Ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία: Πρόταση-αντίβαρο στο σχέδιο Τραμπ ετοιμάζουν οι Ευρωπαίοι

- Newsroom

Υψηλού επιπέδου συνομιλίες ξεκινούν από αύριο Κυριακή, ανώτατοι Βρετανοί καιΕυρωπαίοι αξιωματούχοι για το προτεινόμενο ειρηνευτικό σχέδιο που πρότεινε ο Ντόναλντ Τραμπ για τον πόλεμο μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.

Οι πιο στενοί σύμμαχοι της Ουκρανίας πραγματοποίησαν έκτακτες συνομιλίες στο περιθώριο της συνόδου της G20 στη Νότια Αφρική, σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τον Ντόναλντ Τραμπ από το να πιέσει το Κίεβο να παραδώσει μεγάλες εκτάσεις εδάφους στη Ρωσία στο πλαίσιο μιας άνισης ειρηνευτικής συμφωνίας.

Σύμφωνα με το iefimerida.gr οι δυτικές κυβερνήσεις ήταν κατ’ ιδίαν σοκαρισμένες και απογοητευμένες από το νέο προσχέδιο των 28 σημείων για μια ειρηνευτική συμφωνία από την ομάδα του Αμερικανού προέδρου αυτή την εβδομάδα, θεωρώντας το ως προσπάθεια να εξαναγκαστεί η Ουκρανία να δώσει στον Βλαντιμίρ Πούτιν ό,τι επιθυμεί.

Η ΕΕ, η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο θα συμμετάσχουν σε υψηλού επιπέδου διαπραγματεύσεις για το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν την Κυριακή στην Ελβετία, δήλωσε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος στο POLITICO. Το γεγονός ότι Βρετανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα έχουν θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων συνιστά σημαντική εξέλιξη για τους Ευρωπαίους, οι οποίοι είχαν αποκλειστεί από την πρόσφατη αμερικανική πρωτοβουλία για ειρήνη.

Ψάχνουν αντίμετρα και εναλλακτικές προτάσεις

Σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους που γνωρίζουν το θέμα και μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εργάζονται πλέον πυρετωδώς πάνω σε αντίμετρα και εναλλακτικές προτάσεις που θα παρουσιάσουν στον Τραμπ, σε μια προσπάθεια να αμβλύνουν τις πιο προβληματικές πτυχές του αμερικανικού σχεδίου.

Περισσότεροι από δώδεκα ηγέτες, μεταξύ των οποίων ο Φρίντριχ Μερτς της Γερμανίας, ο Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας, ο Κιρ Στάρμερ του Ηνωμένου Βασιλείου, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν της ΕΕ, ο Αλεξάντερ Στουμπ της Φινλανδίας και ο Μαρκ Κάρνεϊ του Καναδά, συναντήθηκαν για μια επείγουσα συζήτηση στη σύνοδο της G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ, προκειμένου να συντονίσουν την αντίδρασή τους μαζί με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Η κοινή δήλωση των Ευρωπαίων ηγετών

«Το προσχέδιο αποτελεί μια βάση που θα χρειαστεί περαιτέρω επεξεργασία», ανέφεραν οι ηγέτες σε κοινή δήλωση μετά τη συζήτηση για το σχέδιο Τραμπ. «Είμαστε ξεκάθαροι στην αρχή ότι τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν διά της βίας. Μας ανησυχούν επίσης οι προτεινόμενοι περιορισμοί στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας, οι οποίοι θα άφηναν την Ουκρανία ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση.»

Οι ηγέτες επανέλαβαν τη «σταθερότητα» της συνεχιζόμενης υποστήριξής τους προς την Ουκρανία και υπογράμμισαν ότι οποιεσδήποτε προβλέψεις σε μια ειρηνευτική συμφωνία που αφορούν την ΕΕ ή το ΝΑΤΟ θα απαιτούσαν την κατάλληλη «συναίνεση» από τα μέλη αυτών των πολυεθνικών οργανισμών.

Συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ στην Ελβετία- Ποιοι θα συμμετάσχουν

Ο Ρουστέμ Ουμερόφ, γραμματέας του ουκρανικού συμβουλίου εθνικής άμυνας και ασφάλειας, επιβεβαίωσε νωρίτερα το Σάββατο ότι η Ουκρανία σχεδιάζει να πραγματοποιήσει συνομιλίες υψηλού επιπέδου με αξιωματούχους των ΗΠΑ στην Ελβετία. Οι συνομιλίες αναμένεται να ξεκινήσουν την Κυριακή, με τη συμμετοχή συμβούλων εθνικής ασφάλειας από την Ουκρανία, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και την ΕΕ, σύμφωνα με τον ανώτερο Ευρωπαίο αξιωματούχο που αναφέρθηκε παραπάνω.

Για την ΕΕ, αναμένεται να παραστεί ο επικεφαλής του γραφείου της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Μπγιορν Ζάιμπερτ.

Ο κύριος στόχος των φίλων της Ουκρανίας είναι να ενισχύσουν τη θέση του Ζελένσκι και να διασφαλίσουν ότι έχει δημόσια στήριξη για ό,τι ακολουθήσει. Αν και κανένας από τους συμμάχους της Ουκρανίας δεν συμμετείχε στη σύνταξη του σχεδίου Τραμπ ούτε δήλωσε ότι το θεωρεί δίκαιο, φρόντισαν να μην απορρίψουν ευθέως το σχέδιο των 28 σημείων, φοβούμενοι μήπως προκαλέσουν τον απρόβλεπτο Αμερικανό πρόεδρο.

