Πολυβραβευμένος, νέος, φρέσκος. Γελάει θυμίζοντας την εύθραυστη παιδικότητά μας και φωτίζει ο τόπος. Όμως η μουσική του 26χρονου Αυστριακού τσελίστα Jeremias Fliedl έχει δύναμη και βάθος που ξεπερνά κάθε ηλικία. Με το Stradivarius του 1693 στα χέρια του, κάθε νότα γίνεται ζωντανή αφήγηση και κάθε συναυλία μια προσωπική εμπειρία για το κοινό…
Ο καλλιτέχνης
Γεννημένος στο Κλάγκενφουρτ της Αυστρίας το 1999, τελευταίος μαθητής του Heinrich Schiff, στο Πανεπιστήμιο Μουσικής και Παραστατικών Τεχνών Βιέννης ο Jeremias Fliedl είναι ένας από τους κορυφαίους τσελίστες της γενιάς του στην Αυστρία.
Έχει εμφανιστεί σε φημισμένα φεστιβάλ και αίθουσες, όπως το Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ, την Εβδομάδα Μότσαρτ Σάλτσμπουργκ, τη Schubertiade Hohenems κ.α.
Έχει συμπράξει με καλλιτέχνες όπως οι Petrit Çeku, Stéphane Denève, Veronika Eberle, Ariane Haering, Martin Haselböck, Ziyu He, Maximilian Kromer, ενώ ως σολίστας έχει εμφανιστεί με ορχήστρες όπως η Brussels Philharmonic, η Orchestra Sinfonica di Milano, η Bremen Philharmonic, η Royal Chamber Orchestra of Wallonia, η Württemberg Chamber Orchestra Heilbronn, η Munich Chamber Orchestra, οι Salzburg Orchestra Soloists, οι Zagreb Soloists, η Zagreb Chamber Orchestra κ.α.
Το 2024 κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ, «Transformation», ενώ έχει κερδίσει βραβεία στους διαγωνισμούς Liezen, Svirél, Antonio Janigro και είναι ο πρώτος Αυστριακός τσελίστας που διακρίθηκε ως βραβευμένος στο Διαγωνισμό Queen Elisabeth.
Ένα όργανο σαν κρεμώδες μέλι
Παίζει αλλάζοντας δεκάδες «πρόσωπα», συνιστώντας ίσως τον εκφραστικότερο τσελίστα που έχουμε δει. Τα δάχτυλά του ρέουν στις χορδές, που το δοξάρι χαϊδεύει με τρυφερότητα, τόσο απλά και φυσικά, κάτι σαν το τσέλο να αποτελεί απλώς την προέκταση του σώματός του. Σημειώνουμε δε ότι καταπιάνεται με ένα έγχορδο που δεν είναι από τα πιο δημοφιλή στο ευρύ κοινό και κατορθώνει να δίνει σε αυτό τον δικό του χαρακτήρα.
«Μεγάλωσα μέσα σε μια μουσική οικογένεια, οπότε το να παίξω κάποιο όργανο ήταν κάτι φυσικό για μένα. Στην αρχή δοκίμασα το πιάνο, αλλά δεν με κέρδισε ποτέ πραγματικά. Όλα άλλαξαν όταν άκουσα τους 12 τσελίστες της Φιλαρμονικής του Βερολίνου – τότε ανακάλυψα το τσέλο. Με μάγεψε αμέσως η ευελιξία του: οι αμέτρητες αποχρώσεις του, το πώς μπορεί να ‘χωρέσει’ σε τόσα διαφορετικά είδη μουσικής και, πάνω απ’ όλα, η ικανότητά του να μιλά κατευθείαν στις καρδιές των ανθρώπων. Το τσέλο μου δίνει τη δυνατότητα να συνδέομαι με το κοινό με έναν πολύ ανθρώπινο τρόπο», λέει στο emakedonia.gr.
Κάτι ακόμη πιο γοητευτικό όμως, που μας γυρίζει πίσω στο παρελθόν, ταξιδεύοντάς μας στις σάλες του 17ου αιώνα είναι ο τύπος του οργάνου που χρησιμοποιεί αφού παίζει με τσέλο "ex Gendron, Lord Speyer", κατασκευής Antonio Stradivari του 1693, το οποίο του έχει παραχωρηθεί ιδιωτικά. «Είναι ένα πραγματικά ξεχωριστό όργανο. Από τη μία έχει μια απίστευτη λαμπρότητα, ιδανική για σόλο ερμηνείες, και από την άλλη έναν ζεστό, βελούδινο ήχο – σαν κρεμώδες μέλι. Δύσκολο να το περιγράψεις με λόγια. Παίζω με αυτό το όργανο εδώ και πάνω από τρία χρόνια, και έχει γίνει αληθινός σύντροφος, σχεδόν ο καλύτερός μου φίλος στη σκηνή. Είναι πραγματικό προνόμιο και τιμή να εκφράζομαι μέσα από αυτό», τονίζει ο Jeremias.
