Τι είναι ευτυχία; Τι κάνει τελικά ευτυχισμένο έναν άνθρωπο; Η σκηνοθέτιδα Εύα Στέφα επαναφέρει στη σκηνή το διάσημο παραμύθι του Όσκαρ Ουάιλντ «Ευτυχισμένος Πρίγκιπας» που πραγματεύεται αυτά ακριβώς τα ερωτήματα σε μια παράσταση για μικρούς και μεγάλους.
Η πλοκή του έργου ακολουθεί ένα χελιδόνι το οποίο ξεκινάει το καθιερωμένο ταξίδι του για να μεταναστεύσει στην Αίγυπτο. Στη διαδρομή αποφασίζει να ξεκουραστεί κάτω από ένα άγαλμα. Το άγαλμα ξαφνικά έρχεται στη ζωή και, σχεδόν απεγνωσμένα, του ζητάει να συνεργαστούν για να βοηθήσουν τους ανθρώπους που το άγαλμα τόσο καιρό παρατηρεί από ψηλά ότι υποφέρουν. Ζητάει από το χελιδόνι να τους μοιράσει το χρυσάφι που έχει πάνω του. Το χελιδόνι διστάζει αρχικά αλλά αποφασίζει να το κάνει. Η ενσυναίσθησή του ξύπνησε δηλαδή επειδή εγκατέλειψε τη συνηθισμένη του εκδρομή και αλλάζει τη ζωή και των δύο.
« Η υπόθεση είναι σχετικά απλή, αλλά έχει πάρα πολλά επίπεδα ανάγνωσης» εξηγεί η κ. Στέφα στο emakedonia.gr.
Το τέλος του παραμυθιού, όπως το έγραψε ο Όσκαρ Ουάιλντ στην πραγματικότητα είναι απαισιόδοξο. Η κ. Στέφα αποφάσισε να παρέμβει και να δώσει μια πιο αισιόδοξη προοπτική.
«Αλλάξαμε την κατάληξη, χωρίς να γίνεται ουτοπική ή μη ρεαλιστική. Δίνουμε μια ενδιαφέρουσα και αισιόδοξη προοπτική και φτιάξαμε μια παράσταση που μπορούν να την παρακολουθήσουν θεατές κάθε ηλικίας. Η παράσταση έχει πολλά επίπεδα, κάθε ηλικία μπορεί να ταυτιστεί και με διαφορετικές εικόνες. Μπορεί να το παρακολουθήσει όλη η οικογένεια και μετά να κάτσει να συζητήσει γι’ αυτό.
Αυτό είναι και αυτό που μας ενδιαφέρει, το λεγόμενο οικογενειακό θέατρο για να θέσουμε κυρίως ερωτήματα για το θέμα της ενσυναίσθησης που είναι ένα πολύ καίριο ζήτημα της εποχής μας» σημειώνει και προσθέτει πως «δεν είναι καθόλου τυχαίο που πλέον στα σχολεία πλέον υπάρχει στόχευση να μυηθούν τα παιδιά από μικρή ηλικία στον εθελοντισμό και την αλληλεγγύη. Είναι κάτι που μας λείπει. Να φύγουμε από το εγωκεντρισμό μας και να παρατηρήσουμε τους ανθρώπους γύρω μας, όχι όμως με το αίσθημα της φιλανθρωπίας, γιατί αυτή εξ ορισμού αμέσως δημιουργεί σχέσεις ανωτερότητας και κατωτερότητας.»
Και συνεχίζει: «όλοι είμαστε ίσοι σε αυτόν τον κόσμο. Ο ένας στηρίζει τον άλλον και τελικά, όπως παρατηρούμε, αυτό που κάνει ευτυχισμένο τον άνθρωπο είναι να μοιράζεται. Οπότε και αυτό περνάει μέσα στο παραμύθι: να μοιράζεσαι, να μπαίνεις στη θέση των άλλων, να επεμβαίνεις, να φεύγεις από τις συνηθισμένες σου διαδρομές, να παρατηρείς τον κόσμο και να μην νομίζεις ότι εσύ είσαι και το κέντρο του. Όσο ασχολούμαστε με το ‘εγώ’ μας, κάνουμε συνεχώς διαδρομές χελιδονιού, μπρος-πίσω-μπρος-πίσω και δεν γύρω μας. Πρέπει να ξεφύγουμε από αυτό όχι μόνο για να ανακαλύψουμε πού βρίσκεται η δυστυχία, αλλά για να βρούμε και πού βρίσκεται και η ομορφιά της ζωής. Η κοινωνική αδικία μάλλον δεν είναι εύκολο να σταματήσει να υπάρχει, αλλά αν αντλήσουμε τις δυνάμεις μας, ο καθένας με ό,τι καλύτερο διαθέτει, μπορούμε να αντισταθούμε. Όχι δεν είναι όλα υπέροχα, αλλά σε κάποια πράγματα μπορούμε να τα διορθώσουμε.»