Γιατί δεν αποδέχονται οι Ευρωπαίοι ηγέτες το προσχέδιο Τραμπ

Αντίθετα, οι σύμμαχοι του Κιέβου εργάζονται εντατικά στο παρασκήνιο για να διαμορφώσουν εναλλακτικές λύσεις στο σχέδιο Τραμπ που θα προστατεύουν καλύτερα τα ουκρανικά και ευρωπαϊκά συμφέροντα, ανέφεραν οι αξιωματούχοι. Ωστόσο, είναι σαφές ότι κανένας από τους φίλους και συμμάχους της Ουκρανίας δεν θεωρεί αποδεκτό το «ακατέργαστο» σχέδιο Τραμπ και ορισμένοι δεν θέλουν να του δώσουν καμία αξιοπιστία.

Ένας διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε ότι η εμπλοκή με την αμερικανική πρόταση θα «προσέδιδε νομιμότητα σε κάτι που έχει καταρτιστεί χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας ή της Ευρώπης, ενώ οι συνέπειές του θα μας επηρέαζαν άμεσα. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί καν να αποτελέσει βάση συζήτησης».

Τι θα συμβεί εάν ο Ζελένσκι αρνηθεί το προσχέδιο

Οι κρίσιμες συνομιλίες στο Γιοχάνεσμπουργκ διεξήχθησαν καθώς η κυβέρνηση Τραμπ ενέτεινε τις πιέσεις προς τον Ζελένσκι να συμφωνήσει στους όρους του σχεδίου μέχρι την προθεσμία της Ημέρας των Ευχαριστιών, την επόμενη Πέμπτη. Αν ο Ζελένσκι αρνηθεί, ο Τραμπ θα μπορούσε να διακόψει την πρόσβαση της Ουκρανίας σε αμερικανικές πληροφορίες σχετικά με τις ρωσικές δραστηριότητες, καθώς και να σταματήσει την αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη — και τα δύο καθοριστικά για τη διατήρηση της ουκρανικής άμυνας τα τελευταία τρεισήμισι χρόνια.

Σε μια τέτοια περίπτωση, η Ουκρανία θα εξαρτιόταν σχεδόν αποκλειστικά από την ευρωπαϊκή βοήθεια — και οι ηγέτες της ΕΕ ήδη παλεύουν να βρουν τον τρόπο για να βοηθήσουν.

«Έχουμε εργαστεί για μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη με την Ουκρανία και για την Ουκρανία, μαζί με τους φίλους και τους εταίρους μας», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν μετά από συνάντηση με τον Ζελένσκι την Παρασκευή. «Έχουμε συζητήσει την τρέχουσα κατάσταση και είμαστε ξεκάθαροι ότι δεν πρέπει να υπάρχει τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία».

Η φον ντερ Λάιεν είχε επίσης συνομιλίες με τον Μακρόν, τον Στάρμερ και την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι.

Το αμερικανικό προσχέδιο θα απαιτούσε από την Ουκρανία να παραδώσει στον Πούτιν την περιοχή του Ντονμπάς, που βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή στα ανατολικά της χώρας, να περιορίσει τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις σε 600.000 προσωπικό και να αποκλειστεί μόνιμα η ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ.

Ο Τραμπ εντείνει την πίεσή του για μια ειρηνευτική συμφωνία σε μία ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή για τον Ζελένσκι — ο οποίος προσπαθεί να αντιμετωπίσει ένα διογκούμενο σκάνδαλο διαφθοράς — και αυτό αποτελεί μέρος της στρατηγικής. Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η αδυναμία του Ζελένσκι στο εσωτερικό θα κάνει πιο πιθανό να δεχθεί τους όρους τους.

Ο ίδιος ο Ζελένσκι δήλωσε την Παρασκευή ότι η χώρα του αντιμετωπίζει «μία από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία της» και μπορεί να αναγκαστεί να επιλέξει ανάμεσα στο να χάσει την «αξιοπρέπειά» της ή έναν «βασικό εταίρο».

Προθεσμία μέχρι την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου

Ο Πούτιν, στο μεταξύ, τάσσεται υπέρ της συμφωνίας του Τραμπ, η οποία περιλαμβάνει το ξεπάγωμα των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, καθώς και την προετοιμασία για πιθανά κερδοφόρα έργα ανοικοδόμησης από τα οποία θα επωφεληθούν οι ΗΠΑ. Η αμερικανική πρόταση προτείνει επίσης ότι από την ειρήνη θα προκύψουν μελλοντικά ρωσο-αμερικανικά έργα.

Σε μια ακόμη ενόχληση για τις Βρυξέλλες, ο φιλορώσος ηγέτης της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, υποστήριξε επίσης το αμερικανικό σχέδιο.

Δεν είναι σαφές τι θα συμβεί εάν η Ουκρανία δεν αποδεχθεί τη συμφωνία έως την προθεσμία της Πέμπτης που έχει θέσει ο Τραμπ. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σημειώνουν ότι ο Τραμπ συχνά θέτει προθεσμίες — τόσο στον Πούτιν όσο και σε εμπορικούς εταίρους — οι οποίες συχνά λήγουν χωρίς συνέπειες. Μια πιθανή εκδοχή είναι ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να διακόψουν την παροχή πληροφοριών στις ουκρανικές δυνάμεις — κάτι που ο Τραμπ έχει κάνει και στο παρελθόν — για να την επαναφέρουν στη συνέχεια.