Δημογραφικό: Οι νέοι στην Κεντρική Μακεδονία δεν κάνουν παιδιά ως τα 35 εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων

Ανεργία, ακρίβεια, έλλειψη θέσεων εργασίας, αλλά και η προσωπική επαγγελματική εξέλιξη, είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες που αποτρέπουν τους νέους ανθρώπους στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας να αποκτήσουν παιδιά, με το ηλικιακό όριο να ανεβαίνει πλέον στα 35 έτη.

Την ίδια ώρα σημειώνεται αλλαγή προτύπων σε σχέση με την οικογενειακή κατάσταση των νοικοκυριών, καθώς η δημιουργία οικογένειας δεν σημαίνει απαραίτητα τεκνοποίηση, είναι δηλαδή δυο στοιχεία που δεν συνδέονται μεταξύ τους, ενώ καταγράφεται σημαντική μείωση των θρησκευτικών γάμων και μεγάλη αύξηση των πολιτικών γάμων και των σύμφωνων συμβίωσης.

Στα πορίσματα αυτά, καταλήγει μεταξύ άλλων, μελέτη για το δημογραφικό που εκπονήθηκε για πρώτη φορά από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας καταγράφοντας τόσο στατιστικά δημογραφικά δεδομένα, όσο τους λόγους που οδηγούν στο δημογραφικό.

Η μελέτη, που διενήργησε η Palmos Analysis, παρουσιάστηκε σήμερα από την αντιπεριφερειάρχη Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μελίνα Δερμεντζοπουλου και τον διευθυντή Ερευνών της Palmos Analysis, Πασχάλη Τεμεκενιδη.

«Σημαντικό ποσοστό της τάξης του 30% των πολιτών ηλικίας 17 – 44 ετών δεν επιθυμούν ή διστάζουν να τεκνοποιήσουν, επικαλούμενοι συνδυασμό από οικονομικούς, προσωπικούς, επαγγελματικούς λόγους αλλά και λόγους τρόπου ζωής. Και αυτό για μας είναι εξαιρετικά σημαντικό», σημείωσε χαρακτηριστικά η αντιπεριφερειάρχης.

Ανέφερε μάλιστα ότι η τελική εικόνα που διαμορφώνεται από τη μελέτη είναι ότι το δημογραφικό πρόβλημα της Περιφέρειας είναι πολυπαραγοντικό, διαρθρωτικό και ήδη ορατό στην καθημερινότητα. «Η μελέτη», είπε, «καταδεικνύει ότι απαιτούνται άμεσα στοχευμένες παρεμβάσεις, ότι πρέπει να στοχεύσουμε σε πολιτικές που θα την κάνουν ελκυστική για νέους, οικογένειες και επενδύσεις, ενώ η αναστροφή της τάσης απαιτεί οικονομικές, κοινωνικές και χωρικές πολιτικές ταυτόχρονα », τόνισε η κ. Δερμεντζοπούλου.

Βοηθούν οι γονείς όσους έχουν παιδιά ως 17 ετών

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στις επτά Περιφερειακές Ενότητες της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, με αναλογική κατανομή με βάση την απογραφή μόνιμου πληθυσμού της ΕΛΣΤΑΤ 2021.

Το μέγεθος του δείγματος ήταν 1.203 άτομα, άνδρες και γυναίκες, 17 ετών και άνω.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα:

• Το 29% των ερωτηθέντων δεν έχει παιδιά, το 25% έχουν παιδιά μέχρι 17 ετών, το 24% έχουν παιδιά 18 έως 35 ετών και το 22% άνω των 35 .
• Το 50% όσων έχουν παιδιά μέχρι 17 ετών δηλώνουν ότι οι γονείς τους βοηθούν ή θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επίβλεψη των παιδιών τους όταν οι ίδιοι εργάζονται.
• 1 στους 4 μεταξύ όσων έχουν παιδιά μεταξύ 18 και 35 ετών (25%) δηλώνουν ότι τα παιδιά τους έχουν ήδη μετακομίσει και ζουν εκτός της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Ταυτόχρονα το 31% δηλώνουν ότι τα παιδιά τους σχεδιάζουν να μετακομίσουν από την περιοχή που διαμένουν σήμερα στο μέλλον.
• 6 στους 10 όσων δεν έχουν παιδιά δηλώνουν ότι θα θέλουν/θα ήθελαν να αποκτήσουν, έναντι 25% που δηλώνουν ότι δεν θέλουν/δεν θα ήθελαν, ενώ το 15% αναφέρουν ότι δεν είναι σίγουροι. Μεταξύ όσων δεν έχουν παιδιά αλλά δηλώνουν ότι θα ήθελαν να αποκτήσουν η πλειοψηφία δηλώνει ότι θα ήθελε να αποκτήσει δύο (2) παιδιά (58%), το 18% τρία, το 11% ένα και το 8% τέσσερα ή περισσότερα.
• Το 70% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι τα βγάζουν πέρα ίσα – ίσα με το εισόδημά τους. Περίπου 1 στους 5 (19%) αναφέρουν ότι έχουν τη δυνατότητα να αποταμιεύσουν ενώ το 11% δηλώνουν ότι υποχρεώνονται να ξοδεύουν από τις αποταμιεύσεις τους ή να δανείζονται για να βγάλουν πέρα.
• Το 69% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι το σημαντικότερο πρόβλημα που υπάρχει σήμερα στην περιοχή που κατοικεί είναι η ακρίβεια/η χαμηλή αγοραστική δύναμη και ακολουθούν η ανεργία/η έλλειψη θέσεων εργασίας όπως και η μείωση/γήρανση πληθυσμού (38%), οι κατάσταση των υποδομών (οδικό δίκτυο, σχολεία, νοσοκομεία κτλ με 36%) και η οικονομική ανάπτυξη (33%). Ακολουθούν η καθαριότητα (28%), η μετανάστευση των νέων/η ερημοποίηση της υπαίθρου (27%), οι συγκοινωνίες/ επικοινωνίες (25%), η εγκληματικότητα (24%), το περιβάλλον/ ρύπανση (21%), οι μετανάστες/πρόσφυγες (21%), ο πολιτισμός/ο αθλητισμός (13%) και η τουριστική ανάπτυξη (11%).

