Με τον Κώδικα Αυτοδιοίκησης θα… κλείσει η Βουλή το καλοκαίρι

Στην τελική ευθεία εισέρχεται το νομοσχέδιο για τον νέο ενιαίο Κώδικα Δήμων και Περιφερειών, το νέο «εργαλείο» που θα παραδώσει το υπουργείο Εσωτερικών στην αυτοδιοίκηση, με στόχο να αλλάξει το μοντέλο διακυβέρνησης και λειτουργίας, καθώς η κατάθεσή του προς ψήφιση στην Βουλή υπολογίζεται να γίνει μέσα στο καλοκαίρι.

Σε αυτή τη φάση και μετά την εκτενή παρουσίαση του Κώδικα στους δημάρχους και τους Περιφερειάρχες, από τον υπουργό Θεόδωρο Λιβάνιο, θα γίνει εξαντλητική συζήτηση-διαβούλευση στους κόλπους των αιρετών, ώστε να υπάρξει ένα τελικό κείμενο που θα περιλαμβάνει τις θέσεις τους για όλες τις κείμενες διατάξεις. Η διαβούλευση θα γίνει τόσο στην ΚΕΔΕ και την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ), όσο και στις κατά τόπους Περιφερειακές Ενώσεις Δήμων (ΠΕΔ), ενώ είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο πολλά σημεία του Κώδικα να αλλάξουν και να τροποποιηθούν, καθώς ήδη τα συλλογικά όργανα έχουν δηλώσει ότι «σε πολλά συμφωνούμε και σε άλλα τόσα διαφωνούμε».

Κομβικής σημασίας είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου που προωθεί το ΥΠΕΣ με στόχο να ισχύσει στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2028, ωστόσο το κεφάλαιο αυτό προβληματίζει του αιρετούς, ακόμη και τους «γαλάζιους» που δηλώνουν ότι δεν είναι της παρούσης και πως δεν χρειάζεται αλλαγή, καθώς το εκλογικό σύστημα με το οποίο διεξήχθησαν οι εκλογές του 2023 έδωσε τη δυνατότητα σωστής διακυβέρνησης δήμων και Περιφερειών.

Στην ΚΕΔΕ, το συλλογικό όργανο της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, φαίνεται πως υπάρχει ικανοποίηση για την κατάρτιση του νέου Κώδικα με τη διοίκησή της να επισημαίνει ότι έχει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο θέσεων και προτάσεων για το πως πρέπει να λειτουργεί το κράτος στη χώρα.

Ο εκλογικός νόμος δεν… γεμίζει τα ταμεία

«Ο εκλογικός νόμος δεν γεμίζει τα ταμεία των δήμων, ούτε συμβάλει στο ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων, ούτε φέρνει προσωπικό και πόρους στους δήμους» σχολίασε με δηκτικό τρόπο στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου και πρόσθεσε «θα μπει στη συζήτηση και ο εκλογικός νόμος, αλλά για μένα που έχω εκλεγεί δήμαρχος με όλα τα εκλογικά συστήματα αυτό που προέχει είναι τα σοβαρά ζητήματα για τη λειτουργία των δήμων».

Σε γενικές γραμμές πάντως ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ σημείωσε ότι πως με τον νέο Κώδικα γίνεται ένα σημαντικό βήμα μπροστά, αλλά «πιστεύουμε πως βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή, και όχι στο τέλος της προσπάθειας που ξεκίνησε. Είναι πολύ θετικό ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών δείχνει ότι έχει τη θέληση να συμβάλλει πραγματικά στο θεσμικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό της αυτοδιοίκησης». Σε κάθε περίπτωση πρόσθεσε η ΚΕΔΕ ζητά να αποδοθούν οι αναγκαίοι οικονομικοί πόροι, για να μπορούν να ασκούν τις αρμοδιότητες που τους έχουν δοθεί, να αντιμετωπίζει το ζήτημα της αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους και αυτοδιοίκησης, να λυθεί το ζήτημα της καταστατικής θέσης των αιρετών κ.ά.

Ο Κώδικας μακριά από τις πραγματικές ανάγκες

Από την πλευρά της η αντιπολίτευση, δηλώνει αντίθετη με τα όσα προβλέπει ο νέος Κώδικας, λέγοντας ότι είναι μακριά από τις πραγματικές και σύγχρονες ανάγκες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ για το επίμαχο θέμα του εκλογικού νόμου υποστηρίζει ότι ο σχεδιασμός δεν θα φτάσει ως το τέλος.

Εξάλλου δεν είναι λίγοι οι αιρετοί από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ που τονίζουν ότι το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι έχει κόστος η δεύτερη Κυριακή και είναι… αχρείαστη, λόγω του μεγάλου ποσοστού αποχής, αντίκειται στη φιλοσοφία των εκλογών, ενώ δεν αποκλείουν ο νόμος να καταπέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).

«Ο υπουργός Εσωτερικών προχώρησε σε ανακοινώσεις για την κωδικοποίηση ενός πολυδαίδαλου γραφειοκρατικού νομοθετικού πλαισίου, με οριακές όμως βελτιώσεις στην λειτουργία των δήμων. Αυτό, γιατί τα μεγάλα θέματα της οικονομικής αυτοδυναμίας, της αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων, της στελέχωσης των δήμων, παραπέμφθηκαν σε ένα θολό μέλλον, κατά τρόπο ανησυχητικό» τόνισε ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στην ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας.

Ανέφερε ακόμα ότι καμία πρόβλεψη για καθολική εφαρμογή του νόμου που εξασφαλίζει επαρκείς πόρους στους δήμους και επίσης δεν προβλέπεται η μεταφορά των αρμοδιοτήτων να συνοδεύεται από τους απαραίτητους πόρους, δυναμικό και υποδομές. «Άρα, η ευκαιρία για μία μεγάλη θεσμική μεταρρύθμιση, κινδυνεύει για μία ακόμα φορά να χαθεί» σχολίασε χαρακτηριστικά.

Για τον εκλογικό νόμο είπε πως αποτελεί το «κερασάκι στην τούρτα», είναι νόμος «Φρανκεστάιν» που μεθοδεύει η κυβέρνηση για την ανάδειξη των δημάρχων και των δημοτικών αρχών της και στον οποίο επιμένει, παρά τις αντιδράσεις των αιρετών.

Για έναν Κώδικα που ευαγγελίζεται πολλά, επιχειρεί μία κωδικοποίηση των ζητημάτων, αλλά στην ουσία δεν θα μπορέσει να τα υπηρετήσει έκανε λόγο ο δήμαρχος Θερμαϊκού Θοδωρής Τζέκος. Σημείωσε μάλιστα ότι «από αυτό μέχρι ο νέος Κώδικας να ονομαστεί μεταρρύθμιση απέχουμε πολύ».

Εξήγησε ότι ο ίδιος δεν βλέπει λύση με τον Κώδικα σε πολλά ζητήματα, όπως η γραφειοκρατία, που όπως είπε, αποτελεί «γάγγραινα» για τους δήμους, ενώ δεν προβλέπει αύξηση προσωπικού και πόρους που είναι τα μεγάλα ζητούμενα.

Όσον αφορά στον εκλογικό νόμο ο κ. Τζέκος υπογράμμισε ότι δεν θα φτάσει ο σχεδιασμός μέχρι το τέλος. «Δεν δίνονται λεπτομέρειες ως προς την αυτοδυναμία, ενώ πολλά σημεία από αυτά που έγιναν γνωστά είναι προβληματικά» σχολίασε ο δήμαρχος Θερμαϊκού.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 11.05.2025