- Newsroom
Η χθεσινή συνάντηση στον Λευκό Οίκο μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ, του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ άφησε ανοικτό το μεγάλο ερώτημα για το πώς ακριβώς θα διαμορφωθούν οι εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία. Ο Τραμπ επισήμανε ότι το βάρος των εγγυήσεων θα σηκώσουν κυρίως οι ευρωπαϊκές χώρες και σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, ενώ ο Ζελένσκι αποχώρησε αλώβητος και τόνισε ότι τα εδαφικά ζητήματα παραπέμπονται σε μια πιθανή μελλοντική τριμερή συνάντηση με τον Πούτιν, η οποία οργανώνεται με πρωτοβουλία Τραμπ.
Η απόκλιση μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης ως προς την ανάγκη κατάπαυσης του πυρός παραμένει βασικό σημείο διαφωνίας. Η συνάντηση χαρακτηρίζεται από πολλούς ως «σημείο εκκίνησης για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία», με την επόμενη ημέρα να ξεκινά με έκτακτη τηλεδιάσκεψη κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εστιασμένη στις εγγυήσεις ασφαλείας.
Ωστόσο, παραμένουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, κυρίως για τη μορφή των εγγυήσεων ασφαλείας και το ζήτημα της κατάπαυσης του πυρός.
Η Ευρώπη αναλαμβάνει το βάρος των εγγυήσεων
Ο Ντόναλντ Τραμπ τόνισε ότι το μεγαλύτερο μέρος των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία θα βασιστεί σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέλη του ΝΑΤΟ. Παράλληλα, άφησε ανοιχτό το πλαίσιο των εγγυήσεων, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη συνεργασίας των συμμάχων.
Ο Εμανουέλ Μακρόν ανέφερε πως ο «Συνασπισμός των Προθύμων» πλέον περιλαμβάνει 30 χώρες, οι οποίες θα συμμετάσχουν ενεργά στην παροχή ασφάλειας στην Ουκρανία.
Οι διαφορές με την Ευρώπη για την κατάπαυση του πυρός
Η διαφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης παραμένει έντονη σχετικά με την ανάγκη για κατάπαυση του πυρός πριν από την έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ τόνισε επανειλημμένα ότι δεν θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση την κατάπαυση του πυρός για τη διεξαγωγή συνομιλιών, αναφέροντας ότι στις προηγούμενες διενέξεις που έχει διευθετήσει αυτό δεν αποτέλεσε εμπόδιο.
Αντίθετα, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τόνισαν με έμφαση ότι τα όπλα πρέπει να σιγήσουν προτού πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε τριμερής συνάντηση μεταξύ Πούτιν, Ζελένσκι και Τραμπ. Συγκεκριμένα, ο Μερτς δήλωσε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική διαπραγμάτευση όσο διαρκίζουν οι βομβαρδισμοί, και επανέλαβε την ανάγκη για εκεχειρία ως προϋπόθεση.
Βασικά Συμπεράσματα
- Η Ευρώπη αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο στις εγγυήσεις ασφαλείας
Οι ευρωπαϊκές χώρες και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θα σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος στην παροχή εγγυήσεων ασφαλείας προς την Ουκρανία, με τη συμμετοχή πλέον 30 κρατών στον «Συνασπισμό των Προθύμων». - Ανοιχτό το πλαίσιο των εγγυήσεων
Οι εγγυήσεις θα περιλαμβάνουν την αγορά αμερικανικών όπλων αξίας 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, αλλά και την κατασκευή μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την Ουκρανία σε συνεργασία με τις ΗΠΑ. - Ανάγκη για κατάπαυση του πυρός πριν από τριμερείς συνομιλίες
Γερμανία και Γαλλία επιμένουν ότι τα όπλα πρέπει να σιγήσουν προτού πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε τριμερής συνάντηση, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος δεν θεωρεί την κατάπαυση του πυρός απαραίτητη προϋπόθεση. - Η επαναχάραξη των ουκρανικών συνόρων παραπέμπεται σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις
Το ζήτημα των εδαφικών παραχωρήσεων δεν συζητήθηκε αναλυτικά στη συνάντηση, καθώς θεωρείται θέμα που πρέπει να τεθεί σε ειδική τριμερή συνάντηση μεταξύ των εμπλεκομένων. - Προγραμματισμός τριμερούς συνάντησης εντός των επόμενων δύο εβδομάδων
Η συνάντηση μεταξύ των προέδρων Πούτιν, Ζελένσκι και Τραμπ προετοιμάζεται, με χρονικό όριο δύο εβδομάδων για την οριστικοποίηση των σχετικών προϋποθέσεων και εγγυήσεων. - Θετικά μηνύματα από τη ρωσική πλευρά
Η ρωσική πλευρά εμφανίζεται θετική ως προς την προοπτική της διπλωματίας, επιδιώκοντας μια διαρκή ειρήνη και όχι απλώς μια προσωρινή εκεχειρία. - Η σύγκρουση παραμένει ευάλωτη σε ανατροπές
Υπάρχει προειδοποίηση ότι οι διαπραγματεύσεις και οι συμφωνίες μπορεί να καταρρεύσουν ανά πάσα στιγμή, γεγονός που υπογραμμίζει την αβεβαιότητα και την πολυπλοκότητα της κατάστασης.