«Η συνεργασία μου με την ΚΟΘ ήταν από την αρχή θερμή και ανθρώπινη»
Με αυτό έπαιξε στην εναρκτήρια συναυλία της ΚΟΘ το βράδυ της Δευτέρας 8 Σεπτεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης με αυτό θα παίξει και στην ιστορική «Χρυσή Αίθουσα» της Musikverein της Βιέννης την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου, όπου η ορχήστρα θα εμφανιστεί ανοίγοντας τα φτερά της και στην κεντρική Ευρώπη.
Στο πλαίσιο του ποικίλου προγράμματος ο τσελίστας θα ερμηνεύσει το έργο 33 του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι «Παραλλαγές πάνω σε ένα θέμα ροκοκό για βιολοντσέλο και ορχήστρα». Ο ίδιος έχει μεγάλη οικειότητα με το συγκεκριμένο κομμάτι. «Μεγάλωσα με αυτό το έργο και μάλιστα είχα την τύχη να το ηχογραφήσω στο πρώτο μου άλμπουμ, οπότε με συνοδεύει εδώ και πολλά χρόνια. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζει να με εκπλήσσει κάθε φορά που το παίζω στη σκηνή. Ο Τσαϊκόφσκι καταφέρνει να συνδυάζει την ψυχή του τσέλου με εκείνο το μοναδικό ρωσικό πάθος και τη μελαγχολία, στοιχεία που αγαπώ βαθιά. Για μένα, το έργο αυτό είναι και προσωπικό και παγκόσμιο ταυτόχρονα», υπογραμμίζει ο σολίστας.
Πρόκειται για την πρώτη του συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, που «ήταν από την αρχή θερμή και ανθρώπινη», όπως επισημαίνει. «Υπάρχει μια φυσική ευαισθησία που δημιουργεί ισχυρή μουσική σύνδεση – και αυτό χάρη και στον μαέστρο Thomas Sanderling, υπό τη διεύθυνση του οποίου πραγματοποιείται η συναυλία. Είναι η πρώτη φορά που βρίσκομαι γενικώς στην Ελλάδα και εκτιμώ πολύ αυτή την εμπειρία. Είναι υπέροχο να βλέπεις διαφορετικές κουλτούρες να ενώνονται και να συνεργάζονται για έναν κοινό καλλιτεχνικό στόχο», υποστηρίζει ο Jeremias Fliedl.
Η ΚΟΘ στην Αυστρία
Διανύοντας μόλις την τρίτη δεκαετία της ζωής του και έχοντας ακόμη να διαγράψει μια μεγάλη πορεία, τονίζει για το μέλλον του ως τσελίστας: «Το βλέπω επικεντρωμένο στη σύνδεση με τους ανθρώπους. Σε αυτόν τον χώρο, η ενσυναίσθηση και η αναλυτική σκέψη είναι ουσιαστικές για να βρει κανείς μια κοινή μουσική γλώσσα. Μέσα από το παίξιμό μου – είτε ως σολίστ, είτε ως μουσικός μουσικής δωματίου, είτε ως δάσκαλος – θέλω να αλληλεπιδρώ με διαφορετικές κουλτούρες, να μοιράζομαι εμπειρίες και να εμπνέω το κοινό. Η ‘ταμπέλα’ δεν έχει σημασία· αυτό που έχει σημασία είναι να είσαι ένας μουσικός που επικοινωνεί πραγματικά», καταλήγει.
Αξιοσημείωτο είναι μεταξύ άλλων ότι στο πλαίσιο της συναυλίας θα πραγματοποιηθεί η παγκόσμια πρεμιέρα του «Κονσέρτου για αρχαία λύρα και ορχήστρα, έργο 122 (2025), που έγραψε ο διάσημος Τούρκος συνθέτης και πιανίστας Fazil Say για τη συγκεκριμένη συναυλία, μετά από σχετική ανάθεση της ΚΟΘ. Σολιστ στη λύρα θα είναι ο Δρ. Νίκος Ξανθούλης, συνθέτης, επιστημονικός συνεργάτης της Ακαδημίας Αθηνών και Αντεπιστέλλον Μέλος του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Αμερικής. Ο ίδιος αποτελεί έναν από τους πρωτεργάτες της αναβίωσης της αρχαίας ελληνικής λύρας και της τεχνικής της. Η συγκεκριμένη συναυλία αποτελεί πιθανώς την πρώτη παρουσίαση αρχαίας ελληνικής λύρας στη Musikverein. Ζηλεύουμε που δεν θα είμαστε εκεί…
Η συναυλία πραγματοποιείται την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο των δράσεων διεθνοποίησης και εξωστρέφειας που υλοποιείται μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