Μοιρασμένες οι απόψεις για την ικανοποίηση από την ποιότητα ζωής στην περιοχή κατοικίας, με την ελαφρά πλειοψηφία να δηλώνει ικανοποιημένη. Το 55% των ερωτηθέντων δηλώνουν «Πολύ» (7%) ή «Αρκετά» ικανοποιημένοι από την ποιότητα ζωής στην περιοχή τους. Στον αντίποδα, το 45% δηλώνουν «Λίγο» (34%) ή «Καθόλου» (11%) ικανοποιημένοι

Η μη καλά αμειβόμενη εργασία αιτία του δημογραφικού

Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (53%) θεωρούν ότι η έλλειψη αξιοπρεπών - καλά αμειβομένων θέσεων εργασίας αποτελεί τον βασικό λόγο για το δημογραφικό πρόβλημα στην περιοχή τους. Το 40% θεωρούν ότι οι νέοι επιλέγουν γενικά να μην κάνουν παιδιά και το 28% αποδίδει το δημογραφικό πρόβλημα στην περιοχή στην έλλειψη προοπτικών οικονομικής ανάπτυξης.

Το 18% αναφέρουν ως βασικό λόγο της έλλειψη κατάλληλων υποδομών υγείας και παιδείας, ενώ το 14% θεωρούν ότι οι δυνατότητες ατομικής και κοινωνικής εξέλιξης στην περιοχή τους είναι περιορισμένες. Το 11% αναφέρει ως λόγο την χαμηλή ποιότητα ζωής στην περιοχή τους και το 10% ότι η ζωή στην περιοχή τους δεν είναι ελκυστική για τους νέους ανθρώπους.

Οι ερωτώμενοι προκρίνουν τέσσερα μέτρα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος στην περιοχή τους:

αύξηση του επιδόματος τεκνοποίησης και του επιδόματος παιδιού (47%), κίνητρα για εργαζόμενους- νέους για να εγκατασταθούν- να παραμείνουν στην περιοχή τους (46%), μέτρα για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος (44%) και κίνητρα για επιχειρήσεις για να εγκατασταθούν στην περιοχή ή να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας στην περιοχή (40%).

Ακολουθούν, μέτρα όπως η αύξηση της διάρκειας άδειας μητρότητας και η καθιέρωση της άδειας πατρότητας (27%), η δημιουργία - ενίσχυση των δημόσιων υποδομών ολοήμερης φροντίδας βρεφών και νηπίων (22%), η επέκταση του θεσμού των ολοήμερων σχολείων (14%), η ίδρυση - λειτουργία «σχολών γονέων» στην περιοχή (6%) και η αποτελεσματική ένταξη προσφύγων που βρίσκονται ήδη στην περιοχή (5%).

Για όσους έχουν ανήλικα παιδιά και παιδιά 18-35 ετών

Σημαντικό ποσοστό βασίζονται στην υποστήριξη των γονιών τους για την ανατροφή των παιδιών (από την απλή επιτήρηση όταν αυτοί εργάζονται μέχρι και την προετοιμασία τους για το σχολείο) .

• Η πλειοψηφία δηλώνουν ότι τα παιδιά τους είτε έχουν ήδη μεταναστεύσει εκτός ΠΚΜ, είτε σχεδιάζουν να το κάνουν στο μέλλον.
• Η πλειοψηφία όσων τα παιδιά έχουν ήδη μεταναστεύσει ή σκοπεύουν να μεταναστεύσουν, αναφέρουν ότι η μετακίνηση αυτή των παιδιών τους θα γίνει είτε στο εξωτερικό είτε σε περιοχή εκτός της ΠΚΜ.
• Λόγοι που αφορούν το εργασιακό περιβάλλον στην ΠΚΜ (έλλειψη θέσεων εργασίας, χαμηλές αμοιβές κ.τ.λ.) αναφέρονται ως βασικές αιτίες για την μετανάστευση (υφιστάμενη ή μελλοντική) των παιδιών τους.

Για όσους δεν έχουν παιδιά

Η πλειοψηφία δηλώνει ότι θέλει να κάνει παιδιά στο μέλλον (μάλιστα ο επιθυμητός αριθμός παιδιών είναι πάνω τουλάχιστον δύο (2) κατά μέσο όρο) αλλά:

• θεωρεί ιδιαίτερα δύσκολο να ανταπεξέλθει οικονομικά με την ανατροφή των παιδιών.
• αναφέρει λόγους που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής αλλά και την σταδιοδρομία ως ανασταλτικούς παράγοντες για την τεκνοποίηση.
• Μεγάλη ανασφάλεια για το μέλλον που οδηγεί σε αναβολή τεκνοποίησης.