- Newsroom
Αυξημένα φορολογικά οφέλη, αλλά και αδικίες, εντοπίζει η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (Ο.Κ.Ε.) στο φορολογικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή.
Στη γνωμοδότησή της, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι μειώσεις στους φορολογικούς συντελεστές ωφελούν κυρίως τους εργαζόμενους γονείς με μεσαία εισοδήματα, τους νέους αλλά και όσους βρίσκονται στην κορυφή της φορολογικής κλίμακας. Αντιθέτως, εργαζόμενοι άνω των 25 ετών και συνταξιούχοι με ετήσια εισοδήματα έως 10.000 ευρώ παραμένουν εκτεθειμένοι στη φορολογική επιβάρυνση, καθώς οι μειώσεις δεν επαρκούν για να αντισταθμίσουν το πραγματικό κόστος που επωμίστηκαν τα προηγούμενα χρόνια.
Αναφορά στον πληθωρισμό και τις επιπτώσεις στα νοικοκυριά
Η Ο.Κ.Ε. κάνει ιδιαίτερη αναφορά στον πληθωρισμό και στις επιπτώσεις του στην αγοραστική δύναμη. Σημειώνει ότι, παρά την αύξηση των ονομαστικών εισοδημάτων λόγω πληθωρισμού, δεν υπήρξε αντίστοιχη τιμαριθμική αναπροσαρμογή των φορολογικών κλιμακίων, με αποτέλεσμα το φορολογικό βάρος για τα νοικοκυριά να είναι μεγαλύτερο.
Ειδικότερες επισημάνσεις της Ο.Κ.Ε.
Η γνωμοδότηση της Ο.Κ.Ε. περιλαμβάνει σειρά ειδικότερων παρατηρήσεων και επισημάνσεων:
- Ελάχιστη ελάφρυνση για χαμηλόμισθους και συνταξιούχους:
Υπογραμμίζει ότι η ελάφρυνση που θα προκύψει από τα μέτρα του νομοσχεδίου για τους φορολογούμενους που αμείβονται με μισθούς ή συντάξεις στο ύψος του κατώτατου μισθού είναι ελάχιστη, δεδομένου ότι δεν τροποποιείται η χαμηλή κλίμακα φορολόγησης για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ το χρόνο.
Παράλληλα, παραμένει η εκτίναξη της φορολογικής επιβάρυνσης στο αμέσως επόμενο κλιμάκιο εισοδήματος (10.000 έως 20.000 ευρώ), έστω και αν ο συντελεστής φόρου στο κλιμάκιο αυτό μειώνεται κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες. - Καμία ελάφρυνση για εργαζόμενους άνω των 25 ετών και συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα:
Η Ο.Κ.Ε. σημειώνει ότι δεν προκύπτει ουσιαστική ελάφρυνση για εργαζόμενους άνω των 25 ετών ή συνταξιούχους των οποίων τα ετήσια εισοδήματα από εργασία ή σύνταξη δεν υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ.
Ειδικά για τους εργαζόμενους άνω των 25 ετών, δεν ελαφρύνονται όλοι όσοι εργάζονται με μερική απασχόληση ή για μικρό χρονικό διάστημα μέσα στο έτος.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές μητέρες με ανήλικα παιδιά επιλέγουν να εργάζονται με μερική απασχόληση για μεγάλο χρονικό διάστημα, η Ο.Κ.Ε. κρίνει ότι πρέπει να υιοθετηθούν μέτρα ελάφρυνσης και για αυτή την κατηγορία εργαζομένων. - Περιορισμένο όφελος από την αύξηση του κατώτατου μισθού:
Υποστηρίζει ότι η αναμενόμενη και το 2026 αύξηση των κατώτατων ορίων αμοιβών θα περιορίσει ακόμη περισσότερο το όφελος από τη μείωση των φορολογικών συντελεστών.