Η παράσταση αξιοποιεί στοιχεία εκπαιδευτικού δράματος: παιχνίδια ρόλων, μεταμορφώσεις αντικειμένων, ανοιχτό τέλος που επιτρέπει στον θεατή να διαμορφώσει τη δική του εκδοχή της ιστορίας. Ο Γιάννης Ξενιτόπουλος παίζει τον Πρίγκιπα, η Θεοδώρα Μωυσιάδου το Χελιδόνι και η Δόμνα Κοτσουπάκη μια ηθοποιό που υποδύεται πολλούς διαφορετικούς ρόλους.
Στην παράσταση χρησιμοποιούνται διαφορετικά αφηγηματικά μέσα για να καλλιεργηθεί η φαντασία των παιδιών. Όλα τα αντικείμενα μεταμορφώνονται και γεννιούνται μπροστά στα μάτια του θεατή, αλλάζουν μορφή και περιεχόμενο. Το έργο έχει μεταφερθεί στο 2025 και την σύγχρονη κοινωνία. Η δραματουργία εμπλουτίζεται και με διάφορα κείμενα από άλλες πηγές: έχει ποίηση, άλλα παραμύθια μέσα ενώ «η παράσταση χρησιμοποιεί το χιούμορ ως μια γλυκόπικρη αντιμετώπιση της πραγματικότητας» όπως σημειώνει η κ. Στέφα.
Το παραμύθι «Ο Ευτυχισμένος Πρίγκιπας» διδάσκεται επίσημα στην Δ΄ Δημοτικού, και τα νοήματά του μπορούν να γίνουν κατανοητά ήδη από την Α' Δημοτικού, προσθέτει.
Η ίδια, ως εκπαιδευτικός θεατρικής αγωγής σε Δημοτικό σχολείο, γνωρίζει καλά τον παιδικό ψυχισμό. «Βλέπω πόσα πολλά καταλαβαίνουν τα παιδιά, ακόμη κι αν δεν μπορούν πάντα να το εκφράσουν. Στα εργαστήρια δεξιοτήτων, όπου διδάσκεται η ενεργή πολιτειότητα, η συμπερίληψη και η αλληλεγγύη, χρησιμοποιούμε πολύ το θέατρο ως βιωματικό μέσο.
Το μάθημα δεν απευθύνεται σε μια ομοιογενή ομάδα καθώς κάθε τάξη έχει τεράστια ποικιλία χαρακτήρων, και η πρόκληση είναι να αφυπνίσει σε όλα τα παιδιά το ενδιαφέρον για τις τέχνες» εξηγεί υπογραμμίζοντας πως «η τέχνη είναι εξαιρετικό εργαλείο βιωματικής μάθησης».
Κατά τη γνώμη της «όλα τα παιδιά πρέπει να δοκιμάζουν όλες τις τέχνες όσο είναι μικρά και να επιλέγουν ή να απορρίπτουν μόνα τους, κατά βούληση». Και συνεχίζει λέγοντας πως «μέσα από το θέατρο τα παιδιά μπορούν να μάθουν τα πάντα, χωρίς να έχουν την αίσθηση ότι κάνουν μάθημα. Είναι παιχνίδι, αλλά με κανόνες, δομή, αρχή-μέση-τέλος. Η ίδια η ιστορία του θεάτρου το επιβεβαιώνει: στην αρχαία Αθήνα ήταν το “σχολείο του λαού”, που έθετε ερωτήματα για τον άνθρωπο, την πόλη, τον ηγέτη, την ευθύνη.»
Η ίδια αυτή τη περίοδο κάνει την διδακτορική διατριβή της στο πώς μπορεί η θεατρική αγωγή να αξιοποιηθεί για τη διδασκαλία των φυσικών επιστημών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. «Τα παιδιά θεωρούν ότι η επιστήμη είναι κάτι απρόσιτο, είναι για λίγους, για έξυπνους και δεν μας αφορά. Δεν είναι καθόλου έτσι. Η επιστήμη είναι η ιστορία της ανθρώπινης σκέψης και συνδέεται άμεσα με τον άνθρωπο. Προσωπικά θεωρώ ότι μπορεί να έχει πολύ θετικό πρόσημο και για τα παιδιά. Πρέπει να τα κάνουμε να την αγαπήσουν και όχι να την φοβούνται. Άλλωστε η επιστήμη και η τέχνη έχουν κοινή αφετηρία, το ερώτημα "τι θα συνέβαινε αν". Και τα δύο απαιτούν φαντασία αλλά και βαθιά πειθαρχία. Δεν είναι κόσμοι απομακρυσμένοι, και αυτό είναι που προσπαθώ να δείξω στα παιδιά τόσο στο θέατρο όσο και το σχολείο» καταλήγει η κ. Στέφα.
INFO
Ευτυχισμένος Πρίγκηπας
Στο Artbox Fagrani για 4 Κυριακές (30/11, 7/12, 14/12 και 21/12) στις 17:00 η ώρα.
Εισιτήρια: more.com
