Με αδιάλειπτη λειτουργία από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα, το Καπάνι δεν είναι μόνο η πιο ιστορική αγορά της Θεσσαλονίκης αλλά και η πιο παλιά αγορά τροφίμων στη χώρα. Τα μαγαζιά της αγοράς Βλάλη ξεχωρίζουν για την ποικιλία και την ποιότητα των προϊόντων τους και οι επιχειρηματίες προσπαθούν καθημερινά να κερδίσουν τον καταναλωτή για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Όμως το πέρασμα του χρόνου έχει αφήσει τα σημάδια του στην αγορά και πολλά είναι αυτά που χρήζουν βελτίωσης. Εξάλλου είναι πολύ πρόσφατη η εμπειρία που είχαν οι επαγγελματίες με τα έργα οδοποιίας και ύδρευσης που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια, με σκοπό τη βελτίωσης της εικόνας της αγοράς, αλλά μέχρι να ολοκληρωθούν πέρασε μια τριετία, διάστημα στο οποίο οι καταναλωτές δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν εύκολα τα καταστήματα τους.
Η πρωτοβουλία του Δήμου
Σε μια προσπάθεια να αλλάξει η εικόνα του ιστορικού κέντρου προς το καλύτερο, με στόχο την ευημερία των επιχειρήσεων και την αύξηση της καταναλωτικής κίνησης, η διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα οκτώ μέτρα αναζωογόνησης της αγοράς Βλάλη, σε συνεννόηση με φορείς που εκπροσωπούν τους επαγγελματίες. Ανάμεσα σε αυτά είναι η υλοποίηση ειδικού επιχειρησιακού σχεδίου, η ενίσχυση της καθαριότητας, η συγκρότηση ειδικού Φορέα Διαχείρισης της αγοράς, η σύσταση γραφείου ανάπτυξης και υποστήριξης, η κατάργηση τελών κατάληψης κοινόχρηστων χώρων για το 2026 αλλά και η κατάργηση δημοτικών τελών για νέες επιχειρήσεις. καθώς ακόμη και η δημιουργία σχεδίου οργάνωσης πολιτιστικών δράσεων με την ταυτόχρονη προώθηση της αυθεντικότητας και της ιστορίας της περιοχής. Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, τόνισε την ανάγκη «να γίνει η επανεκκίνηση σε μια αγορά ταυτισμένη με την πόλη».
«Ως δημοτική αρχή θεωρούμε ότι αυτή η αγορά είναι πολύ σημαντική. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια “ταλαιπωρήθηκε” από τα έργα, ταυτόχρονα άδειασαν και κάποια καταστήματα και αυτό έχει δημιουργήσει μια υποτονική ατμόσφαιρα. Είναι γεγονός επίσης ότι αλλάζουν οι συνήθειες των ανθρώπων και πολύς κόσμος εγκατέλειψε τη συγκεκριμένη αγορά, για διάφορους λόγους» παρατηρεί ο αντιδήμαρχος τεχνικών έργων και βιώσιμης κινητικότητας, Πρόδρομος Νικηφορίδης μιλώντας στη «ΜτΚ». «Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε νέα δεδομένα που θα επαναφέρουν την αγορά σε κανονική κατάσταση, για αυτό πραγματοποιήθηκε η συνάντηση με τους εκπροσώπους των φορέων και των επιμελητηρίων, για να συζητηθούν κάποιες προτάσεις» προσθέτει. Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα από τα σημαντικότερα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι η δημιουργία του Φορέα Διαχείρισης, με στόχο τη σωστή οργάνωση και προβολή της ιστορικής αγοράς. «Είναι σημαντικό να επανέλθουν κάποια καταστήματα και μαζί με τους επιχειρηματίες να δημιουργήσουμε αυτή την κινητικότητα που θα μπορέσει να δώσει ζωή στην αγορά» σημειώνει ο κ. Νικηφορίδης, προσθέτοντας ότι ο Δήμος θα βοηθήσει όσο μπορεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Τη σημασία της λειτουργίας ενός φορέα διαχείρισης επιβεβαιώνει και ο Χρήστος Νικολόπουλος, πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Ιστορικού Εμπορικού Κέντρου.«Επειδή είναι ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο πρέπει να δημιουργηθεί και ένας φορέας διαχείρισης, στον οποίο εμείς ως σύλλογος είμαστε διατεθειμένοι να συμμετέχουμε, αλλά πρέπει να συμμετέχουν και διευθυντικά στελέχη υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να μπορέσει να μπει μια τάξη και να αλλάξει η εικόνα της αγοράς» επισημαίνει στη «ΜτΚ». Κατά την άποψή του, αυτό που είναι βασικό να αλλάξει είναι η εικόνα της αγοράς έτσι ώστε να προσελκύσει και περισσότερους καταναλωτές. «Δεν είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι, όχι για τα μέτρα αλλά γενικά για την κατάσταση της πόλης και του ιστορικού κέντρου» αναφέρει ο κ. Νικολόπουλος.
Τα μέτρα που ανακοίνωσε η δημοτική αρχή αναμένεται να έχουν εφαρμοστεί μέχρι και το φθινόπωρο, ενώ έχουν ήδη ξεκινήσει οι σχετικές διαδικασίες και ακολουθούνται τα χρονοδιαγράμματα.«Είμαστε πάντα αισιόδοξοι και οφείλουμε να παλέψουμε για να πετύχουμε τον στόχο μας, αυτή την αναβάθμιση δηλαδή και την επαναφορά των καταναλωτών στις αγορές» τονίζει ο κ. Νικηφορίδης.