Αυτό θα συμβεί επειδή πολλά εισοδήματα θα ανέβουν πάνω από το όριο των 10.000 ευρώ, όπου ο συντελεστής φόρου, παρά τη μείωση από 22% σε 20%, παραμένει πολύ υψηλότερος από τον 9% που ισχύει έως τα 10.000 ευρώ. - Ανάγκη για τιμαριθμοποίηση της κλίμακας:
Η Ο.Κ.Ε. τονίζει ότι η απουσία τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας, μετά από μακροχρόνια πληθωριστική πίεση, καθώς και η διατήρηση υψηλών συντελεστών έμμεσων φόρων, έχουν μειώσει σημαντικά την πραγματική αξία των εισοδημάτων. Οι αρνητικές συνέπειες είναι βαρύτερες για τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα.
Συνεπώς, παραμένει η ανάγκη για περαιτέρω βελτιώσεις στη φορολογική κλίμακα, ειδικά για τα χαμηλά εισοδηματικά κλιμάκια.
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Κατά την Ο.Κ.Ε., ακόμη μικρότερη είναι η ελάφρυνση για τους ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι φορολογούνται βάσει τεκμαρτού προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος.
Η Επιτροπή εξηγεί ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός πως ο χρόνος πρώτης εφαρμογής των νέων, χαμηλότερων συντελεστών φορολόγησης τοποθετείται στο δεύτερο εξάμηνο του 2027, έπειτα από την εφαρμογή του νέου αυξημένου κατώτατου μισθού. Παράλληλα, οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό προμηνύουν περαιτέρω συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.
Επιπρόσθετα, συνεκτιμώντας όλες τις παραμέτρους προσδιορισμού του τεκμαρτού εισοδήματος, καθώς και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των νέων συντελεστών (δηλαδή τη φορολογική δήλωση του 2027), η Ο.Κ.Ε. εκτιμά ότι η μείωση των συντελεστών θα έχει περιορισμένο όφελος, ή απλώς θα σταθεροποιήσει προσωρινά τη φορολογική επιβάρυνση για τα υποθετικά εισοδήματα.
Φ.Π.Α. και ΕΝΦΙΑ
Αναφερόμενη στη διάταξη για τη μείωση των συντελεστών Φ.Π.Α. κατά 30% σε νησιά του Αιγαίου με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους, η Επιτροπή επισημαίνει ότι «αναδύονται ερωτήματα για τη διακριτή μεταχείριση των νησιών του Αιγαίου, ανάλογα με τον πληθυσμό και τη γεωγραφική ενότητα στην οποία ανήκουν».
Σχολιάζοντας, επίσης, τη διάταξη για τη μείωση και εν συνεχεία κατάργηση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. πρώτης κατοικίας σε μικρούς οικισμούς, η Ο.Κ.Ε. αναφέρει ότι και εκεί τίθενται ζητήματα κριτηρίων – «για τα κριτήρια βάσει των οποίων προκρίνεται η ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση οικισμών με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους έναντι άλλων μεγαλύτερων, ανεξαρτήτως των ειδικών οικονομικών χαρακτηριστικών τους».
Τεκμήρια διαβίωσης και εισοδήματα από ενοίκια
Η Επιτροπή χαρακτηρίζει θετική την οριζόντια μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, τονίζοντας ωστόσο ότι «δεν αίρεται ο ανορθολογισμός φορολόγησης υποθετικών εισοδημάτων». Το ίδιο φαινόμενο, σημειώνει, ισχύει και για τον τεκμαρτό προσδιορισμό φορολογητέου εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι οι προτεινόμενες ενδιάμεσες κλίμακες φορολόγησης για εισοδήματα από ενοίκια κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, καθώς οι ισχύουσες σήμερα κλίμακες εκτινάσσονται υπερβολικά από ένα ύψος εισοδήματος και μετά.
Συνολικά, η Ο.Κ.Ε. θεωρεί ότι το νομοσχέδιο περιλαμβάνει θετικά βήματα, ωστόσο η ανισορροπία στη φορολογική επιβάρυνση παραμένει.
Η Επιτροπή υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο δίκαιη κατανομή των ελαφρύνσεων, με έμφαση στα χαμηλά και ευάλωτα εισοδήματα, καθώς και για περαιτέρω προσαρμογές στη φορολογική κλίμακα ώστε να αντανακλά τις πραγματικές οικονομικές συνθήκες.
