Στον καύσωνα διαρκείας των ανατιμήσεων καίγονται τα όνειρα των Ελλήνων για ανέμελες καλοκαιρινές διακοπές, με την εστίαση να νιώθει στο πετσί της τις συνέπειες των περιορισμένων δαπανών για διασκέδαση, ενώ ωφελημένα βγαίνουν τα σούπερ μάρκετ.
Πρόσφατη έρευνα της Focus Bari σκιαγραφεί τα… θερινά αδιέξοδα των Ελλήνων. Με βάση τα ευρήματα, ένας στους τέσσερις Έλληνες δηλώνει ότι δεν θα φύγει φέτος για διακοπές, κυρίως λόγω αβεβαιότητας και οικονομικών περιορισμών.
Για όσους τα καταφέρουν και… αποδράσουν, σταθερές αξίες παραμένουν οι καθαρές παραλίες, η ήρεμη ατμόσφαιρα και οι προσιτές τιμές, που αποτελούν βασικά κριτήρια επιλογής, ενώ η φυσική ομορφιά και η τοπική γαστρονομία παίζουν καταλυτικό ρόλο.
Όμως μία πιο προσεκτική ματιά δείχνει ότι για την πλειονότητα των Ελλήνων (60%) οι διακοπές κρατάνε το πολύ μία εβδομάδα: Το 12% δεν θα κάνει πραγματικά διακοπές απλά μία μικρή εκδρομή από δύο ως τρεις ημέρες. Ο ένας στους δύο (48%) θα κάνει διακοπές από τέσσερις ως επτά ημέρες το μέγιστο, με το ποσοστό αβεβαιότητας να είναι υψηλό.
Οι επτά στους δέκα θεωρούν βασικό μειονέκτημα των διακοπών στην Ελλάδα την ακρίβεια που αφορά πλέον τα πάντα: από τα καταλύματα και τα ακτοπλοϊκά, μέχρι τη διασκέδαση και τη διατροφή.
Τα παραπάνω ευρήματα επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της Εurostat, που δείχνουν ότι το 46% των Ελλήνων, άνω των 16 ετών, δεν μπορούν να πληρώσουν ούτε για μία εβδομάδα διακοπών μακριά από το σπίτι τους.
Από 200-500 ευρώ… με το ζόρι
Αν εστιάσουμε στον προϋπολογισμό των διακοπών, άμεσα προκύπτει ότι για τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων, ακόμα και η ολιγοήμερη διαμονή σε τουριστικό κατάλυμα σε κάποιο νησί είναι όνειρο θερινής νυκτός.
Ο ένας στους τέσσερις (24%) δεν μπορεί να διαθέσει πάνω από 200 ευρώ για διακοπές. Οι τέσσερις στους δέκα (37%) θα ξοδέψουν από 200 ως το πολύ 500 ευρώ ο καθένας, ενώ ένα 5% δεν διαθέτει καθόλου έξτρα χρήματα για διακοπές.
Η μέση δαπάνη κατ’ άτομο για τις διακοπές υπολογίζεται στα 446 ευρώ, ποσό που με το ζόρι καλύπτει τα έξοδα μετακίνησης για μία οικογένεια. Κατά μέσο όρο οι Έλληνες θα πάνε διακοπές το καλοκαίρι μόλις εννιά ημέρες, ξοδεύοντας 50 ευρώ την ημέρα…
Διακοπές με το… σταγονόμετρο
Μόνο το 13% των Ελλήνων θα προτιμούσε να κάνει διακοπές στο εξοχικό του, αλλά εκεί καταλήγει το 21%. Άλλοι τόσοι καταλήγουν φιλοξενούμενοι σε φίλους ή συγγενείς, κάτι που τουλάχιστον οι μισοί από αυτούς θα προτιμούσαν να αποφύγουν. Επίσης, βλέπουμε ότι το 40% θα πάει σε ξενοδοχείο και το 29% σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Οι Έλληνες δεν πάνε διακοπές εκεί που θα ήθελαν, αλλά εκεί που αντέχει η τσέπη τους. Ο Νο1 παράγοντας για την επιλογή καλοκαιρινού προορισμού είναι η οικονομική τιμή και οι προσφορές –όπως αναφέρει το 63% των ερωτηθέντων. Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζουν οι καθαρές παραλίες για το 62%.
