Δημοτική Αστυνομία: «Κόφτης» στην πληρωμή ξεχασμένων από τριετίας κλήσεων

Στη διαγραφή εκατομμυρίων μη βεβαιωμένων κλήσεων, κυρίως για παράνομη στάθμευση, αναγκάζονται να προχωρούν πλέον Δήμοι της χώρας, όσοι διαθέτουν στελεχωμένη δημοτική αστυνομία, αφού δεν μπορούν στο εξής να προβούν στην είσπραξη των προστίμων, εφόσον έχει παρέλθει τριετία.

Το μέτρο αυτό παρότι δεν τους ευνοεί, καθώς στερούνται έσοδα από την είσπραξη παλιών, μη βεβαιωμένων κλήσεων, οι Δήμοι είναι υποχρεωμένοι να το τηρήσουν με βάση τη νέα εγκύκλιο του υπουργείο Εσωτερικών, που καθιστά σαφές στους ΟΤΑ ότι τα συγκεκριμένα πρόστιμα παραγράφονται μετά την παρέλευση τριετίας και πρέπει να διαγράφονται.

Σύμφωνα με πληροφορίες οι περισσότεροι Δήμοι της χώρας δείχνουν ότι εφαρμόζουν πλέον την οδηγία του ΥΠΕΣ που αφορά στα πρόστιμα της Δημοτικής Αστυνομίας, που παραγράφονται μετά από τρία χρόνια, εφόσον δεν έχουν ταμειακοποιηθεί, αφού η ίδια οδηγία του διευκρινίζει οριστικά το πλαίσιο παραγραφής των προστίμων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) που επιβάλλονται από τη Δημοτική Αστυνομία. Επί της ουσίας η ρύθμιση αυτή βασίζεται στον νόμο 542/1977, αλλά πολλοί Δήμοι την παραβίαζαν συστηματικά.

Αντιδήμαρχοι με χαρτοφυλάκιο στη Δημοτική Αστυνομία εξήγησαν στη «ΜτΚ» ότι οι πολίτες θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους και το γεγονός ότι εφόσον έχουν ενημερωθεί πριν περάσουν τρία χρόνια δεν παραγράφεται η οφειλή ακόμα και μετά την παρέλευση τριετίας. Εκτιμούν μάλιστα ότι το μεγάλο πρόβλημα δημιουργείται, επειδή οι βάσεις δεδομένων του δημοσίου σε σχέση με το τι χρωστούν οι πολίτες δεν είναι ενοποιημένες. Ως εκ τούτου, μία κλήση που εκδόθηκε σε ένα δήμο δεν περνάει αμέσως στις οφειλές του πολίτη στην ΑΑΔΕ, οπότε πιθανότατα δεν γνωρίζει καν ότι έχει κάποια οφειλή.

Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για εκατομμύρια κλήσεις, κυρίως για παράνομη στάθμευση, που είχαν βεβαιωθεί από Δημοτικές Αστυνομίες ανά τη χώρα, αλλά παρέμεναν επί χρόνια στα… συρτάρια και ανασύρθηκαν πολλά χρόνια αργότερα.

Ο Συνήγορος έσωσε από την ταλαιπωρία χιλιάδες πολίτες

Η απόφαση πάντως του υπουργείου Εσωτερικών δεν ελήφθη τυχαία, αντίθετα η ηγεσία του έλαβε πολύ σοβαρά υπόψη της σειρά δικαστικών αποφάσεων και παρεμβάσεων του Συνηγόρου του Πολίτη, αλλά και τα πορίσματα των εκθέσεών του. Η Αρχή αυτή δέχτηκε πολλές καταγγελίες πολιτών για παράνομη είσπραξη παλιών προστίμων, αναφέροντας ότι πολλοί Δήμοι, παράνομα, επιχείρησαν να εισπράξουν αυτά τα πρόστιμα, είτε αποστέλλοντας ειδοποιητήρια, είτε μπλοκάροντας την έκδοση φορολογικής ενημερότητας μέσω της ΑΑΔΕ, είτε ακόμα προχωρώντας σε κατασχέσεις λογαριασμών.

Ειδικότερα, ο Συνήγορος του Πολίτη, ήδη από το 2012, είχε αποτυπώσει τις θέσεις του σε σχέση με τη βεβαίωση των οφειλών από παραβάσεις ΚΟΚ σε πόρισμα που απέστειλε προς το υπουργείο Εσωτερικών και τα συναρμόδια υπουργεία.

Κατά την άποψη της Αρχής, η Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης (κλήση) αποτελεί νόμιμο τίτλο βεβαίωσης και η ταμειακή βεβαίωση των προστίμων ΚΟΚ θα πρέπει να διενεργείται αυστηρά εντός τριετίας, η οποία ξεκινά από τη λήξη του έτους εντός του οποίου αποκτήθηκε η κλήση.