Ετοιμότητα για τριμερή συνάντηση
Ο Τραμπ ανακοίνωσε πως εργάζεται για την οργάνωση μιας τριμερούς συνάντησης μεταξύ του ίδιου, του Ζελένσκι και του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Ουκρανός πρόεδρος έχει δηλώσει πως είναι έτοιμος για κάθε μορφή διαπραγμάτευσης με τον Πούτιν.
Ωστόσο, Ευρωπαίοι ηγέτες επιμένουν πως μια τέτοια συνάντηση πρέπει να προηγηθεί από κατάπαυση του πυρός, ώστε να διασφαλιστεί η ειλικρίνεια και η σταθερότητα των συνομιλιών.
Η ρωσική πλευρά και τα θετικά μηνύματα
Από τη Μόσχα μεταφέρονται θετικά μηνύματα για την πορεία των συνομιλιών. Ο Κιρίλ Ντμίτριεφ, κορυφαίος βοηθός του Πούτιν, χαρακτήρισε τη συνάντηση ως «σημαντική ημέρα για τη διπλωματία», με στόχο τη διαρκή ειρήνη και όχι απλά μια προσωρινή εκεχειρία.
Ταυτόχρονα, από το Κρεμλίνο δεν έχουν αποκαλυφθεί οι λεπτομέρειες της τηλεφωνικής συνομιλίας Τραμπ – Πούτιν, που διήρκησε περίπου 40 λεπτά.
Οικονομικές και στρατιωτικές εγγυήσεις
Μέρος των εγγυήσεων ασφαλείας θα είναι η αγορά αμερικανικών όπλων από την Ουκρανία, αξίας 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκά κεφάλαια. Επιπλέον, σχεδιάζεται η κατασκευή μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την Ουκρανία, με συνεργασία αμερικανικών εταιρειών.
Αυτές οι κινήσεις έχουν στόχο να ενισχύσουν την αμυντική ικανότητα της Ουκρανίας και να διασφαλίσουν την ασφάλειά της μακροπρόθεσμα.
Χρονικό περιθώριο δύο εβδομάδων και επόμενα βήματα
Οι ευρωπαίοι ηγέτες έχουν θέσει χρονικό όριο δύο εβδομάδων για την οριστικοποίηση του πλαισίου των εγγυήσεων ασφαλείας. Την ίδια στιγμή, ετοιμάζεται έκτακτη τηλεδιάσκεψη κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου το θέμα αυτό θα βρεθεί στο επίκεντρο.
Η συζήτηση θα περιλαμβάνει και τις προϋποθέσεις για την επαναχάραξη των ουκρανικών συνόρων, αν και σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΝΑΤΟ, δεν έχει ακόμα αποφασιστεί κάτι σχετικό.
Συμπεράσματα και προκλήσεις
Η συνάντηση στον Λευκό Οίκο σηματοδοτεί μια προσπάθεια αναζωογόνησης των διπλωματικών διαδικασιών για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Παρά την πρόοδο, υπάρχουν σαφείς διαφωνίες κυρίως για το ζήτημα της κατάπαυσης του πυρός και την επαναχάραξη των συνόρων.
Ο ρόλος της Ευρώπης ως βασικού παράγοντα των εγγυήσεων ασφαλείας αναδεικνύεται κρίσιμος, ενώ η συμμετοχή των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ παραμένει καθοριστική για την οργάνωση των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία.
Η επόμενη περίοδος θεωρείται καθοριστική για την εξέλιξη της ειρηνευτικής διαδικασίας, με το ενδιαφέρον να εστιάζεται στην επικείμενη τηλεδιάσκεψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην πιθανή τριμερή συνάντηση.
Με πληροφορίες από ΕΡΤ