Ζητούν επιπλέον μέτρα ενίσχυσης
Πάντως αρκετοί από τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο Καπάνι είναι επιφυλακτικοί με την προσπάθεια της δημοτικής αρχής, φοβούμενοι ότι τα νέα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν λύνουν βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το Καπάνι όλα αυτά τα χρόνια, όπως η εγκληματικότητα εντός και εκτός ωραρίου λειτουργίας της αγοράς, η έλλειψη στάθμευσης που εμποδίζει το κοινό να κάνει με ευκολία τα ψώνια του καθώς και η ανυπαρξία συστηματικού καθαρισμού.
Κάποια επιπλέον μέτρα που προτείνουν οι καταστηματάρχες είναι η δημιουργία πάρκινγκ (ακόμα και με περιορισμό ώρας) έτσι ώστε να μπορεί ο πελάτης να κάνει εύκολα τα ψώνια του, η ύπαρξη μικρών καροτσιών που θα χρησιμοποιούνται για όλη την αγορά, η παρουσία ασφάλειας- αστυνομίας σε όλες τις εισόδους αλλά και μέσα στο Καπάνι προκειμένου να μειωθεί η εμφάνιση των πορτοφολάδων, η τοποθέτηση δημόσιων βρυσών και η λειτουργία δημόσιας δωρεάν τουαλέτας καθώς και η τοποθέτηση κάδων στα στενά.
Έλλειψη σταθερής πελατείας
Ένας προβληματισμός που διατυπώνεται από επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο Καπάνι είναι η έλλειψη ντόπιων καταναλωτών και σταθερής πελατείας. «Από τον Μάρτιο και μετά ζούμε μόνο με τους τουρίστες, οι Έλληνες δεν είναι ούτε το 10% της πελατείας. Πλέον κυνηγάμε τον τουρίστα γιατί από τον Έλληνα δεν υπάρχει τέτοια ζήτηση ώστε να μπορέσει να στηρίξει την επιβίωση ενός μαγαζιού» τονίζει ο Γιώργος Βούτας, ιδιοκτήτης καταστήματος μπαχαρικών στην παραδοσιακή αγορά του ιστορικού κέντρου. Όμως «οι τουρίστες δεν αφήνουν λεφτά στην αγορά, κυρίως κάνουν βόλτα» όπως παρατηρούν με την σειρά τους η Στέλλα και ο Ιωσήφ, ένα ανδρόγυνο που διατηρεί οπωροπωλείο για πάνω από τέσσερις δεκαετίες στο Καπάνι.
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, σε μεγάλο βαθμό οι καταναλωτές έχουν γυρίσει την πλάτη στην παραδοσιακή αγορά τροφίμων της πόλης, προτιμώντας τα σούπερ μάρκετ, όπου βρίσκουν προσφορές, καθώς και τις πολυάριθμες λαϊκές αγορές που λειτουργούν στις γειτονιές. Ο κ. Νικολόπουλος υποστηρίζει ότι το εμπόριο έχει μεταφερθεί στις λαϊκές αγορές, οι οποίες θεωρεί ότι είναι υπεράριθμες και κάνει λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό. «Αυτή τη στιγμή το υπαίθριο εμπόριο έχει “νικήσει”κατά κόρον το στεγασμένο εμπόριο, λόγω αθέμιτου ανταγωνισμού. Γίνονται κάποια πράγματα που δεν μπορούμε να τα καταλάβουμε. Για παράδειγμα, εξ όσων γνωρίζουμε οι άδειες των λαϊκών αγορών νοικιάζονται 1.500 ευρώ η μία, ενώ εδώ στο Καπάνι μένουν στα αζήτητα καταστήματα που νοικιάζονται προς 300 ευρώ και 400 ευρώ. Πρέπει να δοθούν κίνητρα για να μπορέσουν να ανοίξουν τα καταστήματα της αγοράς, ώστε να υπάρξει μια πιο καλή ισορροπία ανάμεσα στο στεγασμένο και στο υπαίθριο εμπόριο» δηλώνει.
Παράλληλα επαγγελματίες που έχουν καταστήματα τροφίμων στην αγορά σημειώνουν ότι καταναλωτές που είναι δικαιούχοι του Market Pass χρησιμοποιούν την κάρτα κατά κύριο λόγο στα σουπερμάρκετ, όπου βρίσκουν προσφορές. «Αντί να γίνει κάτι να στηριχθούν οι τοπικές αγορές στρέφουν τον κόσμο στα σούπερ μάρκετ» σημειώνουν.
Ο αντιδήμαρχος κ. Νικηφορίδης θεωρεί πως προκειμένου να αναζωογονηθεί η αγορά Βλάλη θα πρέπει οι προσπάθειες να επικεντρωθούν στην προσέγγιση σταθερών πελατών που ζουν μόνιμα στην πόλη. «Για να φέρουμε ξανά τους ντόπιους στην αγορά πρέπει να έχουμε καλά και φθηνά προϊόντα, δεδομένου ότι πλέον τα σούπερ μάρκετ και οι υπεραγορές μπορούν να κάνουν προσφορές που να είναι προσιτές προς τον καταναλωτή. Εδώ θα πρέπει να υπάρχει εξειδίκευση, να δημιουργηθεί αυτή η προσέγγιση των καταναλωτών - κατοίκων της Θεσσαλονίκης, διότι οι τουρίστες δεν θα αγοράσουν».
Δημοσιεύθηκε στη "Μακεδονία της Κυριακής" στις 03.08.2025
