύμφωνα με τα πρότυπα αξιολόγησης και πιστοποίησης που η ίδια έχει εκδώσει. Η ΕΘ.Α.Α.Ε. αποτελεί ανεξάρτητη αρχή η οποία ασκεί την αρμοδιότητά της βάσει του υπάρχοντος πλαισίου και το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. ουδεμία εμπλοκή έχει στη σχετική διαδικασία, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα διασφάλισης ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση. Σημειώνεται ότι έχει ολοκληρωθεί η πιστοποίηση 24 από 28 προγράμματα σπουδών και εκκρεμούν μόνο 4.
Εάν για οποιοδήποτε λόγο διαπιστωθεί ότι δεν είναι δυνατή η λειτουργία 3 Σχολών εντός του Ν.Π.Π.Ε. σύμφωνα με την εκδοθείσα απόφαση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας, τότε έχει προβλεφθεί δυνατότητα ανάκλησης της άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας.
Ωστόσο για να μη λειτουργεί μια Σχολή θα πρέπει να μην έχει πιστοποιηθεί κανένα από τα προγράμματα σπουδών που προσφέρει. Εν προκειμένω και τα 4 Ν.Π.Π.Ε. φαίνεται ότι κάθε Σχολή έχει τουλάχιστον ένα πιστοποιημένο πρόγραμμα σπουδών, συνεπώς δεν υφίσταται η περίπτωση που αναφέρεται. Ακόμη και στην ακραία περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ανακληθεί η άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας του Ν.Π.Π.Ε., υπάρχει σαφής πρόβλεψη ότι καταπίπτει η εγγυητική επιστολή προκειμένου να καλύψει πάσης φύσεως υποχρεώσεις, όπως και οι τυχόν ληφθείσες προκαταβολές- εάν και εφόσον υπάρχουν. Επιπλέον υπάρχει ρητή πρόβλεψη ότι το μητρικό ίδρυμα καθίσταται υπεύθυνο για την ολοκλήρωση φοίτησης των ήδη εγγεγραμμένων φοιτητών του Ν.Π.Π.Ε.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το ΥΠΑΙΘΑ δεν έχει λάβει έως σήμερα καμία αναφορά, καταγγελία ή παράπονο για μη σύννομη εγγραφή φοιτητών σε μη πιστοποιημένα προγράμματα ή για παράνομη λήψη προκαταβολών".