Ο ένας στους δύο αναζητά χαλάρωση, ησυχία και φυσική ομορφιά, ενώ η ποιοτική διαμονή είναι σημαντικό κριτήριο περίπου για έναν στους τέσσερις.
Σύμφωνα με άλλη έρευνα για λογαριασμό της νεοφυούς εταιρείας Plum, οι μισοί από τους συμμετέχοντες (811 άτομα) έχουν ακυρώσει καλοκαιρινές διακοπές για οικονομικούς λόγους, με το 32% να το έχει κάνει περισσότερες από μία φορές.
Kόβεται η όρεξη στην εστίαση…
Την ίδια στιγμή, η έξοδος στην ταβέρνα αποδεικνύεται… «επικίνδυνη αποστολή», κυρίως για τους Έλληνες αλλά σε δεύτερο βαθμό και για τους ξένους (τουλάχιστον για μερίδα αυτών).
Από τη μία η συσσωρευμένη και γενικευμένη κόπωση των καταναλωτών λόγω της πολυετούς πληθωριστικής κρίσης και από την άλλη οι γεωπολιτικές εξελίξεις, η επίδραση των οποίων ακόμη δεν έχει φανεί σε όλο της το μέγεθος, φαίνεται ότι ασκούν ασφυκτική πίεση στον κλάδο της εστίασης. Τα πρώτα σημάδια φάνηκαν ήδη στο πρώτο τρίμηνο του έτους, με την αρνητική τάση να συνεχίζεται στην καρδιά της σεζόν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων του κλάδου των υπηρεσιών εστίασης διαμορφώθηκε κατά το Α΄ τρίμηνο του 2025 σε 1,84 δισ. ευρώ, μειωμένος κατά 7,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024. Αρνητικό είναι το πρόσημο στην εστίαση και με βάση τα αποπληθωρισμένα στοιχεία για τον δείκτη κύκλου εργασιών, ο οποίος τον Ιανουάριο του 2025 υποχώρησε κατά 0,7% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, τον Φεβρουάριο του 2025 μειώθηκε κατά 4,6% σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν, ενώ τον Μάρτιο του 2025 η ετήσια μείωση ήταν 0,9%.
… ανοίγει στα σούπερ μάρκετ
Τα σούπερ μάρκετ άμεσα και έμμεσα αποσπούν μερίδιο από την «πίτα» της εστίασης, δεδομένου ότι τόσο τα νοικοκυριά στην Ελλάδα όσο και ξένοι επισκέπτες επιλέγουν ολοένα και περισσότερο να καταναλώνουν φαγητό, καφέ και αλκοόλ στο σπίτι και στα καταλύματα τύπου Airbnb. Το πρώτο εξάμηνο του 2025 μαρτυρά πως οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ κατάφεραν να κεφαλαιοποιήσουν τη σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και την ώθηση της κατανάλωσης.
Η αξία πωλήσεων κινήθηκε σε θετικό πρόσημο σχεδόν σε όλες τις εβδομάδες, με εξαιρέσεις τις δύο εβδομάδες που ακολούθησαν το Πάσχα, ενώ τα πωλούμενα τεμάχια μπήκαν σε ανοδική τροχιά από τα μέσα Μαρτίου και έπειτα, ανακτώντας τις απώλειες του 2024.
Στο πλαίσιο αυτό, αυξήσεις της τάξεως του 2% έως σχεδόν 7% σε αξία πωλήσεων και ανάλογες αυξήσεις στα πωλούμενα τεμάχια παρά τον επίμονο πληθωρισμό, κατέγραψαν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ το πρώτο εξάμηνο του έτους (στοιχεία από ΙΕΛΚΑ και Circana) με την τουριστική κίνηση να φουσκώνει τα πανιά των αλυσίδων.
Δημοσιεύθηκε στη "Μακεδονία της Κυριακής" στις 03.08.2025
