- Newsroom
Θα απειλήσει τελικά η τεχνητή νοημοσύνη την εκπαίδευση και την καλλιτεχνική παραγωγή; Θα επιβιώσει το γραπτό κείμενο απέναντι στην οθόνη; Καθορίζουν οι πολιτικές εξελίξεις τις μεταβατικές διαδικασίες στους πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς θεσμούς; Ερωτήματα όπως αυτά, απασχόλησαν εκπροσώπους της ελληνικής και γερμανικής πολιτιστικής και εκπαιδευτικής σκηνής, που συνομίλησαν με την πρόεδρο του Goethe-Institut Γκέσε Γιούστ (Gesche Joost) σε μια συζήτηση με θέμα «Το μέλλον της εκπαίδευσης και του πολιτισμού», στο Goethe-Institut της Θεσσαλονίκης.
Η εκδήλωση, που διοργάνωσε το Goethe-Institut σε συνεργασία με το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ, ήταν αυτή που άνοιξε την εβδομάδα εορτασμού του Ινστιτούτου, το οποίο γιορτάζει τα 70 χρόνια λειτουργίας του στην πόλη. «Στη Θεσσαλονίκη έγινε ένα από τα πρώτα Ινστιτούτα Γκαίτε παγκοσμίως και όλα τους έχουν την αποστολή να διαδώσουν την γερμανική γλώσσα, να παρουσιάσουν μια σφαιρική εικόνα της Γερμανίας και να προωθήσουν τις διεθνείς πολιτιστικές ανταλλαγές, διάλογο και σχέσεις», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπεύθυνος προγραμμάτων πολιτισμού, επικοινωνίας και εκπαιδευτικής συνεργασίας του Goethe-Institut Σωτήρης Σταμπουλής.
Στο πλαίσιο αυτό, με ένα πρόγραμμα εκδηλώσεων που θα διαρκέσει όλο το 2025, το Goethe-Institut κάνει μια αναδρομή στο ρόλο του ως πολιτιστικό ινστιτούτο και αναδεικνύει τα κομβικά σημεία του έργου του, ενώ η τρέχουσα εβδομάδα περιλαμβάνει πάνελ με διεθνείς προσκεκλημένους, συναυλίες, εκθέσεις, προβολές ταινιών, καθώς και μια ημέρα εκδηλώσεων για όλη την οικογένεια.
Η ίδρυση του Goethe-Institut μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ο ρόλος του σήμερα
Το Goethe-Institut ιδρύθηκε το 1951, από μία ομάδα καθηγητών στο Μόναχο, με σκοπό η χώρα να συμφιλιωθεί με το παρελθόν της, αλλά και με τις χώρες που είχαν επηρεαστεί από ό,τι προηγήθηκε στη ναζιστική Γερμανία. «Όταν φτιάχτηκε το Ινστιτούτο, οι προϋποθέσεις της πολιτιστικής πολιτικής, ήταν διαφορετικές. Δηλαδή η εικόνα και το πνεύμα που έπρεπε να περάσει η Γερμανία μετά το τέλος του δεκαετίας του '40 προς τα έξω, ήταν μια διαφορετική εικόνα κι ένα διαφορετικό πνεύμα. Και σήμερα ζούμε σε μια εποχή που είναι ψηφιακή, που η Γερμανία είναι μια άλλη και ο κόσμος είναι ένας άλλος», είπε ανοίγοντας την εκδήλωση, ο δημοσιογράφος και συντονιστής της συζήτησης Τάσος Τέλλογλου. «Σκοπός μας ήταν τότε να βρούμε φίλους στον κόσμο, να επικοινωνήσουμε με τον υπόλοιπο κόσμο και να έρθουμε σε επαφή μαζί του με ίσους όρους», εξήγησε η Γκέσε Γιούστ.
Σήμερα, το παγκόσμιο δίκτυο των Ινστιτούτων Γκαίτε, προωθεί τη γερμανική γλώσσα και τον πολιτισμό στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Με τρέχοντα προγράμματα στους τομείς της εκπαίδευσης, της τέχνης και του διαπολιτισμικού διαλόγου, αντιμετωπίζει τα ερωτήματα και τις προκλήσεις ενός μεταβαλλόμενου κόσμου με αφοσίωση στην κοινή μας πολιτιστική κληρονομιά.
Για το αν είναι δυνατόν το κοινό της Γερμανίας και της κεντρικής Ευρώπης, να καταλάβει ακριβώς τι γίνεται στη δική μας χώρα, ρωτήθηκε ο σκηνοθέτης Πρόδρομος Τσινικόρης, ο οποίος ξεκίνησε να κάνει θέατρο πριν 20 χρόνια, αρχικά στην Ελλάδα και στη συνέχεια στη Γερμανία, ενώ είναι αυτός που υπογράφει το κείμενο και τη σκηνοθεσία του «96%», μιας παράστασης - ντοκιμαντέρ για άγνωστες πτυχές των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.
Υπογράμμισε ότι η οικονομική κρίση δημιούργησε μία συνθήκη που τράβηξε το ενδιαφέρον της Γερμανίας ώστε να καλέσει θεατρικές φωνές να δείξουν μέσα από τα έργα τους αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας. «Να μιλήσουμε δηλαδή για το τι σημαίνει μνημόνιο, τι σημαίνουν περικοπές, τι σημαίνει για κάποιους να είσαι το πειραματόζωο της νεοφιλελεύθερης Ευρώπης. Καταλαβαίνεις ότι όσο πιο ανθρώπινες είναι οι ιστορίες τις οποίες μοιράζεσαι, είτε είναι πέντε γυναίκες μετανάστριες που δουλεύουν στον τομέα της καθαριότητας, είτε είναι ζητήματα οικονομικής κρίσης, είτε ζητήματα επιβίωσης σε έναν νέο οικονομικό κόσμο, υπάρχουν επίπεδα που οι λαοί, οι θεατές, συναντιούνται», είπε ο κ. Τσινικόρης.