Η ίδια άποψη διατυπώθηκε έκτοτε επανειλημμένα σε Ετήσιες Εκθέσεις, στην Ειδική Έκθεση (2018) με τίτλο «Έσοδα δήμων και κράτος Δικαίου», αλλά και σε συναντήσεις εργασίας με δημοτικές οικονομικές υπηρεσίες, καθώς και στο πλαίσιο παρεμβάσεων και εγγράφων προς το υπουργείο Εσωτερικών και τους δήμους της χώρας, τόσο πριν όσο και μετά την έκδοση των νέων νομοθετικών ρυθμίσεων για τις προθεσμίες βεβαίωσης των δημοτικών εσόδων (ν. 5027/2023 και ν. 5043/2023).

Εντέλει την πάγια θέση της Αρχής υιοθέτησε και το υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο με πρόσφατο διευκρινιστικό έγγραφό του προς τους ΟΤΑ όλης της χώρας, καθιστά σαφές ότι, σε εφαρμογή του άρθρου 71 του ν. 542/1977 «... σε περίπτωση που κατά το παρελθόν κάποιος Δήμος προέβη σε ταμειακή βεβαίωση ενός προστίμου του ΚΟΚ μετά την πάροδο τριών ετών από την απόκτηση του τίτλου βεβαίωσης, η συγκεκριμένη βεβαίωση θεωρείται ως μη νόμιμη και ο Δήμος έχει χάσει την αξίωσή του να ζητάει την καταβολή της οφειλής».

Σε συνέχεια του εγγράφου του υπουργείου, ο Συνήγορος του Πολίτη έγινε αποδέκτης μεγάλου αριθμού αναφορών από πολίτες από τους οποίους οι Δήμοι αναζητούν οφειλές από παραβάσεις ΚΟΚ που έχουν βεβαιωθεί μετά το πέρας της τριετούς αποσβεστικής προθεσμίας.

Ειδικότερα στον Συνήγορο προσέφυγαν: Πολίτες στους οποίους είχαν γνωστοποιηθεί σχετικές οφειλές και δεν τις είχαν ακόμα καταβάλει, πολίτες οι οποίοι είχαν εξοφλήσει σχετικές οφειλές, με τον φόβο των προσαυξήσεων και πολίτες στους οποίους είχαν επιβληθεί ήδη μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης και οι οφειλές είτε είχαν εισπραχθεί είτε επρόκειτο να εισπραχθούν μέσω αυτών.

Ο Συνήγορος παρενέβη σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, ζητώντας την επανεξέτασή τους και συγκεκριμένα τη διαγραφή των οφειλών, την άρση των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης και την επιστροφή των καταβληθέντων ποσών, ανάλογα με την περίπτωση.

Θετική ανταπόκριση στις παρεμβάσεις της Αρχής και συμμόρφωση με τις οδηγίες του υπουργείου σημειώθηκε από σημαντικό αριθμό Δήμων, όπως Αθηναίων, Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Θέρμης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Ξάνθης, Σπάτων-Αρτέμιδος κ.ά.

Τέλος στην ταλαιπωρία των πολιτών

Η νέα οδηγία του υπουργείου Εσωτερικών φαίνεται ότι προστατεύει τους πολίτες από εκπρόθεσμες ή αδικαιολόγητες απαιτήσεις για παλαιά πρόστιμα. Οι Δήμοι οφείλουν στο εξής να ελέγχουν αν έχει παρέλθει η τριετία πριν προχωρήσουν σε ταμειακή βεβαίωση ή είσπραξη.

Αρκετοί Δήμοι έχουν ήδη αναβαθμίσει τα πληροφοριακά τους συστήματα, ώστε να εντοπίζονται αυτόματα τα παραγεγραμμένα πρόστιμα και να αποφεύγονται νέες ειδοποιήσεις για οφειλές που δεν είναι πλέον νόμιμα απαιτητές, αλλά αυτό δεν ισχύει στην πλειονότητα των ΟΤΑ.

Η παρέμβαση του ΥΠΕΣ, σύμφωνα με αρμόδιους αντιδημάρχουςς, ήταν αδήριτη ανάγκη, η οποία, όπως αν αναφέρουν αναδείχθηκε μέσα από δεκάδες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, πολίτες στους οποίους γνωστοποιήθηκαν καθυστερημένες οφειλές, οδηγοί που πλήρωσαν πρόστιμα υπό τον φόβο προσαυξήσεων, αλλά και περιστατικά επιβολής αναγκαστικών μέτρων για πρόστιμα εκτός νόμιμου χρονικού ορίου.

Πολλοί Δήμοι μάλιστα, αναζητούσαν διευκρίνιση για το πότε ακριβώς ξεκινά η τριετής προθεσμία, με ορισμένους να θεωρούν πως αυτή αρχίζει όταν λάβουν τα στοιχεία του παραβάτη, και όχι από το έτος της παράβασης. Έτσι το υπουργείο Εσωτερικών μετά και τις εκθέσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, αναγκάστηκε να βάλει οριστικό τέλος στις όποιες ερμηνείες Δήμων ξεκαθαρίζοντας το νέο ισχύον πλαίσιο.

Για τον Συνήγορο επίσης, η εξέλιξη αυτή συμβάλλει ουσιαστικά στην αποκατάσταση της έννομης τάξης και στη θωράκιση των δικαιωμάτων των πολιτών απέναντι σε παράνομες οικονομικές αξιώσεις από Δήμους και άλλους φορείς του δημοσίου.

