Στην ασφυκτική οικονομική πίεση των δήμων, που «γονατίζουν» εξαιτίας της υποχρηματοδότησης και της μη απόδοσης των θεσμοθετημένων πόρων, αλλά και στο παρωχημένο μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας, εστίασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου από το βήμα του τακτικού συνεδρίου που διεξάγεται στην Αλεξανδρούπολη, παροτρύνοντας ωστόσο τους αιρετούς αυτή η πίεση να γίνει πίεση διεκδίκησης με ενότητα για να αποκτήσει επιτέλους η αυτοδιοίκηση διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια.
Στη μακροσκελή ομιλία του ο πρόεδρος εξαπέλυσε πυρά εναντίον τόσο της παρούσας κυβέρνησης, όσοι και των προηγούμενων, λέγοντας πως «καμία δεν εξασφάλισε ως όφειλε την πραγματική οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ. Καμία δεν προώθησε πραγματικά τη διοικητική αποκέντρωση της χώρας, όπως αναγνωρίζεται από το Σύνταγμα».
Υποστήριξε ότι «ενώ έχουμε μπει στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, ως χώρα επιμένουμε να στηρίζουμε τη διακυβέρνηση μας σε ένα αποδεδειγμένα αποτυχημένο μοντέλο του προηγούμενου αιώνα, που κύρια χαρακτηριστικά του είναι ο συγκεντρωτισμός, η αναποτελεσματικότητα και η γραφειοκρατία, παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια».
«Εμμένουμε», είπε, «σε ένα μοντέλο που παράγει διαρκώς ελλείμματα και χρέη, το χαρακτηρίζει η πολυνομία και η έλλειψη ξεκάθαρων αρμοδιοτήτων κι ευθυνών μεταξύ των θεσμών του κράτους, δεν βάζει καθαρούς κανόνες για όσους θέλουν να επενδύσουν στη χώρα, δεν πολυσυμπαθεί την αξιολόγηση και όταν την κάνει, την κάνει επιφανειακά κι όχι σε βάθος, δεν λογοδοτεί καθημερινά και με βάση τα αποτελέσματα που παράγει, και στο τέλος , προάγει δυστυχώς τη διαφθορά σε όλα τα επίπεδα. Εμμένουμε σε ένα ξεπερασμένο μοντέλο που όταν «κάθεται η στραβή», ο ένας θεσμός ρίχνει την ευθύνη στον άλλο και στο τέλος το λογαριασμό τον πληρώνουν οι πολίτες».
«Δυστυχώς», συνέχισε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, «αν και περάσανε πάρα πολλοί χειμώνες για την Αυτοδιοίκηση, διαπιστώνουμε ότι η άνοιξη αργεί ακόμη να έρθει».
Χωρίς χρήματα δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε
‘Αναφερόμενος στα προβλήματα που ταλανίζουν την αυτοδιοίκηση, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επισήμανε ότι το οικονομικό, είναι το μεγάλο της πρόβλημα.
«Οι οικονομικοί πόροι είναι το απαραίτητο καύσιμο για να κινήσουμε τις μηχανές της αυτοδιοίκησης. Χωρίς χρήματα, δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε», δήλωσε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως οι δήμοι βρίσκονται σήμερα σε πολύ δύσκολη οικονομική κατάσταση.
«Στη μεγάλη πλειοψηφία τους δεν μπορούν να καλύψουν τα λειτουργικά τους κόστη. Τα χρήματα που μας δίνονται, δεν επαρκούν. Η μείωση των εσόδων μας μέσω των ΚΑΠ κατά 60% την δεκαετία της κρίσης , παρά την αύξηση που μας δόθηκε τα τελευταία χρόνια, δεν αποκατέστησε την οικονομική ισορροπία. Παρά το γεγονός ότι τα προηγούμενα χρόνια διεκδικήσαμε και είχαμε στη διάθεσή μας περισσότερους πόρους από ποτέ, για να χρηματοδοτήσουμε έργα μέσω διαφόρων χρηματοδοτικών προγραμμάτων, το βασικό μας πρόβλημα παρέμεινε» σημείωσε ο πρόεδρος.
Αναφέρθηκε και στο λειτουργικό κόστος των δήμων, τονίζοντας ότι εξακολουθεί να είναι βραχνάς για κάθε δήμο.
«Οι έκτακτες χρηματοδοτήσεις που επίσης μας δόθηκαν , ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ απο τη σημερινή κυβέρνηση, για να διαχειριστούμε δαπάνες έκτακτων καταστάσεων όπως η πανδημία, η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους, η αύξηση του μισθολογικού κόστους, κλπ, κάλυψαν μέρος κι όχι το σύνολο των έκτακτων υποχρεώσεων που δημιουργήθηκαν. Και η κατάσταση έγινε πιο δύσκολη όταν μας επιβλήθηκαν άδικα και παράνομα χαράτσια, όπως το απαράδεκτο τέλος ταφής, που επιβάρυναν ακόμη περισσότερο τους προϋπολογισμούς μας» υπογράμμισε ο κ. Κυρίζογλου και πρόσθεσε πως «αν τη χρονιά που διανύουμε, αν δεν μας δοθούν επιπλέον 465 εκατ. ευρώ, τρεις επιπλέον δόσεις ΚΑΠ πέραν των ήδη 12 θεσμοθετημένων, δεν θα μπορέσουμε να ισοσκελίσουμε το τρέχον οικονομικό έτος. Αυτή η κατάσταση όμως δεν μπορεί να συνεχιστεί και ούτε θέλουμε να είμαστε διαρκώς με το χέρι απλωμένο στους εκάστοτε υπουργούς»
Ξεκαθάρισε μάλιστα πως οι δήμοι δεν ζητούν επιπλέον χρήματα για να κάνουν σπατάλες. «Ξέρουμε ότι η χώρα έχει δημοσιονομικούς περιορισμούς, αλλά αυτό που ζητάμε είναι οξυγόνο για να αναπνεύσουμε» επισήμανε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Για τον Κώδικα και τον εκλογικό νόμο
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Κυρίζογλου αναφέρθηκε και στον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, επισημαίνοντας πως «δεν αποτελεί τη μεγάλη μεταρρύθμιση που ζητάμε, όσον αφορά ένα διαφορετικό μοντέλο λειτουργίας του κράτους. Αποτελεί ασφαλώς ένα γενναίο βήμα μπροστά, αφού για πρώτη φορά η αυτοδιοίκηση πρώτου και δευτέρου βαθμού αποκτά κοινό κώδικα, που θα συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία μας».
Όμως, είπε, ο νέος κώδικας από μόνος του δεν αρκεί. «Οφείλουμε άμεσα, μέσα στο 2026, να προχωρήσουμε μαζί με το υπουργείο Εσωτερικών , πιο γρήγορα και πιο αποφασιστικά στο επόμενο αναγκαίο βήμα στην πραγματική μεταρρύθμιση του Κράτους».
Για το νέο εκλογικό σύστημα σημείωσε ότι η ΚΕΔΕ θα το μελετήσει προσεκτικά και θα αποφασίσει πάνω στο σχέδιο που θα της δοθεί, στη γενική της συνέλευση. «Όμως οι επόμενες εκλογές είναι το 2028. Μεσολαβεί ως τότε πολύ χρόνος και στο ενδιάμεσο, οι δήμοι μας θα πρέπει να λειτουργήσουν. Ο νέος κώδικας και το νέο εκλογικό σύστημα δεν θα γεμίσουν τα ταμεία μας με τους πόρους που θέλουμε» σχολίασε χαρακτηριστικά.