Για το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα σε ένα αστικό κέντρο στην Βόρεια Ελλάδα και στις περιφερειακές πόλεις, όπου το πολιτιστικό ερέθισμα ήταν πολύ μικρότερο, ρωτήθηκε ο Μιχάλης Γουδής, διευθυντής του ιδρύματος Χάινριχ Μπελ στο γραφείο της Θεσσαλονίκης, το οποίο μέσα από την πολύπλευρη δράση του επιχειρεί να αναδείξει εναλλακτικές λύσεις και πολιτικές που οδηγούν στο μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας προς ένα μοντέλο οικολογικής ανάπτυξης, έμφυλης δημοκρατίας και διαπολιτισμικής συμπερίληψης. Ο ίδιος, δανείστηκε τα λόγια της Γκέσε Γιούστ ότι «ο πολιτισμός είναι ένα εργαλείο για να ζωντανέψουμε τη δημοκρατία» και τόνισε: «Νομίζω ότι η πολιτιστική εκπαίδευση είναι ακριβώς ένα τέτοιο εργαλείο για να έχουμε ενεργούς πολίτες, οι οποίοι μετά διεκδικούν καλύτερη ποιότητα δημοκρατίας, διεκδικούν την πρόσβασή τους στον πολιτισμό και την εκπαίδευση και σε άλλα πράγματα που είναι θεμελιώδη δικαιώματα και δυστυχώς έχουμε φτάσει να τα αντιμετωπίζουμε όχι ως τέτοια, αλλά ως ένα ακόμα κομμάτι του πώς θα κάνουμε μία επίδειξη που μας φέρνει κέρδος».
Όσον αφορά στην τεχνητή νοημοσύνη, το πάνελ συμφώνησε ότι πρέπει να αποτελεί ένα καλό εργαλείο τόσο στον τομέα της εκπαίδευσης όσο και της πολιτιστικής παραγωγής και ότι ο κίνδυνος είναι να πιστέψουμε ότι μπορεί να υποκαταστήσει επαγγελματικές ειδικότητες. Τέλος, η συγκριτολόγος του τμήματος Θεάτρου του ΑΠΘ Τατιάνα Λιάνη, σχολίασε το γεγονός ότι -ειδικά μετά την πανδημία- ο κόσμος -και κυρίως οι νέοι- δυσκολεύονται με το παραδοσιακό διάβασμα. «Σαφώς δεν διαβάζουμε όπως διαβάζαμε και είναι πολύ δύσκολο με τα σόσιαλ μίντια να μπορέσει κάποιος να αφοσιωθεί περισσότερη ώρα σε ένα απαιτητικό κείμενο. Θεωρώ όμως ότι υπάρχει τρόπος να το παλέψουμε, αρκεί να προσπαθήσουμε να γίνουμε όσο πιο ευρηματικοί γίνεται, ακόμη και με audio books ή με podcast και θεωρώ ότι δεν είναι χαμένο το παιχνίδι», κατέληξε.
Στις εκδηλώσεις εορτασμού των 70 χρόνων του Γκαίτε Θεσσαλονίκης περιλαμβάνεται ακόμα η εγκατάσταση από τον καλλιτέχνη Bilal Yilmaz με τίτλο «Το μέλλον είναι σκοτεινό, αλλά εμείς όχι», που θα παραμείνει έως την Παρασκευή στο χώρο του ινστιτούτου (Βασ. Όλγας 66), από αύριο έως τη Δευτέρα ακολουθεί η εικαστική έκθεση «Το Κονστρουκτιβιστικό Ημερολόγιο» από την Antje Taubert - σε διάλογο με τo MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης / Συλλογή Κωστάκη, την οποία διαδέχεται από τις 12 Ιουνίου έως τις 26 Σεπτεμβρίου μία διαδραστική έκθεση από την Έλμα Πετρίδου βασισμένη σε μοτίβα, παιχνίδια και καθημερινά αντικείμενα του γερμανικού και ελληνικού πολιτισμού με τίτλο «Ich will spielen» («Θέλω να παίξω»).
Στο πρόγραμμα εντάσσεται επίσης άλλη μία συζήτηση αύριο με τίτλο «Ο ρόλος των underground πολιτισμών στη διαμόρφωση του μέλλοντος», και Open Air προβολή της ταινίας ντοκιμαντέρ «Δύο τρία χρόνια» την Παρασκευή, για τη συνάντηση δύο πολιτισμών και την αλληλεπίδρασή τους στις σύγχρονες κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις. Ένα απόγευμα δράσεων με εκδηλώσεις για παιδιά, εφήβους και γονείς το ερχόμενο Σάββατο θα κρατήσει παρέα σε όλη την οικογένεια, ενώ το βράδυ της 8ης Ιουλίου θα δοθεί στην αυλή του Goethe-Institut Thessaloniki ανοιχτή συναυλία με μουσικούς από τη Γερμανία, την Ελλάδα και την Τουρκία «YAM Ensemble», που θα εξερευνήσουν τις συναρπαστικές μουσικές συνδέσεις μεταξύ της γίντις, ελληνικής και τουρκικής μουσικής παράδοσης.