Δήμος Θεσσαλονίκης:

Οι ψηφιακές κλήσεις βάζουν τέλος στο «δεν ήξερα»

Στον Δήμο Θεσσαλονίκης εργώδης ήταν σχεδόν από την πρώτη μέρα η προσπάθεια της διοίκησης του Στέλιου Αγγελούδη για την είσπραξη βεβαιωμένων προστίμων για παράνομη στάθμευση, καθώς μέχρι και τα τέλη του 2024 είχε εισπράξει ποσό που άγγιξε τα 8 εκατ. ευρώ. Νωρίτερα η διοίκηση του Δήμου είχε βεβαιώσει ταμειακά πρόστιμα άνω των 10 εκατ. ευρώ για την περασμένη χρονιά, ενώ σήμερα παρελθούσες κλήσεις έχουν ενημερωθεί σε ποσοστό που φτάνει το 96%.

«Σε όσους δεν έχουν βεβαιωθεί ταμειακά παίρνουν την άγουσα για να παραγραφούν ή να πληρωθούν και να γίνει άρση της οφειλής» τόνισε στη «ΜτΚ» ο αντιδήμαρχος Δημοτικής Αστυνομίας, Κώστας Τσιαπακίδης, εξηγώντας παράλληλα ότι πλέον στον Δήμο Θεσσαλονίκης υπάρχει ένα πρόβλημα λιγότερο σχετικά με όλη αυτή τη σύνθετη διαδικασία.

Και αυτό, καθώς, όπως είπε, στον κεντρικό Δήμο εγκαταστάθηκε ένα πληροφοριακό σύστημα για την έκδοση ψηφιακών παραβάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, μέσω του οποίου ελέγχεται και βεβαιώνεται ψηφιακά το σύνολο των παραβάσεων του ΚΟΚ. Μέσω ειδικής συσκευής και συνδεδεμένου σε αυτή φορητού εκτυπωτή, οι Δημοτικοί Αστυνομικοί πραγματοποιούν τους ελέγχους και εκδίδουν τις παραβάσεις, οι οποίες εν συνεχεία τοποθετούνται στον ανεμοθώρακα (παρμπρίζ) των οχημάτων. Οι πολίτες μπορούν να πληρώσουν τις κλήσεις ηλεκτρονικά, μέσω του κωδικού RF που είναι τυπωμένος στο σώμα της παράβασης.

Με τον τρόπο αυτό, οι παραβάτες οδηγοί πληρώνουν ηλεκτρονικά τις κλήσεις τους χωρίς να χρειαστεί να ταλαιπωρούνται με μετακινήσεις στο δημαρχείο και στα δημοτικά διαμερίσματα, ενώ θα εξοικονομούνται εργατοώρες και ανθρώπινο δυναμικό από τις υπηρεσίες του δήμου Θεσσαλονίκης.

Αγώνας δρόμου για τη διοίκηση

Μιλώντας για τη νέα οδηγία του υπουργείου Εσωτερικών ο κ. Τσιαπακίδης σημείωσε ότι στην ουσία η οδηγία αυτή ήταν σε ισχύ και στο παρελθόν και οι Δήμοι γνώριζαν ότι αν μέσα στην τριετία δεν βεβαιωθούν οι κλήσεις για τον ΚΟΚ, αυτές παραγράφονται. «Εμείς ως νέα διοίκηση επιδοθήκαμε σε αγώνα δρόμου για να εισπράξουμε βεβαιωμένα πρόστιμα και είχαμε αποτελέσματα» είπε και πρόσθεσε ότι πλέον με τη χρήση της τεχνολογίας για την έκδοση ψηφιακών κλήσεων ο πολίτης θα ξέρει τι γίνεται. «Στο εξής σε καμία περίπτωση οι πολίτες που παραβαίνουν τον ΚΟΚ δεν μπορούν να αμφισβητήσουν τον Δήμο και να πουν ότι δεν ενημερώθηκαν ή να πουν δεν ήξερα ότι είχα κλήση και ότι κάπου… χάθηκε» υπογράμμισε ο αντιδήμαρχος.

Δεν παρέλειψε μάλιστα να αναφέρει ότι πλέον τα ποσά δεν είναι μικρά και αμελητέα αφού φτάνουν και τα 50 ευρώ, τα οποία ακόμη και να θέλουν να… ξεχάσουν κάποιοι θα τους θυμίσει η εφορία θα τους τα παρακρατήσει. «Το σύστημά μας είναι τέτοιο που πλέον αυτόματα ενημερώνεται ο παραβάτης και ο Δήμος του στέλνει εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος το σχετικό ειδοποιητήριο» επισήμανε ο αντιδήμαρχος κ. Τσιαπακίδης. Κληθείς επίσης να απαντήσει για το νέο πληροφοριακό σύστημα και πώς το είδαν οι πολίτες, είπε ότι «μέχρι στιγμής δεν έχουμε αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα από τους πολίτες που ενημερώνονται με αυτό τον τρόπο για την παράβασή τους στον ΚΟΚ και τι πρέπει να κάνουν».

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 25-26.10.2025